Pieter Brueghel : "La triumfo de l’ morto"

GRANDEGA VERSIO

"La triumfo de l’ morto" estas pentrita de homo, kiu estas ankoraŭ nun
suspektata pri anabaptisteco, do pri tio, ke li estis radikala kristana
komunisto. Por mi ne estas dubo, ke li efektive estis membro de tiu
siatempe malpermesita kaj kruele persekutata movado, kiu havis adeptojn en kelkaj landoj de Eŭropo. Kial mi pensas tion ? Nu, simple rigardu la pentraĵon kaj vi tuj ekkonos ĉiujn gravajn temojn, kiuj ankoraŭ nun terurigas kaj okupas la homaron : Militoj, plagoj, mortkondamnoj, prostituado, malsato ktp...

"La triumfo de l’ morto", estas la plej akra kritiko al la klasa socio, kiu imageblas... Por mi ĝi estas en tiu rilato la plej bona pentraĵo, kiun mi konas, rilate al ĝi eĉ la pentraĵo "Guernica" de Pikaso aspektas iomete artifika. La influo de la anabaptistoj estis granda, ĝi etendiĝis ĝis Jan Hus aŭ ĝis la kamparana gvidanto Tomaso Müntzer. Kaj ĝi influas anarkiistojn kaj radikalajn kristanojn ankoraŭ nun,. Kiel Jesuo, tiel ankaŭ la anabaptistoj prudente taktike sendis siajn heroldojn tra tuta Eŭropo ; la pentraĵo "Landluper" (Kuranto tra landoj) " de alia fama pentristo, de Hieronimo Boŝ, montras tian propagandiston.

Kia impresa bildo, kaj kia vizaĝo, jen homo, kiu tute ne estis primitiva murdavida fanatikulo - do tute ne tiel, kiel oni povas legi tion bedaŭrinde ĝis nun en servilaj historiaj libroj, kiuj volas flati al sia reganta klaso - tiu heroldo estis homafablulo, en lia vizaĝo respeguliĝas indo, melankolio kaj saĝo. Jen homo, kiu ne havas problemon kun si mem, sen plendoj li eltenas eĉ sian povrecon, ĉar li scias por kio li vivas : por laŭkrista komunismo, en kiu mono kaj regantoj de homoj ne plu ekzistos, sed anstaŭ tio multe da amo inter la homoj. Jen tio, kion homoj vere bezonas.

Se vi rigardas en la mezon de la plej supra pentraĵo "Triumfo de l’ morto", vi ekkonas tre strangan kestecan nigran ŝipon kun krucetoj sur la balustradoj, sur kiu ekestis fajro, nu, tio estas la praformo de "Jorike" de la Mortula Ŝipo de Traven. Ke tiel estas, ne plu pridubeblas, se oni zorgeme rigardas la pentraĵon : ĉiuj gravaj temoj de la Mortula Ŝipo reaperas tie antaŭ la okuloj. Oni povas havi la impreson, ke Traven havis la pentraĵon antaŭ si, kiam li verkis la libron, eble ĝi estas eĉ la kodo por "La Mortula Ŝipo", ĉar ĝisdetale ekkoneblas okazaĵoj el tiu libro sur tiu pentraĵo, ja kelkaj strangaj mencioj de Traven el la libro ekkompreneblas nur per tiu ĉi verko. La pentraĵo kompareblas al noda reto, kiu "kuntenas"la enhavon de la libro.

Ke Traven tre detale studis la historion de la kristanaj herezuloj,
ankaŭ helpe de artverkoj, estas konata fakto, do ekster ĉiu dubo.

Cetere, en la mezo de la pentraĵo estas rivereto, kiu laŭ diversaj
esploristoj estas la "Trave" en la nordo de Germanio, kiun jam Andersen priskribas en vojaĝlibro sufiĉe mistere kiel la riveron de la vivo. Ĉu tio estas stranga koincido ? Certe ne, la pentraĵo evidente havis por Traven eksterordinaran signifon. Eble tio ĉio havas ankaŭ framasonan fonon. La Mortula Ŝipo kun elstrekita suno aperas jam en desegnaĵo de Seiwert en la "Sep vizaĝoj de l’ tempo" en la gazeto "Brikofaristo" de Ret Marut, kiu nomiĝis pli poste B.Traven.