Petro

Verkis : Norberto BARTELMES

8a eldono, 1956

112p

formato 13x17

Prezo:1€50

mendu

Priskribo : pure esperantlingva lernolibro, bazita sur duonrekta kaj duongramatika metodo. La baza studmaterialo estas rakonto pri la vivo de juna laborista knabo. Al tio aldoni ?as ekzercoj por ĉiu leciono, kaj gramatika memorigilo ĉe la fino.

Komento :
Ĉirka ? 1960 en Frankfurto mi estis vicprezidanto de la klubo. Mi eĉ ekzameni ?is kiel kursgvidanto, eĉ se vi nun povus pensi ke mia lingvonivelo ne indas tian distingon (ridas). En la fruaj 60-aj jaroj mi fakte gvidis kurson, kaj rondo de kursfinintoj renkonti ?is ĉiun ?a ?don en mia hejmo. Mi konati ?is kun mia edzino dank’al Esperanto. Kiam mia pli juna frato a ?is 14 jarojn, mi instigis lin partopreni iun kongreson en Frankfurto, kaj instruis lin per la lernolibro Petro de SAT.
Profesoro Reinhard Selten, Nobelpreemiito pri ekonomio 1994, el intervjuo kun d-ro Ulrich Lins kaj István Ertl en Esperanto (n° 1065-12, decembro 1994, p. 203)

Recenzo :

Petro : ĉu kaduka lernolibro ?

Ĉiam estis al mi iom misteraj la ka ?zoj, kiuj pravigas la restadon de pli ol mil ekzempleroj en la sidejo de SAT de tiu lernolibro, kiu en 1956 estis eldonita por la 8a fojo. Libro okfoje eldonita inter 1925 kaj 1956 ja principe ricevis sufiĉan sukceson, se konsideri la kutiman ritmon de elĉerpi ?o de verkoj en Esperantio. Do, kial ?i poste estis forgesita, a ? nur konsiderata kiel historia kurioza ?o ?

Kelkajn eble dubigis la fakto, ke ?i estas entute verkita en Esperanto. Efektive tio malhelpas ?ian uzon fare de memlernantoj, sed tute ne devus ?eni kursgvidantojn, kiuj principe kapablas doni la bezonatajn klarigojn. Cetere mi ofte a ?dis instruistojn plendi ke « la lernantoj ne sufiĉe pensas rekte en Esperanto », kaj tiurilate la kompleta esperantlingveco de Petro estas certe avanta ?a por limigi la tradukemon de la lernantoj. Pri la pedagogia valoro de Petro jam atestas la sukceso de la anta ?aj eldonoj, kaj la fakto, ke ?i estis profunde reprilaborita la ? la indikoj kaj sugestoj de kursgvidantoj. Konsentite, mankas kelkaj aktuale tre ofte uzitaj vortoj, kaj bonvena estus pli diversa vortordo en la frazoj, ĉefe ĉe la komenco, por bone komprenigi la utilecon de la akuzativo, sed tiujn mankojn facile kapablas mem korekti iom inventema kusgvidanto.

Alia manko estas la eksmodeco de la ilustra ?oj, kiuj certe havas malbonan efikon en nia nuna epoko, kie la aspekto multe pli gravas ol la enhavo. Tion la ? mi kompensas la malalta prezo de la libro : 112 pa ?oj da lega ?o kontra ? nur 1€50 (+afrankokostoj) estas relative interesa propono, ĉu ne ?

Plej grava tamen estas la idea enhavo de tiu libro, kiu priskribas la vivon kaj la spiritan evoluon de tipa laboristo, kiu iom post iom malkovras la avanta ?ojn de SAT kaj klopodas apliki ?iajn principojn anka ? en la ĉiutaga vivo. Jes, ni ne plu vivas ekzakte kiel dum la tridekaj jaroj, kaj niaj kulturaj referencoj parte alii ?is, principe en okcidentaj landoj, sed tamen multaj menciitaj ideoj restas plej aktualaj. Jen du ekzemploj :

Por korespondado Petro ne havis multe da mono. Sed ĉar li nek fumis, nek drinkis, nek vizitis iajn amuzejojn, li kolektis la bezonatan sumon.

Petro [...] duobligis siajn fortojn por per atentigoj kaj klarigoj kontra ?agi la formadon de bur ?idea spiritostato en la cerbo de sia infano. Lace revenante hejmen vespere, li tamen neniam preterlasis elspezi almena ? duonan horon ĉiutage por priparoli kun E ?geno la lernej-aferojn kaj kompare montri al li la taskojn de l’kontra ?militema kaj sennacieca junularo.

La risko aspekti ridinda a ? eksmoda malaperos se oni remetos la rakonton en ?ian historian kuntekston, ne forgesante mencii, ke multaj ?ajnaj eksmoda ?oj simple estas tiel rigardataj pro la grandega disvolvi ?o de la ununura liberalisma penso. Jen bona okazo por tuj veki debatojn kaj montri, ke Esperanto estas tre potenca ilo se oni uzas ?in por kleri ?i kaj sendogmi ?i. Petro anka ? estas interesa pro la fakto, ke oni povas kompari ?in kun Karlo, legolibro de Privat, kaj kun la nefinita, sed tamen bonega membiografia fragmento de Lanti, Fredo, kiu estas havebla fine de la Vivo de Lanti (mendebla ĉe SAT).

Konklude : kursgvidantoj ne timu mendi kaj uzadi tiun lernolibron, eventuale kun la helpo anka ? de pli modernaspektaj iloj. Tiel vi rekte helpos SATon, facile disvastigos niajn ideojn ĉe novuloj, kaj eĉ helpos al la kleri ?o de viaj lernantoj per tre valora metodo.

Vinko Markov , el Sennaciulo, oktobro 2004