Einstein kaj SAT

Kiam mi estis al la UK de Jokohama, mi visitis malnovan vilaĝon de Japanio kaj tie estis tablo en ŝtono kie Tagore subskribis mesaĝon de paco. Tagore renkontris Einstein en

Leteroj de Lanti kaj Einstein germana lingvo

Lanty al Einstein 1923
[presita leterkapo]
Sennacieca Revuo
Organo de Sennacieca Asocio Tutmonda
Redakcio : E. LANTY
24, Bould Beaumarchais
PARIS-Xie
[manskribita letero :]
Parizo, 14-an de Majo 1923
al S-ro
Profesoro Doktoro
Albert Einstein
Berlin
Tre honorata s-ro !

Antaŭ ĉio mi devas konfesi al vi, ke mi ne estas spertulo sur la kampo, por kiu vi kvazaŭ
revoluciige malfermis novajn perspektivojn. Mi do ne intencas diskuti pri la teorio de relativeco, kiu
faris vin mondkonata.

Mi turnas min al vi, pacifisto, kiu honoris la revuon “Clarté” per kelkaj rimarkoj pri “Scienco kaj
pacifismo” ; mi turnas min al vi, nobla kaj kuraĝa viro, kiu foriris antaŭnelonge de la Ligo de
Nacioj, ĉar li opiniis, ke tiu institucio ne honeste strebas al paco.

En la nomo de la Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT) mi havas la honoron demandi al vi, ĉu vi
volus doni al nia organizaĵo vian moralan subtenon, kiun vi rifuzis doni al la Ligo de Nacioj.
Kio estas tiu SAT, vi demandas ?

Permesu al mi skizi kelkvorte la fizionomion kaj la celon de nia organizaĵo.
SAT konsistas el esperantistoj de ĉiuj landoj, kiuj, forŝovinte inter si la lingvajn barojn, volas
interkonatiĝi trans ĉiuj landlimoj, flankenmetante la naciecajn diferencojn. La membroj de SAT
estas plej ofte laboristoj, kiuj apartenas al diversaj organizaĵoj kaj fakorganizaĵoj, kaj kiuj agnoskas
la principon de internaciismo. Trans la landaj kaj partiaj limoj ili interfratiĝis.

Nia asocio naskiĝis en 1921 en Prago, dum la kongreso, al kiu Henri Barbusse donis sian moralan
subtenon kiel honora prezidanto. Al nia dua, pasintjare okazinta kongreso Romain Rolland donis
similan subtenon.

Nun SAT nombras 3000 membrojn ; ĝi eldonas gazeton, la “Sennaciecan Revuon”, kiu aperas en
7000 ekzempleroj po 24 paĝoj ; antaŭnelonge ĝi fondis eldonejon, kiu volas krei mondan literaturon
en la lingvo Esperanto.

Tiel do, en larĝaj trajtoj, vi konas nian entreprenon ; vi povas vidi, ke ĝi taŭgas kiel rimedo por la
paco kaj meritas la subtenon de ĉiuj honestaj, celkonsciaj pacifistoj. Pro tio mi permesas al mi
opinii, ke vi ne rifuzos al nia movado vian alte taksatan subtenon.

En ĉi tiu jaro okazos en Kassel la tria SAT-kongreso, kiun jam kelkcent personoj deziras partopreni.
Tiun kongreson ni volas meti sub vian honoran protektantecon. Ĉu vi konsentas pri tio ?
En tiu espero mi havas la honoron transsendi al vi miajn esprimojn de aŭtentika admiro.

(–) E. Lanty,

Direktoro de la gazeto “Sennacieca Revuo”

postskribo :
Preskaŭ samdate okazos en Nürnberg la 15-a ĝenerala esperantista kongreso. S-ro prezidanto Ebert
jam promesis al ĝi sian moralan subtenon. Eble vi demandos, kial ni, esperantistoj, ne volas
partopreni en tiu kongreso. Estas tiel, ke ne ĉiuj esperantistoj estas pacifistoj, ke inter ili ekzistas eĉ
ŝovinistoj, kiuj dum la milito en Berlino kaj Parizo uzis Esperanton por militaj celoj.
Tial ni decidis apartigi nian movadon kaj fermi nian organizaĵon kontraŭ eniro de ĉiuj naciismaj
elementoj.
Se vi deziras ricevi kelkajn numerojn de nia gazeto, mi pretas sendi ilin al vi.
Se vi konsentos esti la honora protektanto de nia 3-a Kongreso, mi petas vin sendi al mi vian foton
por reprodukti ĝin en nia gazeto.

(–) E. Lanty

E. Lanty, direktoro de ’Sennacieca Revuo’, oficiala organo de SAT
[trad. el la germana de Gary Mickle]

Einstein kaj esperanto

Einstein kaj araboj

"Estus, laŭ mi, pli racie atingi interkonsenton kun la araboj surbaze de paca komuna vivo ol krei judan ŝtaton... Mia konscio pri la esenca naturo de judismo kolizias kun la ideo de Juda ŝtato kun landlimoj, armeo kaj plano por tempa povo, kiom ajn modesta ĝi estu.Mi timas la internan damaĝon, kiun suferos judismo pro la evoluo, ene de niaj vicoj, de mallarĝa naciismo... Ni ne plu estas la Judoj de la periodo de la Makabeoj. Refariĝi nacio, en la politika signifo de la vorto, estus ekvivalento al deturni sin de la spiritigo de nia komunumo, kiun ni ŝuldas al la genio de niaj profetoj." Citita de Moshe Menuhin, La dekadenco de judismo en nia tempo, 1969, p. 324.