Travivita laikeco en Francio

Mi de ĉiam vivis en laika ĉirka ?a ?o. Mia familio ne estis religiema ; tio ne signifas ke ni ne havis ta ?gan kaj rektan moralon en la vivo. Ĉirka ? mi estis multaj knabinoj (certe knaboj anka ?, sed vivanta en Parizo, tiam la lernejoj estis ĉu por knaboj, ĉu por knabinoj. Do la vivo de la knaboj malpli multe tu ?is min, kiu havis nur fratinon).

Tiuj knabinoj je a ?o de religia lerno estis ?enerale katolikaj praktikantoj. Mi memoras ke iliaj zorgoj esti serĉi pekojn por sin konfesi regule, kio vere surprizis min tiam. Plie, kiam ili devis komunii je 11-a jara ?o, la diskutoj estis ĉefe pri la donacoj, kiujn ili ricevos (tamen tiam ne devis esti multe, ĉar estis ?us post la milito, ĉirka ? la jaro 1945).

Äœenerale instruistoj ne parolis pri la religioj, nur iam kiam mi estis 12-, 13-jara, iu specialistino kiu instruis al ni dommastrinajn temojn : kuirado, flikado, infanvartado, glatado... parolis al ni ke kiam ?i devis komunii, la gepatroj devigis ?in, la ? religio, fasti, esti tutan tagon sen man ?o, por respondi al religia regulo.

Pri aliaj religioj mi tiam ne multe a ?dis. Tamen, estis grava evento en iu momento, kiam kelkaj knabinoj devis survesti flavan stelon pro sia juda religio a ? deveno. Tion mi komprenis nur poste.

Kelkajn el ili, el amba ? religioj, mi frekventis en la pli postaj jaroj, sed verdire, neniam oni priparolis a ? estis ?enitaj pro religioj. Ni ĉiuj iris saman lernejon. Tio tu ?is nur la personajn aferojn.

Poste, certe malfeliĉe, oni a ?dis ĉe radio a ? televido (kiam ni jam havis ?in) pri la militoj okazintaj ĉu en Irlando, ĉu en Israelo kaj Palestino. Estis anka ? de tempo al tempo informoj pri la vivo de certaj grupoj, pri eventoj, voja ?o de certaj religiaj eminentuloj kiel Papo...

Sed de kelkaj jaroj, oni ne plu povas vivi sen ke ĉio rilatas kun religio. Preska ? oni devus peti de ili ilian senton pri ĉio. Tamen, ni vivas en Francio, en demokratio, kie la religio estas separita de la ?tato jam delonge. Ĉiu devus ?oji ke tio garantias al ĉiu eblecon vivi sian religion a ? ne, la ?plaĉe.

Nur, oni petas ke ĉiu respektu sian najbaron kaj ke, la ? laikeco, en publikaj lokoj oni ne trudu al aliaj ion ajn. Kial do la homoj volas de ekstere montri sian religiemon ? Tiam aperas problemoj pro tiuj, kiuj ne plu povas vivi sen, ke oni al ili konsentas, ke ili surmetas apartajn signojn en certaj lokoj, kiel en laikaj lernejoj !

Samas fakte, nuntempe, tiuj komercistoj, kiuj survestigas ĉie sian nomon, por ke oni sciu, ke ili kapablas pli bone vesti ol aliaj. Pro tio familioj devas batali a ? cedi kiam iliaj infanoj postulas tiujn aĉetojn ! Tio anka ? provokas saman ?enon en la lernejoj.

Certe, ĉiu ne konsentas pri la difinoj. Mi trovis tion en informilo kiu diras ke ne ĉiu akordi ?as pri maniero kiel separi politike kaj religie, ĉefe en lernejo. Certaj diras nur, ke laikeco signifas ke neniu survestu videblan signon de sia religio. Por aliaj, ke sufiĉas ke nur instruistoj ne manifestu sian religion, ene de ?tataj lernejoj, ĉar libereco pri opinioj kaj libereco esprimi ilin devas esti eblaj por la lernantoj, eĉ per elmontraj signoj.

Mi esperas ke la homoj komprenos, ke tia laikeco estas libereco, ne male.

Tereza S

El Sennaciulo, marto 2007