Eratostena Regularo

Iloj

Regularo por skipoj kunlaborantaj

1. Elektu la tagon, kiam okazos komuna eksperimento. (Cetere du skipoj povas interkonsenti pri alia propra tago komuna al amba ?.)

2. Mezuru dum la vera suna tagmezo, tio estas kiam la Suno estas kiel eble plej alte, en la direkto sudo-nordo.

3. Fotu la skipon kaj la mezurilojn dum la mezurado.

4. Kalkulu la angulon inter la du meridianoj. Por tio : 1e mezuru la ekzaktan horon (la ? universala tempo) kiam la Suno trapasas la meridianan ebena ?on ; 2e kalkulu la diferecon inter la du lokoj ; 3e mezuru la ekzaktan da ?ron de unu tago-nokto ; 4e kalkulu la angulon per proporcio.

5. Kalkulu la angulon inter la zenito kaj la Suno. Ĉiu elektu sian metodon. Ekzemple, kvaza ? dum la frua tempo de Eratosteno, iu uzu gnomonon, t.e. stangon precize vertikalan : oni mezuras ties longon, poste la longon de la ombro, kaj la divido donas la tangenton de la angulo. Alimetode, iu uzu angul-mezurilon, a ? alidadon, a ? astrolabon, ktp.

6. Vizitu tiujn retpa ?ojn, ĉe kiu aperos, krom fotoj, la mezuritaj valoroj.

7. Uzu la valorojn la ? plaĉo ! la ? bezonoj ĉu pedagogiaj ĉu ?urnalistaj ktp. Iu, post mezuro de distanco per mapoj, kalkulu la radiuson de la Tero ! Iu, kiu konas la radiuson, kalkulu la distancojn, la ? paraleloj kaj la ? meridianoj, inter la lokoj !

Ekzemplo por science prezenti la rezultojn

Jen la resumo de la provizora malneto de verkota libreto.
Ĉiu ideo ?teleblas !
Ĉiu propono por kunverkado ege bonvenas !


(Mi enpa ?igos tiel tie kaj papere.)

I. Sfereco de la Tero

1. Modelo.
La Tero estas perfekta sfero, kies radiuso egalas R = 6380 km.
La sunradioj atingas la Teron la ? paraleloj.

Difinoj : a1 = angulo inter la zenito kaj la sundirekto ĉe loko 1 ; a2 ĉe loko 2.

Difinoj : meridianoj ; latitud-paraleloj, rotaciakso.

2. Eksperimento.
Mi elektas du lokojn 1 kaj 2, kies tempo por tagmezo ne tro malsimilas (kies meridianoj estas proksimaj sed ne devige egalaj).
Mi kalkulas la distancon inter la du paraleloj : d = R (a2 - a1).
Mi mezuras la ? mapo tiun distancon.
Se amba ? distancoj egalas unu la alian, la modelo validas.
Mi rekomencas en alia kontinento, kun du aliaj lokoj.
Se denove la modelo validas, la Tero sferas ĉie !

II. Klini ?o de la Tero

1. Modelo.
La Tero rotacias ĉirka ? la Suno, dum unu jaro, en ebena ?o. La Tero rotacias ĉirka ? si mem la ? rotaciakso, kiu ne ortas la menciitan ebena ?on, sed kiu klini ?as. La angulo de tiu klini ?o estas k = 22,5 °.

2. Eksperimento.
Mi konstruas grafikon, kiu montras la angulojn a1, a2, ... la ? la dato dum unu jaro. (Kondiĉe ke ni mezuru en novembro, en decembro, en januaro, ktp.)
Mi tuj vidos la valoron de la angulo k.

III. Lokalizo sur la Tero

1. Modelo.
Amba ? latitudo kaj longitudo sufiĉas por lokalizo.

2. Eksperimento.
Mi kalkulas por ĉiu loko la latitudon : L1 = a1 - k.

Kaj la longitudon : l1 = (tagmezohoro1 - 12h) * 360° / 24h. Ĉar ni agordis niajn horlo ?ojn la ? U.T. la referenco estas la grenviĉa.

Mi kalkulas distancon inter du tre malproksimaj lokoj, mi rekonstruas la mapon de la tuta mondo !