La jenan tekston mi decidis verki post debatoj interne de la PK, konstatante ke kelkaj ideoj, kiujn mi defendis dum la lasta kongreso ne estis sufiĉe klare prezentitaj en skriba formo. Ĉi tiu teksto ne celas nutri teorian polemikon, sed iom klarigi, kiel mi sentas la evoluon de SAT. La ideoj, kiujn mi ĉi-tie prezentas, tute ne estas originalaj. Lanti faris similajn analizojn en 1921. Sed por ne nutri la kredon, ke mi celas "revenigi la asocion 85 jarojn malanta ?en", mi argumentos ne pere de cita ?oj el liaj verkoj, sed per observoj el la nuna realo.
Dum longa tempo malgra ? certa rezisto regis la ideo, ke SAT estas "peresperanta asocio", dum "LEA-oj" kaj UEA estus "poresperantaj", t.e. strikte ne ?tralaj el politika vidpunkto. Ĉiuj, kiuj iom sekvis la debatojn ĉirka ? la fondo de la poresperanta fako anta ? kvin jaroj espereble konscias, ke la afero ne estas tiel simpla. Ja SAT celas praktike uzi esperanton, sed tio supozigas, ke ekzistas kleri ?emaj esperantistoj, kiuj ne falas el la ĉielo, sed aperas en kursoj, post varbado en neesperantistaj laboristaj rondoj. La varban laboron plenumas la LEA-oj, nun kunlabore kun la poresperanta fako, sed la relativa malvigleco de kelkaj el ili, kaj la manko de entuziasmo por fondo de pliaj LEA-grupoj pensigas, ke la graveco de la tiukampa laboro estas tre subtaksata, kio poste anka ? nutras dubojn pri la utileco de SAT entute. La ne ?traligo de LEA-oj, t.e. ilia emo ka ?i sian laboristan standardon kaj fari ne ?tralan propagandon por Esperanto, faras ilin senutilaj konkurencantoj de la "ne ?trala" (ligita al UEA) movado, kaj kondamnas ilin al malapero, ĉar la originalo ĉiam estos preferata al malpli forta kopio. Ja poresperanta informado neniam estas tute ne ?trala. Ekzemple de ?orado en budo dum pacista festo tute ne estas ne ?trala, same kiel varbado dum kontra ?rasisma manifestacio. El tio sekvas, ke SAT-anoj nur povas fidi je si mem kaj je propraj strukturoj por esperi varbi pliajn aktivulojn. Tial gravas la ekzisto de lokaj SAT-rondoj por tion plenumi, kunlabore kun LEAoj, poresperanta fako kaj simpatiantoj, kiuj ankora ? ne ali ?is al SAT (ekzemple lernantoj)).
La statuta aserto, ke "SAT celas malebligi ĉe siaj membroj la dogmi ?on de la instruoj, kiujn ili ricevas en sia aparta medio", ofte estas misinterpretita kvaza ? "SAT celas batali kontra ? la dogmoj, kiuj estas instruitaj al laboristoj en siaj respektivaj medioj". Tia interpreto ofte ligi ?as al la ideo ke sindikatoj kaj partioj estas kadukaj, putraj kaj senutilaj. Tio ne nur estas karikaturo de multe pli kompleksa realo, sed anka ? pli malpli supozigas, ke SAT estus supera al la cetero de la laborista movado, kaj iel devus alporti la "veron" al ?i, a ? nur mal ?ate moki ?iajn mankojn. La supertendenceco de SAT ne estas, en SAT, la supereco de unu tendenco, eĉ se ?i estus tute originala : tio farus ?is konkurenca al la asocioj, partioj a ? movadoj, kiujn ?i celas helpi en iliaj internaciaj rilatoj. Mi absolute ne subtaksas la gravecon de SAT (kaj tial dediĉas al ?i plej grandan parton el mia energio), sed tamen necesas konscii kaj agnoski, ke la aliaj organizoj anka ? ludas gravan rolon, eĉ se malsaman. Ja neniu normala homo emos forlasi siajn kutimajn aktiva ?ojn por subite "agadi en SAT". "Agadi en SAT", preter la plenumo de kelkaj administra ?oj, ĉefe signifas klopodi utiligi siajn kutimajn spertojn, kapablojn kaj emojn, en sennacieca kadro, helpe de esperanto.
La simpla fakto, ke multaj fervoraj kamaradoj tute ne havas la tempon videble aktivi en SAT, ĉar tro okupas ilin "ĉiutagaj ur ?a ?oj" estas bona pruvo pri la plua graveco de tiuj fratorganizoj. Tiu "delogado" de eksteraj kamaradoj fakte estas riĉa ?o, kiu estas absolute misekspluatita. Ja, kiu estas la plej bona persono, por informi pri esperanto en sindikato, a ? informi pri ia batalo, se ne kamarado, kiu rekte partoprenas en ?i ? La problemo estas, ke tiuj, kiuj partoprenas malofte havas la tempon mem raporti, kaj nur iu, kiu renkontos tiun "ekstere aktivan kamaradon" povos memorigi al li, ke liaj agoj tute povas uzi ?i kadre de SAT (ĉu per artikoleto en Sulo, ĉu per organizo de loka debato, ĉu per starigo de kontaktoj kun neesperantistaj fratorganizoj, ĉu per kunlaborado kun alilandaj kamaradoj, kiuj partoprenas en simila agado). Sed por tion fari necesas ke la koncerna kamarado estu en regula kontakto kun aliaj, kiuj povos transdoni la informojn.
Eblus longe argumenti pri la mankoj de la ekstera mondo, la progresoj de la obskurantismo, la drasta ideologia batalo kontra ? ĉia laborista organizado kaj tion ni regule pridiskutas en Sennaciulo. Sed pri ĉiuj tiuj faktoroj SAT-anoj ne povas rapide multon ?an ?i je monda skalo, almena ? ne tuj per rekta agado en SAT. Tio, pri kio SAT-anoj havas pli da povo estas pri la organizado de sia propra asocio, kaj la spiritostato en kiu ni agadas. Tiurilate indas rimarki, ke eble la unua venkinda malamiko estas la minuskomplekso pri la nuna situacio. Kiel montras la agadraporto, kaj la raportitaj informetoj en la lastaj Sennaciuloj, SAT-anoj multe kaj diversmaniere aktivas tra la mondo. Ili nur nesufiĉe informas pri sia agado, tiel nutrante la kredon, ke nenio okazas. Kaj, eĉ pli grave, ofte agadas sen konscii, ke ili povus fari ekzakte la samon nomante sin "SAT-rondoj". Tio ne estas nur abstrakta vortbatalo. La uzo de la nomo "SAT-rondo" kaj la strebo sisteme raporti sub tiu ĉi ?ildo pri siaj lokaj agadoj nepre nutrus per praktikaj ekzemploj la diskutoj pri la nuna stato de la tutmonda laborista movado, kaj pri la maniero efike plenumi la celojn de SAT je loka nivelo.
Se akcepti la ideon, ke SAT plu havas gravan rolon ludendan kaj en la laborista movado, kaj en la esperanto movado, tio signifas, ke necesas organizi ?i por efike funkcii kun multaj membroj. Eĉ en 700-membra asocio, 8 PK-anoj nepre ne povas esti en konstanta persona kontakto kun ĉiuj membroj, des pli ke eĉ se la modernaj te ?nikaj rimedoj grandege plifaciligas la interrilatojn inter dise lo ?antaj kamaradoj, ili ĉiam restos multe malpli potencaj ol la rektaj personaj kontaktoj. Supozeble ĉiu, kiu aktivas en loka grupo tion propraokule spertis. Tie ni trafas la gravecon de la SAT-rondoj. SAT-rondoj estas ĉiuj kolektivoj de almena ? du SAT-anoj, kiuj inter ?an ?as ideojn inter si kaj kun la cetera mondo (esperantistaj lernantoj a ? neesperantistaj kunbatalantoj, ne nepre el la sama politika tendaro). Kaj utiligas tiujn inter ?an ?ojn por plenumi la SAT-celojn je loka a ? tutmonda nivelo.
Anta ? kelkaj jaroj akcepti ?is propono, la ? kiu la PK ne plu konsistis nur el blokita listo, elektita de la unuregiona SAT-rondo, sed anka ? povus enteni individuajn membrojn el aliaj mondopartoj. Tio havis kiel celon korekti neegalecon inter la parizanoj kaj la aliaj kamaradoj, ebligante al ĉiuj partopreni en la gravaj decidoj. Sesjara sperto montris, ke tio tute ne korektis la malegalecon, sed male eĉ plifortigis la pezon de la parizanoj, ĉar evidente, kiam iuj kamaradoj fizike kunvenas dum la aliaj nur rete esprimi ?as, la fizikaj kunvenantoj multe pli facile povas inter ?an ?i informojn kaj ideojn, kaj klarigi siajn vidpunktojn. Spertinte amba ? situaciojn, mi tre bone vidis la diferencon. En la nuna situacio, kie parizaj homfortoj estas jam multe okupitaj ne nur de SAT, sed anka ? de SAT-Amikaro, kiu havas sian sidejon en la sama urbo, la partopreno de aliregionanoj ebligis enkonduki pli grandan flekseblecon en la sistemo, sed tute ne solvis la mankojn. Ĝi eĉ aldonis plian dan ?eron : la elekto de individuaj kandidatoj povus ebligi diskriminacian voĉdonadon, favore al iu ajn grupo (a ?a, seksa, politika), anstata ? miksadon de diversspecaj kamaradoj. Male, la ? loka nivelo, la kamaradoj statistike estas diversaj la ? a ?o, profesia situacio kaj politika tendenco. Povas okazi, ke hazarde en iu eta rondo trovi ?as tri junaj anar ?iistoj dum en alia estas kvar maljunaj komunistinoj, sed eĉ tiam, tendenca unuformi ?o ne povas ?enerali ?i je tutmonda skalo.
Plie necesas konscii, ke la PK plenumas taskojn, sed havas nek la povon, nek la rajton trudi difinitan agadon al la SAT-anaro. Ĝia agado plene dependas de la ricevitaj informoj kaj proponoj, kaj se ?i ricevas ilin ?aose, a ? devas mem aktive serĉi la informojn en diversaj lokoj, la energio uzita dum la serĉado estas perdita por pli utilaj taskoj. Inverse, la manko de efike funkcianta kanalo por rapide konsulti kiel eble plej multajn kamaradojn pri iu difinita problemo ofte naskas longajn hezitojn. La starigo de ĜK-aro, konsistanta el membroj de ĉiuj aktivaj SAT-rondoj, kiuj sintezos la transdonotajn informojn, celas ?topi tiun ĉi mankon.
Indas rememorigi, ke la ĜK-anoj ricevas detalajn protokolojn de ĉiuj PK-kunsidoj, havas ĉiujn necesajn elementojn por scii ĉion, kio okazas en SAT, kaj transdoni al lokaj kamaradoj la informojn, kiuj montri ?os utilaj en la apartaj cirkonstancoj de ĉiu rondo. Reciproke, ĜK komisiita de iu SAT-rondo estus la plej bone lokita por transdoni la proponojn kaj petojn de ĉiuj kamaradoj, kaj cerbumi kiel plej efike utiligi ilin en la ?enerala asocia agadkadro.
Vinko Markovo
el Sennaciulo, majo-junio 2008
Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT)
67 av. Gambetta
FR - 75020 Paris
Retadreso : kontakto_ĉe_satesperanto.org
Pri financa ?oj : financoj_ĉe_satesperanto.org
Retejo : http://satesperanto.org/
Tel : (+33) 09 53 50 99 58
Po ?tkonto n-ro 1234-22 K, La Banque Postale, Paris
IBAN : FR41 2004 1000 0101 2342 2K02 064
BIC : PSSTFRPPPAR
Konto de SAT ĉe UEA : satx-s
Konto de SAT ĉe PayPal : financoj_ĉe_satesperanto.org
Por renkonti ?i kun SAT-anoj en Parizo, informi ?u ĉe la sidejo de SAT-Amikaro
Se vi havas demandojn pri SAT, skribu al la SAT-oficejo en Parizo
a ? al via peranto
Pri teknikaj problemoj sur la pa ?o, skribu al pa ?o-aran ?ulo.