La 15an de novembro

La 15an de novembro

La unuan fojon ?urnalistoj vizitis la centralon
de Fuku ?ima n-ro 1 la 12an de novembro kaj fotis la dama ?on de la reaktoro de proksime.

Tage estas malvarmete, sed vespere kaj nokte pli kaj pli malvarmi ?is. Kiam mi sentas malvarmon, mi ĉiam pensas pri la dama ?ita, pli malvarma regiono Toohoku.

Paka ?o de francaj lernantoj

Anta ? kelkaj tagoj al mi venis longa paka ?o. Äœi estas sendita de lernantoj de la lernejo en la urbo Marseille en Francio. Instruistino, Marie-ho, jam kura ?igis nin per desegna ?oj de siaj lernantoj, kaj nun denove per granda desegna ?o kaj per bulboj de tulipo kaj narciso. Mi telefonis kaj demandis al la lernejestro de la mezlernejo Tooni, kiun mi helpas, ĉu li ricevos tiujn bulbojn, sed la respondo estis, beda ?rinde, ne, ĉar oni balda ? komencos konstrui elementlernejon en la sama tereno. Do mi telefonis al s-ino Hasega ?a, kiu lo ?as en la provizora domo, rifu ?inte el Tooni. Åœi volonte ricevos la bulbojn, ĉar multaj rifu ?intoj ?atas prizorgi planotojn.
Kelkaj el tiuj bulboj jam havis malgrandan bur ?onon. Dum vintro ili preparas sin por la venonta printempo, kaj en aprilo ili floros bele.

Floroj de Espero

Venis bulboj de tulipo de francaj lernantoj,
Ili estas donacoj al lernantoj de Tooni.
A ?, kelkaj el ili jam havas bur ?onon !
Hardite de vintra malvarmo, en printempo
ili havos grandajn florojn de ESPERO !

Intervjuo de la estro de la centralo Fuku ?ima

La 12an de novembro la unuan fojon la tereno de la nuklea centralo de Fuku ?ima n-ro 1 estas malferma al la ?urnalistaro. Äœis tiam TEPCO kaj la registaro rifuzis la postulon de la ?urnalistaro pri la vizito al ?i, pretekstante, ke la vizito malhelpos la laboron tie kaj tre forta radioaktiveco estas tro dan ?era por la vizitontoj. Ĉi-foje 36 ?urnalistoj buse proksimi ?is al la dama ?itaj reaktoroj.
En la stabejo la estro de la centralo s-ro Jo ?ida Masao unuan fojon respondis al demandoj de la ?urnalistoj. Li tagnokte restas en la centralo kaj gvidas la riparlaboron de la reaktoroj. Oni taksas tiun homon tre alta pro lia ta ?ga gvidado dum la katastrofa situacio.

– Demando : Vi unuan fojon parolas anta ? la ?urnalistaro. Kion vi unue volas diri al la popolanoj ?
Jo ?ida : Mi elkore pardonpetas de ili pro tio, ke okazis akcidento en la centralo, pri kiu mi estas respondeca, kaj ni donas al ili ?enon kaj maloportunon. Venis al ni multe da mesa ?oj de subteno kaj kura ?igo, kaj precipe tiuj el suferanta Fuku ?ima, kura ?igis nin multe.
– Demando : Kiam estis la plej serioza situacio ?
Jo ?ida : Dum la unua semajno post la 11a de marto ni havis la plej krizan situacion. Mi ne povis imagi, kio okazos momenton poste, sed ni faris la plejeblon. Mi kelkfoje sentis, ke mi povos morti.
– Demando : Kia estis la situacio, kiam okazis hidrogena eksplodo ?
Jo ?ida : Komence mi a ?dis la bruon “Bon !†, kaj mi demandis min, kio ?i estis. Poste mi a ?dis de la homoj laborintaj ekstere, ke eble okazis eksplodo en la reaktoro n-ro 1. Pri la eksplodo de la reaktoro n-ro 3 mi a ?dis la bruon kaj vidis la bildon en televido. Pri la reaktoro n-ro 4 mi a ?dis la bruon en la stabejo, sed mi ne povis scii, en kiu reaktoro el n-ro 2 kaj n-ro 4 ?i okazis.
– Demando : Ĉu eblas stabiligi la reaktoron, kiam la brula ?oj estas falintaj sub la reaktor-premujo ?
Jo ?ida : La ? la analizo de la ?an ?i ?o de la temperaturo, mi komprenas, ke ĉar ne nur la reaktoroj kaj la reaktor-premujoj, sed anka ? la reaktor-sekurejoj estas malvarmigitaj, la reaktoroj estas stabilaj.
– Demando : Vi diris, ke vi sentis, ke vi mortos. Parolu pli detale.
Jo ?ida : Kiam okazis la eksplodo en la reaktoro n-ro 1, en la stabejo mi ne povis scii, kia estas la situacio. Vidante laboristojn vundite revenantaj de la tereno, mi opiniis, ke se la reaktor-sekurujo estus eksplodinta, eli ?us granda kvanto da radioaktivaj substancoj, kaj tion ni ne povus regi. La reaktoro n-ro 3 eksplodis, kaj krome ni ne povis tuj enver ?i akvon en la reaktoron n-ro 2. Mi ne havis perspektivon, kaj sentis, ke en la plej malbona okazo pli seriozi ?os la kernofandi ?o, perdi ?os ĉiuj kontra ?rimedoj kaj venos la fino.
– Demando : Kiam tiu kriza situacio fini ?is ?
Jo ?ida : Post la ekspolodoj, komence de aprilo likis dense radioaktiva akvo, kaj ni dediĉis nin al la konstruado de la instala ?o por akvo. Äœi da ?ris ?is la fino de junio, kaj dum tiu periodo ni havis tre malfacilan tempon. En julio kaj a ?tuno la ?enerala situacio stabili ?is.
– Demando : Kia estas la nuna situacio de la reaktoroj ?
Jo ?ida : La ? mia analizo de la donita ?oj, la reaktoroj estas certe stabilaj, sed radioaktiveco estas tre forta kaj trovi ?as dan ?ero por la laboro. Nun la reaktoroj estas sufiĉe stabilaj, do la lo ?antoj povas senti sin trankvilaj, sed ankora ? laboro tie estas severa.
– Demando : Kio ?enas vin nun ?
Jo ?ida : Radioaktiva elmeti ?o de laboristoj kaj kiamaniere laborigi ilin estas gravaj problemoj, kvankam tiuj ne estas hodia ?a a ? la morga ?a problemoj.
– Demando : Kian perspektivon vi havas ?
Jo ?ida : Mi volas atingi la duan ?tupon, nome haltigi la reaktorojn en malvarma stato. Tio plenumos la postulon de la lo ?antoj en Fuku ?ima. Multaj laboristoj ĉi tie devenas de la marborda regiono de Fuku ?ima. Iliaj familianoj rifu ?is ekster la regiono. Ĉiuj laboristoj havas volon renormaligi la regionon. Anka ? mi volas labori, celante tion.