La 15an de novembro

La 15an de novembro

La unuan fojon ĵurnalistoj vizitis la centralon
de FukuÅ ima n-ro 1 la 12an de novembro kaj fotis la damaÄ on de la reaktoro de proksime.

Tage estas malvarmete, sed vespere kaj nokte pli kaj pli malvarmiÄ is. Kiam mi sentas malvarmon, mi ĉiam pensas pri la damaÄ ita, pli malvarma regiono Toohoku.

Pakaĵo de francaj lernantoj

AntaÅ­ kelkaj tagoj al mi venis longa pakaĵo. Äœi estas sendita de lernantoj de la lernejo en la urbo Marseille en Francio. Instruistino, Marie-ho, jam kuraÄ igis nin per desegnaĵoj de siaj lernantoj, kaj nun denove per granda desegnaĵo kaj per bulboj de tulipo kaj narciso. Mi telefonis kaj demandis al la lernejestro de la mezlernejo Tooni, kiun mi helpas, ĉu li ricevos tiujn bulbojn, sed la respondo estis, bedaÅ­rinde, ne, ĉar oni baldaÅ­ komencos konstrui elementlernejon en la sama tereno. Do mi telefonis al s-ino HasegaÅ­a, kiu loÄ as en la provizora domo, rifuÄ inte el Tooni. Åœi volonte ricevos la bulbojn, ĉar multaj rifuÄ intoj Å atas prizorgi planotojn.
Kelkaj el tiuj bulboj jam havis malgrandan burÄ onon. Dum vintro ili preparas sin por la venonta printempo, kaj en aprilo ili floros bele.

Floroj de Espero

Venis bulboj de tulipo de francaj lernantoj,
Ili estas donacoj al lernantoj de Tooni.
AÄ¥, kelkaj el ili jam havas burÄ onon !
Hardite de vintra malvarmo, en printempo
ili havos grandajn florojn de ESPERO !

Intervjuo de la estro de la centralo FukuÅ ima

La 12an de novembro la unuan fojon la tereno de la nuklea centralo de FukuÅ ima n-ro 1 estas malferma al la ĵurnalistaro. Äœis tiam TEPCO kaj la registaro rifuzis la postulon de la ĵurnalistaro pri la vizito al Ä i, pretekstante, ke la vizito malhelpos la laboron tie kaj tre forta radioaktiveco estas tro danÄ era por la vizitontoj. Ĉi-foje 36 ĵurnalistoj buse proksimiÄ is al la damaÄ itaj reaktoroj.
En la stabejo la estro de la centralo s-ro JoŠida Masao unuan fojon respondis al demandoj de la ĵurnalistoj. Li tagnokte restas en la centralo kaj gvidas la riparlaboron de la reaktoroj. Oni taksas tiun homon tre alta pro lia taŭga gvidado dum la katastrofa situacio.

– Demando : Vi unuan fojon parolas antaÅ­ la ĵurnalistaro. Kion vi unue volas diri al la popolanoj ?
JoÅ ida : Mi elkore pardonpetas de ili pro tio, ke okazis akcidento en la centralo, pri kiu mi estas respondeca, kaj ni donas al ili Ä enon kaj maloportunon. Venis al ni multe da mesaÄ oj de subteno kaj kuraÄ igo, kaj precipe tiuj el suferanta FukuÅ ima, kuraÄ igis nin multe.
– Demando : Kiam estis la plej serioza situacio ?
JoÅ ida : Dum la unua semajno post la 11a de marto ni havis la plej krizan situacion. Mi ne povis imagi, kio okazos momenton poste, sed ni faris la plejeblon. Mi kelkfoje sentis, ke mi povos morti.
– Demando : Kia estis la situacio, kiam okazis hidrogena eksplodo ?
JoÅ ida : Komence mi aÅ­dis la bruon “Bon !†, kaj mi demandis min, kio Ä i estis. Poste mi aÅ­dis de la homoj laborintaj ekstere, ke eble okazis eksplodo en la reaktoro n-ro 1. Pri la eksplodo de la reaktoro n-ro 3 mi aÅ­dis la bruon kaj vidis la bildon en televido. Pri la reaktoro n-ro 4 mi aÅ­dis la bruon en la stabejo, sed mi ne povis scii, en kiu reaktoro el n-ro 2 kaj n-ro 4 Ä i okazis.
– Demando : Ĉu eblas stabiligi la reaktoron, kiam la brulaĵoj estas falintaj sub la reaktor-premujo ?
JoÅ ida : LaÅ­ la analizo de la Å anÄ iÄ o de la temperaturo, mi komprenas, ke ĉar ne nur la reaktoroj kaj la reaktor-premujoj, sed ankaÅ­ la reaktor-sekurejoj estas malvarmigitaj, la reaktoroj estas stabilaj.
– Demando : Vi diris, ke vi sentis, ke vi mortos. Parolu pli detale.
JoÅ ida : Kiam okazis la eksplodo en la reaktoro n-ro 1, en la stabejo mi ne povis scii, kia estas la situacio. Vidante laboristojn vundite revenantaj de la tereno, mi opiniis, ke se la reaktor-sekurujo estus eksplodinta, eliÄ us granda kvanto da radioaktivaj substancoj, kaj tion ni ne povus regi. La reaktoro n-ro 3 eksplodis, kaj krome ni ne povis tuj enverÅ i akvon en la reaktoron n-ro 2. Mi ne havis perspektivon, kaj sentis, ke en la plej malbona okazo pli serioziÄ os la kernofandiÄ o, perdiÄ os ĉiuj kontraÅ­rimedoj kaj venos la fino.
– Demando : Kiam tiu kriza situacio finiÄ is ?
JoÅ ida : Post la ekspolodoj, komence de aprilo likis dense radioaktiva akvo, kaj ni dediĉis nin al la konstruado de la instalaĵo por akvo. Äœi daÅ­ris Ä is la fino de junio, kaj dum tiu periodo ni havis tre malfacilan tempon. En julio kaj aÅ­tuno la Ä enerala situacio stabiliÄ is.
– Demando : Kia estas la nuna situacio de la reaktoroj ?
JoÅ ida : LaÅ­ mia analizo de la donitaĵoj, la reaktoroj estas certe stabilaj, sed radioaktiveco estas tre forta kaj troviÄ as danÄ ero por la laboro. Nun la reaktoroj estas sufiĉe stabilaj, do la loÄ antoj povas senti sin trankvilaj, sed ankoraÅ­ laboro tie estas severa.
– Demando : Kio Ä enas vin nun ?
JoÅ ida : Radioaktiva elmetiÄ o de laboristoj kaj kiamaniere laborigi ilin estas gravaj problemoj, kvankam tiuj ne estas hodiaÅ­a aÅ­ la morgaÅ­a problemoj.
– Demando : Kian perspektivon vi havas ?
JoÅ ida : Mi volas atingi la duan Å tupon, nome haltigi la reaktorojn en malvarma stato. Tio plenumos la postulon de la loÄ antoj en FukuÅ ima. Multaj laboristoj ĉi tie devenas de la marborda regiono de FukuÅ ima. Iliaj familianoj rifuÄ is ekster la regiono. Ĉiuj laboristoj havas volon renormaligi la regionon. AnkaÅ­ mi volas labori, celante tion.