La 22an de novembro

La 22an de novembro

Okinavo estas la plej suda gubernio en Japanio, situanta en la suda maro. Äœi estis sendependa reÄ lando, sed en 1872 Japanio okupis kaj faris Ä in kiel unu el siaj gubernioj. Dum la dua mondmilito Usono atakis la insularon kaj severa batalo okazis tie. Äœis 1972 Ä i estis okupata de Usono. AnkoraÅ­ troviÄ as multaj usonaj militbazoj kaj turmentas la loÄ antojn, sed feliĉe ne ekzistas nuklea centralo. Mi jam aÅ­dis pri homoj, kiuj fuÄ is en tiun insularon, timante radiokativecon disĵetitan en la tuta Japanio krom tiu suda insularo. En la hodiaÅ­a ĵurnalo Asahi mi trovis jenan artikolon pri tiuj homoj. Mi tradukos Ä in.

“Kelkcent homoj†fuÄ is en Okinavon

“Okinavanoj estas tre bonkoraj. Mi jam ne plu povas vivi en Tokio†, diras s-ro Tanimura Ä´in, 38-jara, vestita per la tradicia loka vestaĵo karijuÅ i. Li jam loÄ as en Okinavo 5 monatojn.
“Venos la fino de Japanio !†Kiam okazis la akcidento en la nuklea centralo FukuÅ ima, terurite li fuÄ is unue en la sudan insulon KjuuÅ uu kun siaj edzino, filo, frato kaj lia edzino, kaj poste en Okinavon, kun kiu li neniam havis rilaton Ä is tiam. Li diras : “Radioaktiveco estas tute alia danÄ ero. Oni ne povas vidi Ä in. Venadas al mi diversaj informoj, sed mi ne povas kompreni, kiuj esta veraj kaj kiuj estas malveraj. Pro tio Ä i estas des pli terura†. Li fondis firmaon pri mezurado de radioaktiveco en manÄ aĵoj, sed li ankoraÅ­ ne povas profiti.
S-ino Takenouĉi Mari 44-jara jam agadis pli ol 10 jaroj kontraÅ­ nukleaj centraloj kaj eĉ tradukis libron pri malaltnivela radioaktiva elmetaÄ o. Åœi diras : “Okazis tiel granda akcidento, sed la registaro diradas, ke nenio danÄ era ekestas. Mi ne povas fidi tian registaron†. Post la akcidento Å i kaj Å ia 2-jara filo ofte fariÄ is febraj, kaj baldaÅ­ fuÄ is en Okinavon. Åœi ankoraÅ­ havas grandan timon. “LaÅ­ la interreta informo multiÄ as homoj, kiuj malsaniÄ is. Gravega afero certe okazos en Japanio†. Åœi fondis Societon de suferantoj pro malaltnivela radioaktiva elmetaÄ o.
Unu el la prizorgantoj de tiu ĉi societo s-ino Janaka Mamiko sentas sin peza kaj laca. Eĉ sidadi estas malfacile por Å i. Post la akcidento Å i malsaniÄ is kaj translokiÄ is al Okinavo, ĉesinte labori en Tokio. Delonge Å i havis malsanon en la tiroido. Pro tio, post la akcidento, Å i fermis sin hejme pro la timo al radioaktiveco, sed foje Å ia nazo sangis kaj Å i suferis pro lakso. Esplorinte pri sia simptomo en la interreto, Å i fariÄ is certa, ke Å i suferas pro malaltnivela radioaktiva elmetaÄ o. Åœi vizitis 8 hospitalojn, sed ĉiun fojon Å i estis mokridita de la kuracistoj. Al la demando, ĉu Å i ne serĉas nur tiajn informojn, kiaj plaĉas al Å i, Å i respondis kun tremanta voĉo : “La vero estas en mia korpo†.
Kiom da homoj fuÄ is el Tokio al Okinavo ? Oni ne povas diri la Ä ustan nombron, sed certe troviÄ as kelkcent. Tiuj homoj elektas Okinvon, tial ĉar Ä i estas la plej fora de FukuÅ ima kaj tie estas parolata la japana lingvo.
En la intereto aperadas diversaj “veraj informoj, kiujn la registaro kaj amaskomunikiloj volas kaÅ i†, kaj troviÄ as homoj, kiuj fidas tiujn. Venadas raportoj pri malsaniÄ o, sed povas esti, ke homoj atribuas eĉ kutimajn malsanojn al radioaktiveco.
Kial homoj emas dependi de tiuj informoj ? Nakajauĉi Kazuja, profesoro pri risko-psikologio de Universitato DooÅ iÅ a en Kioto, diras : “Oni emas fidi informantojn, kiuj havas altnivelan studon kaj sinceran sintenon, kaj ankaÅ­ pensmanieron komunan kun la informatoj†. Li plu diras : “Komprenoj pri la danÄ ero de radioaktiveco estas diversaj, ĉar ekonomiaj kaj familiaj situacioj estas tute malsamaj de homoj al homoj. Ni estas ĉirkaÅ­ataj de diversaj riskoj. Oni taksu fuÄ on pro risko de radioaktiveco, komparante kun la risko de senlaboriÄ o, risko de familia apartiÄ o ktp†.
(Verkita de Nakamura Kazujo)

Åœajnas al mi, ke la supra artikolo ne havas simpation kun homoj suferantaj. La aero kaj la tero estas vere malpuraj pro radioaktiveco kaj homoj povas suferi eĉ pro tre malaltnivela radioaktiveco. La verkinto de tiu ĉi artikolon opinias, ke la homoj aperintaj en la artikolo troige reagas al la “danÄ ero†. Mankas al Å i la sinteno batali por malfortuloj, tial mankas al Å i kritiko al la registaro, la industria mondo kaj TEPCO.
AntaÅ­ ĉio, Å i devas postuli de la registaro la veran informon pri la sitaucio kaj kontraÅ­rimedon por trankviligi la popolanojn. La fakto, ke tia artikolo aperis en la presitiÄ a “progresema†ĵurnalo, montras la nunan situacion de la japana socio.