La 09an de julio 2013

La 09an de julio 2013

Postmorga ? mi ekiros al Gernamio por la ILEI-konferenco kaj poste iros al Islando por partopreni en la 98a UK. Por la venontaj pli ol 20 tagoj mi ne povos sendi raportojn el Japanio, do hodia ? mi skribos pri diversaj aferoj, kiuj okazis en la pasintaj tagoj.

Mia opinio aperis en la ?urnalo Asahi

La ?urnalo Asahi estas la plej presti ?a ?urnalo en Japanio. En ?i mia opinio aperis la 6an de julio. Tamen la aperinta teksto estis mallongigita, do mi sube prezentos la originalan tekston.

Eraraj estas la premisoj de "sekureco" de nukleaj centraloj

"Ĉu Japanio ne havas eblon malaperi ?"
Mi raportadas pri la Japana Katastrofo al la mondo per Esperanto, kaj dank’ al tio mi estis invitita en Francion en junio kaj prelegis en 10 urboj. Kiam mi prelegis pri la akcidento en Fuku ?ima en iu mezlernejo, iu lernanto levis tiun demandon. Kiel vi respondos al tiu lernanto ?
Mi ĉiam demandas min pri la atomenergia politiko de Japanio, kaj dume mi atingis jenan konkludon : Japanaj nukleaj centraloj premisas, ke la nuna japana stato eterne da ?ros. Por teni la centralojn sekuraj, ni bezonas elektron, akvon, stabilan firman grundon, laborforton, monon, pacon ktp. Ĉu Japanio povos posedi tiujn kondiĉojn post 10 jaroj, 30 jaroj, 50 jaroj kaj pli poste ? Se malboni ?os la japana ekonomio, oni ne povos liveri akvon per elektro. Nun la japana lo ?antaro ?rumpas. Ĉu ni povos havi sufiĉe da laboristoj, kiuj volas labori en tiuj dan ?eraj lokoj ? Ĉu ne okazos modifoj de terkrusto, en kiuj reaktoroj difekti ?os a ? sinkos sub la maron ? Se okazos milito, malamikoj facile povos detrui reaktorojn, kiuj ĉiuj situas marborde. Mi tute ne kredas, ke la registaro kaj la elektraj kompanioj insistas pri la sekureco de la centraloj, pripensante tiajn dan ?erojn.
Proverbo diras "Mono fini ?as, ĉio fini ?as", kaj jam tiu fini ?o okazas. La Buroo de medio jam klarigis en Fuku ?ima : "La registaro ne pagos por la duafoja purigado pri radioaktiveco. Ni disdonos dozmetron al tiuj, kiuj volas ricevi, do mem mezuru kaj gardu vin". TEPCO povos eldiri, ke ?i ne havas monon, do ne plu zorgas pri for ?etado de la difektitaj reaktoroj. De nun pli kaj pli multaj reaktoroj ĉesos funkcii, sed ĉu vere trovi ?os kondiĉoj, sub kiuj ili ĉiuj estos malkonstruitaj kaj senvenenigitaj ? Mi timas, ke balda ? ĉie en Japanio trovi ?os tomboj de forlasitaj reaktoroj, konservejoj de radioaktiva ?oj kaj poluitaj regionoj.
Alia premiso, kiun la registaro kaj la elektraj kompanioj certe havas, estas, ke la japanoj eterne kredos "la sekurecan miton de la nukleaj centraloj", sed ili estas tro optimismaj.
Al tiu franca knabo mi respondis jese, sed en mia koro mi promesis, ke mi laboru por ke tio ne okazu.

Peto de refunkciigo de 10 reaktoroj

La 8an de julio la Nova normo pri nukleaj centraloj estis publikigita de la Nuklea Reguligada A ?toritato. Äœi estas la ?tata normo, do se la reaktoroj ne plenumas la normon, oni ne povas funkciigi ilin. S-ro Tanaka Åœuniĉi, la estro de la Autoritato, fieras, dirante, ke la normo estas plej severa en la mondo†, sed ni povas facile vidi, ke la normo estas farita la ? la postuloj de la registaro kaj la elektraj kompanioj, kiuj volas refunkciigi plej multajn reaktorojn.
La 8an, 4 elektraj kompanioj (Hokajda, Kansaja, Åœikoku-a kaj Kjuu ?uu-a) petis refunkciigon de 10 reaktoroj el 5 nukleaj centraroj. TEPCO intencis peti pri 2 en la nuklea centralo Ka ?i ?azaki/Kari ?a en la gubernio Niigata, sed pro la forta protesto de la guberniestro de Niigata, nuntempe ?i ?ajne rezignas.
Anta ? la akcidento Japanio havis 54 reaktorojn, sed poste tiuj dama ?itaj 4 reaktoroj en Fuku ?ima estas for ?etitaj, kaj restas 50, el kiuj la registaro refunkciigis du kontra ? la volo de la plej multaj japanoj. Nun estas varmege en Japanio, sed ne a ?di ?as vortoj, kiuj postulas ?paradon de elektro. En Tokio kaj la ĉirka ?aj gubernioj, la teritorio de TEPCO, sufiĉas elektro sen atomenergio. Kial la registaro volas refunkciigi tiujn dan ?erajn instala ?ojn ? Mi tute ne komprenas.

Multaj kontra ?as la politikon de la reganta partio

Jen opinioj aperintaj en ?urnaloj.

Eksporto de reaktoroj estas mokado al fuku ?ima-anoj
S-ro Takeuĉi Kookiĉi, 74-jara, lo ?anto de Sukaga ?a en Fuku ?ima (la ?urnalo Fuku ?ima-Minpoo la 25an de junio 2013)
La ĉefministro Abe, intencante eksporton de japanaj reaktoroj al eksterlando, eldiris jene en la parlamento : “Ni provizos al la mondo la plej altnivelan sekurecon, surbaze de la akcidento en Fuku ?ima†. Profitante la akcidenton, li intencas eksporti japanajn reaktorojn ! Ne kredebla mokado al la fuku ?ima-anoj !
Doloroj kaj maltrankvilo de la suferantoj, neklara influo de radioaktiveco, radioaktivaj ruba ?oj, purigado de la ĉirka ?a ?oj, multi ?anta poluita akvo, malfamo al la produkta ?oj de Fuku ?ima. Trovi ?as multegaj problemoj, sed nenio estas solvita.
Sub tiuj kondiĉoj, ĉu la popolanoj aprobas la intencon de la ĉefministro ? Atomenergio ne estas traktebla de homoj, des pli dan ?era en la vulkana insularo Japanio.

Ĉu ne mortas homoj pro la nuklea akcidento ?
S-ino Araka ?a Jo ?ie, 72-jara, lo ?anto de I ?aki en Fuku ?ima (la ?urnalo Fuku ?ima-Minpoo la 22an de junio 2013)
S-ino Takaiĉi Sanae, la komitatestrino pri le ?planado de la reganta Liberara Demokratia Partio, montris sian intencon pri refunkciigo, dirante : “En la nuklea akcidento neniu mortis†. Multaj fuki ?ima-anoj, ?ajne, korpe fartas bone, sed kore jam mortis. Krome multaj mortis pro rifu ?ado en severaj kondiĉoj kaj senespero. Ĉu ?i diras, ke tiuj mortoj ne estas gravaj, ĉar ili ne estas rektaj pro la akcidento ? Åœi pli alte taksas ekonomion, ol vivon.

Refunkciigo kaj eksporto de reaktoroj kolerigas nin
S-ro Hattori Toku, 63-jara, lo ?anto de Nihon-macu en Fuku ?ima (la ?urnalo Fuku ?ima-Minpoo la 3an de julio 2013)

Åœajnas al mi, ke oni tre rapide forgesas la nuklean akcidenton. Malrapida estas esplorado de la ka ?zoj de la akcidento kaj ne fini ?is la akcidento mem, kaj la fuku ?ima-anoj suferadas, sed la politika mondo provas intence forgesi kaj forgesigi la akcidenton.
Mi koleregas pro la nova ?oj de aĉaj diroj de la politikistoj kaj de eksporto de reaktoroj. La politiko tute ne lernas de la akcidento, ignorante la suferadon de la lo ?antoj. La nova normo pri reaktoroj estis publikigita, sed mi povas diri 100-procente certe, ke nenie trovi ?as perfekte sekuraj reaktoroj. Se la ĉefministro vidus la realon de la nuklea centralo de Fuku ?ima kaj la staton de la lo ?antoj, li ne povus intenci refunkciigon de reaktoroj. Li pensu pri la sekvantaj generacioj, ne pri ekonomio miope.

Savu la suferantojn de la akcidento
S-ino ?atanabe Tomoko, 75-jara, lo ?anto de la urbo Fuku ?ima (la ?urnalo Asahi la 5an de julio 2013)
Jam pasis 2 jaroj kaj 3 monatoj, sed la vundo estas profunda. La najbara parko, anta ?e verda, kovrite per gazono, nun estas nuda, ĉar la surfaca tero estis skrapita por purigado.
Fluas la rivero Abukuma, kaj ni ?uis la naturon la ? la rivero, sed la nivelo de radioaktiveco la ? la riverbordo estas tre alta. Do niaj fenestroj frontantaj al la rivero estas ĉiam fermitaj.
La 29an de junio la ?urnalo raportis, ke la registaro ne faros la duanfojan purigadon. Ĉu ?i for ?etos Fuku ?ima-on ? Äœi diras, ke ni mem zorgu pri radioaktiveco. _ Ne kredeble ! Mi rememoras la anta ?an belan naturon ĉi tie kaj larmas. Mi elkore deziras, ke nia sufero neniam ripeti ?u en urboj, kie situas nukleaj reaktoroj.

Ridoj de infanoj revenis

Infan ?ardeno de Taira
Oni finis ?an ?i la teron de la infan ?ardeno Taira en la urbo I ?aki. Pro la nuklea akcidento de Fuku ?ima infanoj ne povis ludi en la korto, sed finfine ili povas ludi post tiom da monatoj.
Oni komencis skrapadon de la tero ekde aprilo. En junio oni nove metis 3 tunojn da sablo el la gubernio Mie. La 1an de julio 25 infanoj mem metis la sablon. Ili ?oje ludis sur la sablo, metante siajn manojn en la sablon kaj kuras sur ?i.

La elementa lernejo Oguni en la urbo Date

Unuan fojon ekde la nuklea akcidento la na ?ejo estis malferma al la lernantoj. Post la akcidento la nivelo de radioaktiveco estis tiel alta, ke la na ?ejo estis fermita. Tiun ĉi jaron gepatroj kaj instruistoj purigis la na ?ejon kaj la ĉirka ?a ?on. Dualernojarulino Kanno-Mi ?a diris : “Mi praktikos multe por ke mi povu na ?i 10 metrojn†.

Infanoj ĉiam kuras, kaj tiamaniere iliaj korpoj forti ?as. Oni diras, ke la sporta nivelo de infanoj en Fuku ?ima malboni ?is. Sen sportejo kaj sen na ?ejo ili ne povas kuri kaj na ?i libere. Kian influon tiu junaga manko de ludo donos al tiuj infanoj ?

Morto de s-ro Jamaguĉi Sen ?i

La 6an de julio mortis s-ro Jamaguĉi Sen ?i en la a ?o de 82-jaroj. Kiam li estis 14-jara en 1945, li estis severe vundita de la atombombo en Nagasaki. En 1953 li komencis movadi kontra ? atombomboj, kaj ekde 1981 ?is 2010 li estis unu el la estraranoj de Japana Konfederacio de Organizacioj de Atom- kaj Hidrogen-bombaj Suferantoj.
En 1982 li parolis en la Unui ?intaj Nacioj, montrante sian foton kun keloidoj : “Rigardu miajn viza ?on kaj manojn. Äœis mia morto, mi laboros por aboli nukleajn armilojn. Ne plu Hiro ?ima, ne plu Nagasaki !â€

En la ?urnaloj oni ne menciis lian sintenon pri la nuklea akcidento, sed certe li forte kontra ?is la atoenergipolitikon. Pacon al li !

Eksa centralestro Jo ?ida mortis

Mi ?us vidis nova ?on pri la morto de eksa centralestro de Fuku ?ima s-ro Jo ?ida Masao 58-jara en televido. Kiam okazis la akcidento, li estis la estro kaj laboregis por kvietigi la reaktorojn. Multaj homoj la ?das lin pro lia sindonema laboro. Ka ?zo de lia morto estas kancero en ezofago. Li mortis anta ?tagmeze de la 9a de julio.
TEPCO publikigis, ke la ezofagkancero estas mortiga post 5 jaroj, do lia morto ne estas ka ?zita de radioaktiveco de la akcidento. Ne kredebla diraĉo ! TEPCO estas tia kruela kompanio !