Jean Ziegler Pri "natura selekto" (artikolotraduko)

Mi memoras pri suna posttagmezo en la urbo Salvador de Bahia nordoriente de Brazilo. En akompano de la dekano de la medicima fakultato Orlando, Castro-Lima, edukita viro, kiu persiste batalas kontra ? la maltroa nutrado de la homoj de la sertão, mi vizitis la tiean tombejon. En Bahia la Campo Santo etendi ?as sur mirinda monteto en la kvartalo Libertade. La maro estas proksima. Kaj ĉiam ĉirka ?ludas fre ?a brizo la brikojn de la kapelo. La Campo Santo , la Kampo Sankta, imprese atributas la socian tavoligon de la mortintoj, ekzistantan de praaj tempoj. Äœi konsistas el multaj sekcioj. Sur la remparoj el tero levi ?as la pompaj ma ?zoleoj de la mortintaj anoj de la oligar ?io, kiuj konsistas el nigra kaj rozkolora marmoro. Ili entenas la mortajn korpojn de sukerbaronoj, de mondumaj kuracistoj, de grandaj bestbredistoj kaj de sklavkomercistoj.Iliaj edzinoj kutime anka ? postmorte estas subigataj, entombigitaj en aldona konstrua ?o. Por plua nuanco prezenti ?as la tombejoj de la eksterlandaj plantistoj, de la germanaj kaj svisaj mastroj pri la kakaoplantejoj de Ileus kaj la tabakplantejoj en la valo Paraguaçu. Por nemiskompreneble klarigi, ke en ilaj vejnoj ne fluas eĉ nur guteto da nigra a ? indi ?ena sango, ili konstruas siajn templojn en la ombro de gigantaj arboj en deca distanco al la monteto de la indi ?ena oligar ?io. Muro kaj portalo disigas amba ? grupojn, kiuj pliriĉigis sin je la sama subpremo.

Sur la meza monteto trovi ?as la tomboj de la bur ?a meztavolo kaj sub ili tiuj de la etaj kaj etetaj komercistoj. Ĉi tie la inskriboj estas jam pli ?pareme faritaj, la veraj a ? eltrovitaj genealogiaj arboj estas pli mallongaj kaj „palacoj“ raraj. Äœenerale tie kovras simpla, sed tre granda plato la tombejon de la mortintoj. Anstata ? blankaj an ?elskulpta ?oj kaj bronzobustoj de la mortintoj sova ?e kreskadas tie buntaj plastikfloroj.

La grandaj bestbredistoj el la sertão, la Coronels de Tierra de Sant’ Ana kaj la sukerbaronoj de la Reconcavo, kiuj mortis sur siaj terposeda ?oj, lasas transigi sin per testamenta instrukcio en la familian ma ?zoleon alte super la maro. Sed la mortintoj de la meza tavolo a ? de la etbur ?oj apena ? vo ?a ?as. Ĉu estas lebanona komercisto, ĉu subestro kun mestiza sango, oficiro, policano a ? komercisto, ili estas tiel entombigitaj kiel ili vivis, je respektoplena distanco al la potenculoj. Vojo kaj plua muro disigas supran parton de la monteto de la terasoj, kiuj etendi ?as sur la malsupra deklivo ?is malsupren al la maro. Ĉe la rando de la abismoj, trovi ?as finfine inter arbusta ?oj en la seka ru ?a tero, sen ĉirka ?bara ?o, kaj tute sen tomba ornamo la sennombreblaj anonimaj viktimoj de ĉiama maltroa nutrado kaj de revenantaj grandaj malsatplagoj. Estas malsekura tombejo, se oni entute uzu la nomon por tio. Dum nia vizito nigraj laboristoj hakadis en tiu tereno en la tero. Mi vidis kiel ili forpelis la serpentojn, el ?iris fiherbojn kaj tiam trafosis la teron. Ili eligis kraniojn , brak- kaj gambostojn de homoj, kiuj estis en la tero nur kelkajn jarojn a ? eĉ nur dum kelkaj monatoj, ili frakasis ilin per ?oveliloj kaj ?etis sur pu ??‰arojn. Oni transportis la ostojn en angulon de la tereno, kie estas forno por forbruligi ilin. Ilian cindron oni fine dis ?etis en la venton.

Orlando Castro-Lima observis la ?ercantajn nigrajn laboristojn, gaje farantajn sian laboron, kies muskoloj brilis pro ?vito, poste li rigardis la fornon, en kiu forbrulis la ostoj de la malsatmortintoj. Pripenseme li tiam diris : „Ĉi tie vi povas vidi tute klare, kion signifas natura selekto.“

Ĉu natura selekto ? Jam la nura esprimo estas protestiga. Kaj tamen ?i neesprimite kunsonas en multnombraj diskutrondoj. Mi a ?skultis la esprimon nenombreble ofte en multaj diskutoj en universitatoj, en konferencoj en la Palais des Nations en Äœenevo a ? en la kuro de privataj interparoladoj kun respondeculoj de WFP(Monda Nutrada Programo), de FAO (Nutrada kaj Agrikultura Organizo) kaj de UNO (Unui ?intaj Nacioj). La fataleco de la malsato estas komprenata kiel ta ?ga rimedo kontra ? la trolo ?ateco de la planedo Tero. La malsato estas rigardata kiel ilo de la naskokontrolado. La plej fortaj transvivas.La malfortuloj mortas. Jen la „natura selekto“. Anka ? la granda Darvino uzis tiun nocion, sed la ideo implikas nekonscian rasismon.

tradukis Hans-Georg Kaiser

Bonvolu klaki : Sertão kaj Cemitério Campo Santo (Tombejo Sankta Kampo en la urbo Salvador de Bahia)