Pacdeklaroj de HiroÅ imo k Nagasako 2010

Pacdeklaro de HiroÅ imo

Mi ne povas toleri tian doloran sperton ! Kial ni devas suferi tian doloron ? Kun hibakuÅ oj (=atombombitoj travivantaj), kiuj apenaÅ­ travivis antaÅ­ 65 jaroj kaj kun animoj, kiuj ricevis la mizerajn finojn, ni salutas la 6an AÅ­guston, kiam ni devas renovigi la decidon ke tia mizera afero ne povas ripetiÄ i al aliuloj.

La urbo HiroÅ imo rekonstruiÄ is per la klopodo de hibakuÅ oj kaj civitanoj, kaj per helpo de en- kaj ekster-landa popolo, kaj nun esperas fariÄ i modela urbo en la Mondo kaj volas inviti Olimpiajn Ludojn. La mesaÄ o, kiun hibakuÅ oj, transveninte trans la sufero de la Infero, alvokadis, esperante la volon de pacamantaj nacianoj, estas la bazo de la pacisma Konstitucio kaj lumigas la vojon de la Mondo.

La pruvo estas la frukto de la Kunsido por Pakto de Neplimultigo de Nukleaj armiloj, kiu okazis en la Majo. La fina dokumento kun unuanima konsento enhavas repekton de la volo de ĉiuj nacioj celantaj abolicion de nukleaj armiloj, aÅ­skultadon al voĉoj de civitanoj, kunsenton de plimultaj nacioj al klopodo kun tempa limito por abolicio de nukleaj armiloj, kaj necesecon de leÄ a kadro inkluziva pakton de malpermeso de nukleaj armiloj. Äœi certigis ke Ä uste necesa por plugebligi la estontecon de la Mondo estas la aserto de la urbo HiroÅ imo, la urbo Nagasako, de la Kunsido de la pacamantaj urbestroj, kies nombro superas la nombron 4000 da urboj, kaj lokaj komunumoj, pli ol du trionoj de enlandaj lokaj komunumoj, kiuj kunsentis la Protokolon de HiroÅ imo-Nagasako.

La voĉo de civitanoj, kiuj esperas la estontecon sen nukleaj armiloj —la krio de konscienco— atingis la UN, dank’ al la gvidlapablo de S-ro Ban Ki-moon, kiu ĉeestas ĉe ĉi tiu ceremonio, kiel la unue ĉeesta Äœenerala Sekretario de UN. La registaro de Usono gvidata de Prezidento Obama kaj Usona Kunsido de urbestroj de pli ol 1200 urboj donis grandan influon.

Plue ĉe ĉi tiu ceremonio ĉeestas reprezentantoj de registaroj pli ol 70, reprezentantoj de internaciaj organizoj, NRO, civitanoj , konsiderante la senton de hibakuŠoj, iliaj familianoj, kaj civitanoj de HiroŠimo. Ĉeestis ja Rusio kaj Ĉinio kiel Štatoj havantaj nukleajn armilojn, sed nun komence la ambasadoro de Usono kaj reprezentoj de Britio kaj Francio ĉeestas.

Tiel la urÄ eco de abolicio de nukleaj armiloj komencis penetradi en la Mondon, kaj la voĉo de plimultaj tutmondaj civitanoj fariÄ is la granda forto, kiu movas la internacian socion.

Necesa por realigi la Mondon sen nukleaj armiloj, preninte la bonan Å ancon, estas transdoni la veran peton de hibakuÅ oj al la Mondo, kaj plimallongigi la distancon inter la animo de hibakuÅ oj kaj la resta Mondo. Eĉ sen scio de urÄ eco de abolicio nukleaj armiloj, ni povis eviti la pereon de la Homaro. Tio estas ne ĉar ni estis saÄ aj, sed ĉar ni estis bonsorta hazarde. AnkoraÅ­ nun multaj homoj blindas pri ĉi tiu fakto.

Nun estas la tempo por scenejo por la japana registaro. La japana registaro devas leÄ igi la Tri Principon de Ne-Nukleo, eliri de la ombro de Nukleo, kaj realigi zorgeman politikon por helpi hibakuÅ ojn, kiuj estas jam ege maljunaj, kaj por la pligrandigo da la zono de nigra pluvo. Tion signifas stari ĉe la kapo de abolicio de nukelaj armiloj.

La ĉefminisro devas agadi, preninte sincere la esperon de hibakuÅ oj. Nur per tio ebliÄ os krei la Mondon de Nukleaj armiloj Nul, kio estos la nova paÄ o por la Homaro, kiu egalas al la eltrovo de Nulo, en la jaro 2020. Senfinaj taskoj troviÄ as : apelacii la urÄ econ de abolicio al gvidantoj de Å tatoj havantaj nukleajn armilojn, iniciati por aranÄ i pakton por abolicio, postuli malgrandigi la buÄ eton pri nuklea armado, kaj tiel plu.

Ni, civitanoj kaj urboj, agadu. Ni kreos grandan ondon por abolicio Ä is la jaro 2020, laÅ­ la Alvoko de Hirosima, kiun ni decidis ĉe la Konsido por abolicio de nukleaj armiloj en Hirosima, kunlaborante kun nacioj kun sama volo, NRO, UN.

Fine, hodiaŭ post 65 jaroj de la falo de atombombo, kondolencante la animojn de hibakuŠoj, ni deklaras, ke ni devas eviti pluan suferon por hibakuŠoj, kiuj estas la plej toleremaj, kaj ke ni devas krei la Mondon sen nukleaj armiloj tiel frue kiel eble, en kiu mondo ĉiuj hibakuŠoj povos elkore diri ke ili estas feliĉaj pro longa vivo. La devo estas devigita al la Homaro, kaj devas esti elfarita kun furioza forto. Ni deklaras tiel.

La 6an AÅ­gusto, 2010
Urbestro de HiroÅ imo
Tadatosi AKIBA
(tradukita de Tetu’ Makino)

Pacdeklaro de Nagasako

Ĉi-jare la memorceremonio por paco komenciÄ is kun kantado de postvivantaj atombombitoj. La kanto estis plena de la forta espero, ke tiu fatala tago neniam plu ripetiÄ u.

La 9an de aŭgusto, 1945, je la 11a kaj 2, unu atombombo ĵetita de usona bombaviadilo ruinigis la urbon de Nagasako en momento. Intensaj varmoradioj, eksploda ventego, radiadoj kaj senĉesaj fajroj… Ili forrabis karajn vivojn de 74 000 homoj, kaj stampis profundajn mensajn kaj korpajn vundojn al tiuj, kiuj apenaŭ eskapis el morto.

Dum 65 jaroj depost tiu tago, la postvivantaj atombombitoj ĉiam sencede marÅ adis la vojon al “mondo sen nukleaj armiloj†kaj hodiaÅ­ kantis plengorÄ e kaj elkore. Mi vidas en ili esperon de homoj.

Ni petas la gvidantojn de la nukleaj potencoj ne dispremi niajn penojn al “mondo sen nukleaj armiloj†.
En tiu ĉi majo, en la Konferenco por Reekzamenado de la Traktato pri Nemultigo de Nuklearmiloj (NPT), komence Ä ia prezidanto proponis konkretajn paÅ ojn al nuklea malarmado kun difinitaj tempolimoj. Ĉi tiun proponon vaste subtenis landoj sen nukleaj armiloj. Espero kreskis inter ne-registaraj organizoj (NRO) kolektiÄ intaj en Nov-Jorkon el la tuta mondo, kaj ankaÅ­ inter la urbanoj de Nagasako, atombombita urbo.

La proponon de la prezidanto poste forpuÅ is la registaraj reprezentantoj de la landoj kun nukleaj armiloj (Usono, Rusio, Britio, Francio kaj Ĉinio). Se la landoj kun nukleaj armiloj ne sincere traktos nuklean malarmadon, reage kun antipatio, aperos novaj landoj kun nukleaj armiloj. La mondo staros antaÅ­ la minaco de plimultiÄ o de nukleaj armiloj. La reÄ imo de NPT devas esti firme subtenata kiel minimuma postulo observenda por ne multigi landojn kun nukleaj armiloj.

Por antaÅ­eniri al la nuligo de nukleaj armiloj, ni kredas, ke nova traktato estas necesa. La Ä enerala sekretario de UN Ban Ki-moon [Pan Gi-mun] jam alvokis la membro-Å tatojn de UN komenci pristudon de “la Konvencio por Abolo de Nukleaj Armiloj†. En la Reekzamena Konferenco de NPT multaj landoj aludis la eblecon de tia traktado. Ni, civitanoj de atombombita urbo, forte subtenas “la Konvencion por Abolo de Nukleaj Armiloj†, kiu malpermesas tute egale al ĉiuj landoj ĉiujn agadojn por nukleaj armiloj inkluzive de ilia produktado, posedado kaj uzado.

Nagasako kaj HiroÅ imo Ä is nun kunlaboradis diskonigi al la mondo la katastrofojn kaÅ­zitajn de la atombomboj, kaj alvoki al la nuligo de nukleaj armiloj. La registaro de Japanio, lando atombombita, manifestadis sian starpunkton de sennuklea lando, asertante la Tri Principojn sen Nukleaj Armiloj kiel nacian principon. Sed, ĉi-jare, 65 jarojn depost la atombombadoj, la japana registaro malkaÅ is la ekziston de “sekreta kontrakto pri nukleaj armiloj†. Ni ekhavas profundan malfidon kontraÅ­ la pasintaj traktadoj de la registaro, kiu faris la Tri Principojn en nuran formalaĵon. Plue la registaro lastatempe progresigas intertraktadon pri atomenergia kontrakto kun Barato, lando kun nukleaj armiloj ne aliÄ inta al NPT. Ĉi tio signifas, ke Japanio, lando suferinta atombombadojn, propramane malfortigas la reÄ imon de NPT, kio estas tute ne akceptebla.

La japana registaro, antaÅ­ ĉio, devas komenci leÄ igon de la Tri Principojn sen Nukleaj Armiloj por reakiri la fidon de la japana popolo. Samtempe, por realigi sekurecon sendependan de nuklea ombrelo, la registaro devas celi la sennukleigon de Japanio, Sud-Koreio kaj Nord-Koreio. Ni deziras, ke la japana registaro proponu la planon de “Sennuklea Zono de Nordorienta Azio†, kaj ke Ä i prenu gvidantecon en la internacia komunumo kiel la registaro de atombombita lando.

En la Reekzamena Konferenco de NPT, la japana registaro, kune kun la registaroj de 41 aliaj landoj inkluzive de Rusio, publikigis “Komunan Deklaron pri Edukado por Nuklea Nemultigo kaj Malarmado†. Ni aprobas la deklaron kaj samtempe esperas, ke la japana registaro disvastigu edukadon por nuklea nemultigo kaj malarmado al junaj generacioj de la mondo. En Nagasako ankoraŭ restas memoroj kaj cikatroj de la atombombo. Ekzistas postvivantaj atombombitoj, kiuj prenas sur si mision rakonti por estonteco siajn spertojn, malgraŭ siaj mensaj kaj korpaj doloroj. Ekzistas civitanoj kaj junuloj, kiuj mem ne spertis atombombadon, sed kiuj aktivas por paco, transprenante la dezirojn de la atombombitoj. Nagasako, urbo atombombita, daŭrigos kontribui al edukado por nuklea nemultigo kaj malarmado.

Mi diru al ĉiuj en la mondo, ke ni mem povas elekti, kiun vojon ni iru, ĉu al “mondo kun nukleaj armiloj†plena de malfido kaj minaco, aŭ ĉu al “mondo sen nukleaj armiloj†bazita sur fido kaj kunlaboro. Por niaj infanoj, ni havas respondecon krei estontecon sen minaco de nukleaj armiloj. Ni unuope estas malfortaj, sed kunlabore povas havi forton movi registarojn kaj krei novan historion. Ni klare komuniku nian volon al registaroj.

Multaj homoj en la mondo daÅ­re laboras por paco cele al la nuligo de nukleaj armiloj. Kunlabore kun ili, la urbo Nagasako establos tutmondan reton de pacaj civitanoj kunligitan kun atombombita urbo.

La meza aÄ o de la postvivantaj atombombitoj superis 76 jarojn. Pli kaj pli malmultaj el ili povas ĉeesti ĉi tiun ceremonion. Por savi maljuniÄ antajn atombombitojn en kaj ekster Japanio, ni alvokas la japanan registaron rapide fortigi subtenon al ili.

Ni oferas nian sinceran kondolencon al la mortintoj pro la atombombo, kaj deklaras daÅ­rigi nian maksimuman penadon kune kun la urbo HiroÅ imo, Ä is la tago, kiam nukleaj armiloj malaperos el la mondo.

TAUE Tomihisa
Urbestro de Nagasako
la 9a de aÅ­gusto, 2010
(Esperantigita de Vastalto. Originala japana versio legebla ĉi tie)