La 21an de marto

HodiaÅ­ estas la tago por japanoj viziti sian familian tombon, tamen estas pluve kaj oni timas radioaktivecon en la pluvo, tial malmultaj homoj iros al la tombejo. En televido aperis bildo en la damaÄ ita urbo, en kiu homoj preÄ as antaÅ­ la tombo, raportante pri la situacio de siaj familianoj.
En la printempa pluveto diletantoj en kabuko (japana tradicia dramo) Å atas promeni sen ombrelo, sed ĉu tion nunaj diletantoj povas fari ? Nova demando en la nuklea epoko.

Ĉu diletantoj
povas dande promeni
en printempa pluv’ ?
Malfacila elekto
en la nuklea epok’.
春雨㠫 æ¿¡ã‚Œã ¦ã „ã ‘ã‚‹ã ‹é¢¨æµ äººæ˜”ã « ã ªã ‹ã £ã Ÿã ¤ã‚‰ã „é ¸æŠž

Jen mesaÄ o de esperantistino en la urbo Sendaji :

En mia kvartalo plejparto de la loÄ antoj estas maljunuloj, kiuj havas malsanon, doloron ĉe la genuoj aÅ­ ĉe la kokso. Por aĉetado ni devas viciÄ i longan tempon. Ni devas kunporti botelojn da akvo hejmen de la loko, kie oni liveras Ä in. AnkaÅ­ mi estas maljuna, sed pli juna ol ili, tial mi nun fariÄ is helpanto al ili.
Nuntempe al ni mankas multaj aĵoj, precipe gaso, benzino kaj akvo. Tamen iom post iom ni kutimiÄ is al mankoplena vivo. Dank’ al tia vivo, mi ekkonstruis novan rilaton kun la najbaroj, helpante unu la aliajn. LoÄ antoj kore pli kuniÄ is ol antaÅ­e por kunvivi. Ekzemple, mia najbaro donis al mi farunon, do nun mi bakas panon, poste redonos la duonon al Å i.
Parencoj de mia alia najbaro ankoraÅ­ ne estas trovitaj el la maro de la urbo Rikuzentakada. Tiu najbaro naskiÄ is kaj kreskis ĉe la marbordo, do li parolis al mi pri sia sperto pri la granda Cunamo de Ĉilio, kiu atakis la urbon en 1960. La ĉi-foja estis multe pli granda ol Ä i. Li ankoraÅ­ ne povas viziti la urbon pro manko de benzino por sia aÅ­tomobilo.

LaÅ­ iu mesaÄ o el Belgio, oni komencis raporti, ke la nukleaj reaktoroj nun estas sub kontrolo, sed tio estas tute ne prava. Kiam oni ne uzas nukleajn bastonojn, oni konservas tiujn en akvo por malvarmigi tiujn, sed nun konstanta akvoliverado haltis pro la damaÄ o al la elektra sistemo. Pro tio nun oni daÅ­re elpumpas akvon al tiuj akvujoj en la reaktoroj, sed tio estas provizora rimedo kaj nur dum iom da tempo efikas. Por solvi la problemon, oni devas refunkciigi elektran sistemon, tiel ke oni povu liveri akvon konstante al la reaktoroj kaj al la konservejo. Por tio oni strebas multe sed ankoraÅ­ ne sukcesis, ĉar multaj aparatoj estas difektitaj de la cunamo kaj de elpumpita sala akvo. Tial la registaro ne estas optimisma pro eventualaj maloportunaj okazoj.

Menciindaj aferoj hodiaÅ­ :
– 1. Oni uzos tankojn por balai la terenon de la nukleaj centraloj plena de radioaktivaj detruitaĵoj. Tiuj tankoj havas kontraÅ­radioaktivan povon. Unuan fojon oni uzas tankojn por praktika utilo.
– 2. Unu el la fajrobrigadanoj, kiuj okupiÄ is pri la elpumpado al la nuklea reaktoro, konfesis en la intervjuo, ke kiam li sendis retmesaÄ on al sia edzino pri sia ordonita, danÄ era devo, lia edzino unufraze respondis “Vi fariÄ u savanto de Japanio†.
– 3. Kelkajn specojn de legomo kiel spinaco en kelkaj gubernioj inkluzive de mia gubernio oni trovis malpurigitaj per pli multa kvanto de radioaktiveco ol la normo. La registaro malpermesis la guberniojn porti tiujn sur merkato.
– 4. La registaro preparos 1000 biliardojn da enoj por la kompenso al la damaÄ oj kaÅ­zitaj de la nukleaj centraloj. La elektra kompanio Tokio havas ĉefan respondecon pri tio, sed en la grandskala akcidento ankaÅ­ la registaro devas dividi la kompenson. Mi opinias, ke la kompanio bankrotos aÅ­ devos bankroti, preninte sur sin la respondecon de tiu grava akcidento.

HodiaÅ­ vizitis nin juna malajziano, kiu lernis Esperanton en mia urbo kaj nun laboras en la gubernio KanagaÅ­a. MalgraÅ­ malpurigita Japanio, li ne revenas hejmen. Post la vespermanÄ o mi regalis lin per nekutimaj muzikiloj, kiujn mi kolektis en diversaj landoj. Dum la pasintaj tagoj ni vivis malÄ oje, sed hodiaÅ­ mi havis tre gajan vesperon.