Inter la nunaj gravuloj de la anarkista movado, Malatesta estas certe unu el la plej famaj. Dum longaj jaroj li vivis ekzilite k. povis reveni Italion nur post la milito. Anta ? la fa ?isma regado, li direktis la ĉiutagan ?urnalon "L’Umanita" k. nun li eldonas la interesan duonmonatan revuon "Pensiero e Volonta" [1] (Penso k. Volo). Jam maljuna, grizbarba, E. M. restas tamen tre juna spirite : En liaj okuloj ardas fajro de ne estingebla entuziasmo ; lia voĉo havas tonon de konvinko ne ?ancelebla. Anta ? tiu viro, malaltkreska, iomete terenklinema, oni sentas sin tuj en simpatia k. fidema atmosfero.
Por ke ne estu inter ni iu ajn miskompreno, mi diris al li ke mi estas ano de Komintern k. sekve ne havas la saman komprenon kiel li rilate la nuntempajn sociajn problemojn.
— Tion mi jam sciis per la legado de S. R., respondis ridetante k-do Malatesta.
— Ĉu do vi komprene legas esp.on ? mi intermetis.
— Ja, vian revuon mi legas senpene. En Londono mi lernis esp.on k. eĉ tiam tre interesi ?is pri la movado. Sed okazis la skismo ida k. pro tio mi ĉesis okupi ?i pri la afero. Mi atendis ekscii kiu de amba ? lingvoj venkos . . .
Mi profitis la okazon por klarigi, ke la esp.a movado da ?rigas progresadi k. ne vidigas ian ajn dekadencan signon, tute male.
— Nu. eble denove mi interesi ?os pri esp.o, tial ke mi ja estas konvinkita, ke internacia lingvo estas nepre necesa por nia movado.
Demandite pri la fa ?ismo. Malatesta respondis jene :
— La fa ?ismo esence ne estas io nova en Italio, nur la nomo estas nova. Mussolini k. lia bandaĉo nur ?eneraligis, metodigis ion, kio jam delonge ekzistis ĉe ni. En Napoli, ekz.. ĉiam la mastroj havas je sia servo aron da krimistoj, kiuj dum la strikoj provis terurobeigi la laboristojn. La fa ?ismo estas nur la regado de bone organizita krimistaro. Mi rakontu al vi anekdoton :
Anta ? kelka tempo, la fa ?istoj traserĉis en la ejo, kie estas presata nia revuo. Akompanis ilin iu polickomisaro, kiun de longe mi konas, ĉar, kiel vi certe scias, ofte mi estis implikata en polic- k. ju ?aferoj. Mi demandis lin kun tono iomete ?erca : "Ĉu do estas forigita la le ?o rilata al la gazetaro ?" - "Nu, ĉu estas vi, Malatesta, kiu parolas pri le ?o ?" samtone respondis la komisaro. "Ĉu do vi ne scias, ke la le ?o similas testikha ?ton, ?i estas tre elasta . . . [2] Cetere nunokaze mi mem ne ordonas sed simple obeas al tiuj fa ?istoj. Jen vidu, unu el ili estis de mi serĉata pro liaj krimoj ; mi eĉ havas en la po ?o la kaptordonan leteron ; sed ?an ?i ?is la rolo : hodia ? mi devas obei lin ! . . ."
Tiu tipa fakto ilustras vere plej bele la fa ?ismon. Restis al mi nur demandi al k.do Malatesta ĉu li konsentas, ke mi raportu liajn dirojn k. citu lian nomon ; mi aldonis, ke ĉiuj aliaj k.doj, kiujn mi jam demandis pri la fa ?ismo rekomendis, ke ne estu ilia nomo konigota.
— Ho ! estas mi imuna kontra ? la fa ?istaj ven ?oj. Raportu kion vi volos ; mi povas diri je mia nomo, ke la fa ?ista movado konsistas el plej egaj kanajloj . . .
Jen farite.
Oni ne devas konkludi el la sintenado de k.do Malatesta, ke la aliaj k.doj, kiuj deziras, ke ilia nomo ne estu konigata, estas malpli kura ?aj. Estas ja vere, ke Malatesta profitas certan imunecon pro sia famo, pro la granda ?ato k. respekto, kiuj estas ligitaj al lia nomo - k. ĉefe pro tio, ke nuntempe li ne povas forte influi grandan amason da laboristoj per sia revuo...
E. Lanti, el “Ĉe la lando de la "Nigraĉemizuloj", Sennacieca Revuo, julio 1924
[1] Adreso : Po ?tkesto 411, Romo.
[2] La gepruduloj pardonu, sed parolas grava oficialulo k. devas raporti sen ?an ?e lian maldecan parolon !! . . .
Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT)
67 av. Gambetta
FR - 75020 Paris
Retadreso : kontakto_ĉe_satesperanto.org
Pri financa ?oj : financoj_ĉe_satesperanto.org
Retejo : http://satesperanto.org/
Tel : (+33) 09 53 50 99 58
Po ?tkonto n-ro 1234-22 K, La Banque Postale, Paris
IBAN : FR41 2004 1000 0101 2342 2K02 064
BIC : PSSTFRPPPAR
Konto de SAT ĉe UEA : satx-s
Konto de SAT ĉe PayPal : financoj_ĉe_satesperanto.org
Por renkonti ?i kun SAT-anoj en Parizo, informi ?u ĉe la sidejo de SAT-Amikaro
Se vi havas demandojn pri SAT, skribu al la SAT-oficejo en Parizo
a ? al via peranto
Pri teknikaj problemoj sur la pa ?o, skribu al pa ?o-aran ?ulo.