Elekti kolorojn : grizaj Verda kaj ruĝa Blanka kaj nigra
Ĝisdatigita lundon la 9an de septembro 2024 . Ĝis nun estas 2952 tekstoj   Rss  Indekso  Privata spaco  Kontakto
Informoj | Libroj | Dokumentoj | SAT-organo | Frakcioj | SAT-kulturo | Fakoj | Ligoj | Ar ?ivo | Venonta kongreso | Membriĝi
UNUA PAÄœO

En la sama rubriko

puce Enketo pri inaj rajtoj en diversaj landoj
puce Informoj de la unui ?o "Terre des femmes" : Endomaj mistraktadoj
puce Jeanne Rubiner : Superpatrinoj (artikolo pri virpatrinoj)
puce Kai Strittmatter : Lastaj lotusfloroj
puce Orsinger : La obskuraj kuirejoj
puce Suharta Teresia : Peticio al la japana registaro
puce Svedaj feministinoj kun nudaj mamoj en banejo
puce Usona sindikatino sur pentra ?o : "Ni povas..."
puce Vinko Markov : Ja egalaj, sed ne samaj
puce Vinko Markov : Kio pri la SAT-aninoj ?
puce Vinko Markov : Ĉu ni da ?re edzi ?u ? (artikolo)
puce Viroj estas ...

Kai Strittmatter : Lastaj lotusfloroj

artikolotraduko pri malgrandaj ĉinaj piedoj


 


En la malgranda vila ?o Liuyi vivas ankora ? nun ĉirka ? cent da maljunaj ĉininoj kun rompitaj, firme banda ?itaj piedoj.


La knabino. Åœi sidas sur la sino de la patro, li balancas ?in, pinĉetas ?in en la flankon, faras ?ercojn. La knabino ne ridas. Io estas alia hodia ?. Estas la drakoboata festo, la a ?guristo opiniis, ke tio estus bona tago. La fratino kaj la avino estas tiom silentaj. La patrino estas strange ekscitita, sur la tablo ku ?as porka ungego.


La dancistino. Åœi dancis por li anta ? jarmilo. Li estis poeto, sed ĉar li estis anka ? imperiestro, li donacis al ?i scenejon el oro, formitan kiel lotusfloron, kiu levi ?as brilante el la ?limo. Åœi estis juna kaj dancis sur la ora lotuso „kiel kirli ?anta nubo“. Åœia delikata piedo tute malaperis en lia mano, iutage ?i ĉirka ?volvis ilin per silkaj rubandoj, jen ili fari ?is ankora ? pli etaj, kaj ?ia danco ekde tiam estis senpeza flugo. Åœi ektremigis lin.


Jen, diras kelkaj, la komenco. Ĉu vere estis tiel ?


Nur tio ĉi estas certa : Tiu imperiestro Li Yu perdis en la jaro 975 sian regnon, li estis la lasta de sia dinastio. Survoje en sian prizonon li ne funebris pri siaj familaj anta ?uloj, kiel tio estus deca. „Anstata ? funebri“, plendis postnaskito „li staris kun ploroj en la okuloj anta ? sia haremo kaj a ?skultis la adia ?ajn kantojn de liaj kortumaj belulinoj.“ Li Yu vivis por la beleco. La prezon por tio li ne pagis sola. „Kiom da ĉagreno oni povas elteni ?“, li demandas en unu el siaj poemoj : „Tiom da, kiom la rivero en torentoj povas konduki al la oriento.“ 30 generacioj. Mil jarojn. Kiom da inoj ?


La knabino. La patrino silentas, ?emas. Ja kial ?i devis naski kvar filinojn : ili ne povas oferi al la familaj anta ?uloj, ili faras nur kostojn, kaj edzini ?as en aliajn familiojn. La knabinoj dum tuta vivo havigis al la patrino nur malicetajn mokojn. Nun ne faru plian eraron, ?i pensas por si mem. La filinjeto iam havu bonan edzon, pli bonan familion. „Xiuying, vi fari ?os balda ? plenkreska“, ?i diris iutage. „Malgrandaj piedetoj, vi kresku iom pli lante !“ Je tiu tago la knabino ricevis ?iajn unuajn ?uojn, malvastajn kaj pintajn.“ Unue ?i ne volis havi ilin, kaj kaptis vangofrapon. Ekde tiu tempo ?i ne plu iris nudapieda.


La patro kaj la onklo ekbruligis siajn pipojn, instruis al ?i gajajn versojn. En la kantoj plej ofte temis pri maljunaj, plumpe piedaj inoj kun oblikvaj bu ?oj, kiuj ne ricevis edzon. La knabino kunkantis, ĉiuj apla ?dis. Ĉiufoje, kiam la knabino renkontis ekde tiam surstrate inon kun grandaj piedoj, ?i fermis timigite la okulojn, pro timo pri sia revo : fari ?i la plej bela en la vila ?o, tiu kun la malgrandaj piedoj. Sed hodia ?, kiam la patrino trempas la porkan ungegon en la akvon kaj aspergas per ili la pordofostojn, kaj murmuras : „Por ke ili restu tiel malgrandaj kiel tiuj ĉi ungegoj de porkoj“. Jen en la mamoj de la knabino io kramfe kuntiri ?as. „Kial vi ploraĉas ?“ sakras la patrino. „Sango kaj puso fluas nur pli malfrue.“ La granda fratino prenas ?ian manon : „Ne timu ?in !“ ?i flustras. „Pensu nur, kiel bele vi estos !“ „Vi ja ne volas fini ?i kiel luoluo, flustras la avino. La knabino ektimi ?as, ne, ne luoluo. Tiel oni nomas ĉi tie la inojn de la montotriboj, ĉe la rando de la regno. Necivilizitaj popoloj. Inoj kun grandaj piedoj.


La odoranta lotuso. Kiel silueto anta ? lanterno. Ku ?igita en la manon de viro. Tiel kiel gracia premsigno en la ?us falinta ne ?o. Tiel opiniis la estetikulo Fang Xun anta ? pli ol du jarcentoj, piedo banda ?ita plej bone prezentas sian tutan belecon. Fang distingis 58 formojn de la „odoranta lotuso“. „Bambu ?oso“ ekzemple estis malpli pinta ol „Ekaperanta luno“. Mole estu la ? li la piedo, harmonie volbita, svelta, pinta – kaj kiel eble plej eta. La „Ora lotuso“ estis la malofte atingita idealo. Äœi mezuris tri colojn kaj dek centimetrojn. Ar ?entaj lotusoj estis iom pli grandaj, kaj fera lotuso ekestis, se kamparaninoj provis imiti la urbajn kaj palacajn damojn.


Popolura la banda ?ado de la piedoj fari ?is en la Song-dinastio, je tempo, kiam la disfali ?ema ?tato estis minacata de alsturmantaj mongoloj kaj konservativaj neokonfucianoj kun ĉiuj restintaj fortoj provis ĉarpenti novan ordon. Tio estis eruditoj, kiuj vidis embuski la pereon de viro en la „vangokavetoj de knabino“, kaj kiuj malpermesis al vidvinoj la denovan geedzi ?on, kun la averto, ke „estas malgranda afero malsatmorti, sed granda peko, perdi sian ĉastecon.“


Odorantaj lotusoj. Plej valora trezoro de la ino kaj la plej granda sekreto samtempe. Komence ili estis la privilegio kaj la lukso de la kortegaj damoj. Sed balda ? la urbaninoj imitis la „palacan stilon“. Fine anka ? kamparaninoj firme ĉirka ?volvis al si la piedojn. Duono de popolo kripligis sin. Por plaĉi al la alia duono. Por povi trovi edzon. Ĉu neniam estis pensoj pri ribelo ? La demando denove kaj denove estigas la saman mirigitan rigardon : estis ja la volo de la ĉielo. Ĉiuj faris ?in.


Oni lavis la piedojn nur en malhela ĉambro. Malpermesita rigardo sur la nudajn piedojn estis preska ? la sama kiel la rabado de la virgeco, oni raportas pri patrino, kiu glutigis venenon al ?ia filino, ĉar oni ?telis ĉe vila ?festo ?uon al ?i. „Skarabeto, kiu tiklas kaj tiklas kaj tiklas – kaj kiu ne lasas ekkapti sin.“ Tiel priskribas ravita verkisto la efikon de preterpa ?etantaj lotuspiedetoj al viroj. Naturaj piedoj fari ?is balda ? la celtabulo de mokoj. Estis lanternfaristo, sur kies lanterno trovi ?is karikaturo pri la grandaj piedoj de la unua Ming-imperiestrino. La viro kaj ties tuta klano, ne malpli ol 300 da homoj, estis ekzekutitaj. Unu escepto de la prezentmalpermeso ekzistis : publikaj beleckonkursoj en lokoj kiel Datong, fama por etaj piedetoj. En la tempoj de la du lastaj dinastioj Ming kaj Ĉing, la lotuspiedoj jam delonge estis la sinonimo por beleco, ja por la ino mem : simbolo de virto – sed anka ? de tento. En la literaturo trovi ?as elektrizigaj priskriboj:Viroj, kiuj ĉe la ekvido de nudigitaj piedoj krias kiel frenezuloj, amaso, kiu eni ?as en furiozon. Jen tremanta pendolado inter prudeco kaj senbrida ?ojo de la sencoj. Beleco kiel sekvo de perforto, kiu nutras sin de puso kaj de rompitaj ostoj.


La knabino. Åœi ne volis fari ?i tia, kia Luoluo. La 20-a jarcento ?us komencontis konduki la mondon en la duan grandan militon. Pri tio ili sciis nenion en la vila ?o. Ĉu la mondo ? Kie ajn ?i estis, kien ajn ?i movi ?is, ?i flankenmetis la vila ?on. Kvin jarojn a ?a la knabino estis kaj kriis en tiu nokto la krion de ?usnaskito. Jen sciis ?in la najbaroj. Kaj neniu kamaradino plu alkuris, por inviti ?in ludi ie. Nun ?i ploras silente, rigardas plena de malamo sur la rubandon, dek centimetrojn lar ?a, plurajn metrojn longa, , kiu en sep tavoloj firme tenas kaptita, kio iam estis piedo kaj nun jam nur bulo el fajro. Nur la patrino rajtas malbanda ?i la rubandon – por poste ĉirka ?volvi ?in eĉ pli firme. Äœis ĉiuj piedfingroj estas premegitaj sub la plandon. La grandaj piedfingroj restas stari, pro la serpoformo, kiun prikantis imperiestroj : „Ekaperanta luno en mia mano“. En la dua jaro la patrino kunpremegos la anta ?piedojn kaj la kalkanojn. Kiel harmonian arkon.


Ekzistas precipa vorto en la ĉina lingvo por la sentoj de patrino al ties infano : teng. Teng signifas samtempe „senti amon por iu, dorloti“ - kaj „ka ?zi dolorojn al iu“.


La knabino apena ? povas iri plu. Kvaza ? ?i estus trapikita per pingloj. Dormi la knabino nur tiam rajtas, se ?i estas saltinta. Tiom alte, kiom ?i povas. Kaj se ?i kun plena pezo denove surplanki ?as. „Ankora ?foje !“ ordonas la patrino. Tio kunpremegu. „Viropiedoj !“ insultas la patrino post kelkaj monatoj. „Kial tiuj ne putras ankora ??“ „Kio ne putras, ne fari ?as malgranda, murmuras la avino. Kaj ?i aldonas fajnajn porcelansplita ?ojn en la rubandon. Tiam ?limon. Laste vermojn. Finfine : Karno inflami ?as, putras, defalas. „Nu, do !“ diras la patrino. Nun la piedoj fari ?as etaj. Tiam senperceptaj kaj mortaj. La knabino ne plu havos dolorojn. Kiel en la verso : piedeto, jen malgranda tombo. La patrino ridas : „Nun vi trovos bonan viron.“ Pli malfrue la knabino pensos, ke tio estis la plej bela tago en la propra vivo.


Åœi lernas nun brodi, faras sin mem ?uojn. Teksas, ĉar tio estas laboro por inoj. La domon ?i ne plu forlasas. Ĉar ?i devas ka ?i ?i : la kruduloj de la distrikta estro ĉirka ?e ?teliras. Ili batas knabinojn tiajn kiajn ?i kaj punas la gepatrojn- ekzistas novaj le ?oj. Ĉar bone edukitaj knabinoj jam sen tio ne forlasas la korton, ĉar ili eĉ ne pensas pri tio. La volo de la ĉielo. La najbara filino estis promesita al la filo de la grandbienulo. Ĉiuj enviis la elektitan inon. Äœis tiu iutage ne plu eltenis tion kaj sekrete eli ?is kaj promenis en la arbaro. Nur unufoje. La familio de la fianĉo rifuzis nur per mangestoj. „Ni ne volas havi vagulinon en la domo !“


Ĉiuj en la vila ?o konas la legendojn, kiuj plektas sin ĉirka ? la morusan arbareton. Kiel ?i iam estis paradizo, kiel tiam invadis la rabistoj, la lo ?antoj fari ?is sklavoj kaj la silkra ?poj mortis. Kiel la rabistoj malaperis senspure kaj postlasis nenion alian krom venenaj herboj kaj serpentoj. La knabino estas dekdu jarojn a ?a, kiam ?i unuafoje forlasas la korton kaj la vila ?on kaj vidas la sova ?ejon la unuan fojon. Kun frapanta koro. Kiom granda la mondo estas !“ ?i pensas. La morusa bosko trovi ?as kilometron for de la vila ?o.


La vila ?o. Äœi havas sian nomon la ? la dato de la granda foirtago : „Liuyi“,unua de junio. Äœi similis al fortika ?o, ekde kiam la soldatoj de la imperiestro setlis ĉi tie. Defendkamparanoj il estis, ses klanoj el Nanking, senditaj el foro de miloj da kilometroj en la provincon Yunnan. „Suden de la nuboj“, al la sudokcidenta limo de la regno, por teni sub kontrolo barbarajn popolojn kaj banditojn. Tial oni prefere enmasonis sin, flegis la morojn de la anta ?uloj kaj vantis pri la noblaj moroj en la ĉefurbo. Tiel per unu fojo anka ? en Yunnan la piedoj estis ĉirka ?volvataj- kun fervoro, kiu ne malplii ?is dum 600 da jaroj. Sed kiu estus pensinta, ke la malgranda kamparana vila ?o pri persisto iam superus eĉ la tutan regnon ?


Venis ja la tempo, kiam la Mand ?u-imperiestro anoncis la unuajn ediktojn, por ke oni malpermesu tiun moron de la ĉinoj regataj de (anta ? 350 da jaroj), kiam anka ? ĉinaj eruditoj diris kiel „mizere“ ?i estas kripligi la propran filinon (anta ? 200 jaroj), kaj kiam la modernigantoj plendis, ke la banda ?ado de la piedoj faras malforta la landon kaj rindinda anta ? la mondo (anta ? cent jaroj). La nombro de la malpermesoj ofti ?is – kaj kiam la lasta imperiestro estis eksigita kaj kiam la registaro de la naciistoj sendis siajn spionojn de domo al domo, jen la malpermesoj ekefikis iom post iom. La naciistojn pelis ĉe tio malpli la homamo ol la nura egoismo :. Ili bezonis la virojn kiel soldatojn, kiel nutra ?on por la kanonoj kontra ? japanoj kaj komunistoj- tial do la inoj devis labori en la kampoj. Tiel la firma banda ?ado de la piedoj lante ĉesis. Unue en la urboj, poste kampare. Nur ne en Liuyi.


La malgranda vila ?o rande de granda regno – Vjetnamio ne estas tre fora kaj anka ? ne Tibeto - simple preterdormis la finon de jarmilo da kulturhistorio, forgesis la mondon. Tempkapsulo. Eble helpis ĉe tio, ke la tekslaboroj de la inoj de Liuyi estis tiom ?atataj de la komercistoj kaj enspezigis atentindajn sumetojn, la viroj tial vidis ilin pli prefere restanta en la domo ol en la kampoj.Ĉiukaze la avinoj profetis : Atendu do, la imperiesto ja revenos ! Kaj ne malmulte da patrinoj banda ?is ankora ? en la 40-aj jaroj la piedojn, ne divenante, ke iliaj filinoj de ĉiuj viktimoj de la mistera kutimo fari ?os la plej malgajaj. La lastaj de sia speco, tiuj, kiujn humiligis eĉ du epokoj, kvankam ili havis la destinon esti la plej belaj.


Nun prezentas sin stranga vida ?o al tiuj, kiuj venas pro iu hazardo al Liyui. Balanci ?ema, pa ?etema irado sur ĉiu vojo de la vila ?eto kun kvar mil da lo ?antoj. Lotuspiedoj en ĉiu korto : la 94-a Yang, kiu iam predikis al Mao, la malgaja na ?dekjara Luo, kiu dormas apud sia ĉerko, la 84-a Xiao, iam la plej bela en la vila ?o. La juna komunuma oficisto kaj verkisto Yang Yang devenas de tiu vila ?o : „Kiel infano mi pensis, ke inoj, se ili fari ?as maljunaj, a ?tomate ricevas malgrandajn piedojn.“ Li estas filo de la knabino el nia historio. Kiam li estis infano, Yang trovis tion bonega, ke lia patrino havas banda ?itajn piedojn : ?i neniam povis sekvi lin, kiam li faris iun stulta ?on. Liaj amikoj enviis lin. Pli poste li hontis anta ? la samaj amikoj. Ankora ? pli malfrue venis la kompato, tiam la kolero. Al lia patrino Zhou Xiuying oni banda ?is la piedojn en la jaro 1939. Hodia ? ?i estas 68-jara kaj fiera ino. Åœi detiras siajn ?trumpojn, rigardas piedon, kareseme : „tiel malgrandaj kaj fajnaj kiel miaj, tio estis tiam rara“ ?i diras : „Mi estis deziregata. Manan lar ?on super la maleolo estas ankora ? videbla kaveto : la elfluejo por san ?o kaj puso.


Anta ? la liberi ?o. „Tio estis la plej bela tempo de mia vivo.“ Tion la knabino opinias nun. Anta ? la jaro 1949, anta ? ol Mao Zedong liberigis la landon. Kaj la piedojn. Tiel ili nomis tion efektive, la komunistoj : „Liberigitaj piedoj“. Kiuj ja - tiel ironia povas esti la historio - tute ne volis esti liberigitaj. Ĉar la libero terure dolorigis. La plej bela tempo de ?ia vivo. Åœi ne konsiderindas, ke ?i devis ka ?i sin dum jaroj en la domo. La knabino havas malgrandajn piedojn, ?i estas bela. Åœi kombas sin dum horoj, anta ? du speguloj. Se la mona ?oj tintigas la sonorilon en la templo, ?i ekstaras kaj lavas sin. Kombas sin ?is sunlevi ?o. Åœia hararo estas perfekta, la haroj ankora ? kovras la posta ?on. Se la suno fine levi ?as, ili brilas kiel silko.


La viroj. Ili sentas admiron, timon, ofte senliman kompaton por la beleco naskita el turmentoj. Ili sentis sin ekscititaj kontra ?rigarde al la piedoj, kiuj naski ?is per perforto. Ili estis la plej granda el ĉiuj tabuoj. „Ankora ? pli sekretaj ol seksorgano“, kiel iu skribas : „Se oni povas ekvidi la piedojn de la amatino, la ebriigita ?ojo ne havas limojn... estas kiel forta kurenta impulso.“ Erotikaj legendoj abunde cirkulis. Oni flustris al aliaj, ke la ?anceli ?ema irado de etpiedulinoj malvastigas la vaginon kaj havigas al ?i delikatajn ha ?tsulketojn. („Pordetojn kaj pordojn, unu post la alia“.) Eĉ la fetoro de la piedoj lavitaj ofte nur unufoje po monato, kaj multfoje priskribita kiel bestaĉa, trovis ankora ? siajn ?atantojn. Certan Gu Hongmin katenis ankora ? komence de la 20-a jarcento nur la ĉarmo de tiuj piedoj, kiuj estis tiom malgrandaj, ke oni povis supren ?ovi ilin „je duono en la naztruojn“.


Oni priskribis la ĉinajn inojn kiel kaptitojn de la internaj ĉambroj, kiel nesciantaj kaj humile tenataj kripluloj. Ĉe tio la libroj raportas pri ne malmultaj amfrenezaj viroj, kiuj mem fari ?is la predo, kiuj vendis sian domon kaj la korton, por konkeri la plej gracilajn lotuspiedetojn. La mona ?o Di Ming de la Perlorivero deturnis sin de la mona ?eja solena promeso de ĉasteco, por verki manlibron pri la amludo kun la lotuspiedoj, ne la ununuran. Ekspertoj nombris 18 seksmanierojn. („Du drakoj ludas kun perlo“), kaj eĉ la maljunaj kamparanoj en Liuyi rakontas – post kelkaj glasoj da rizobrando de lito ?ojoj kiel tui („ ?ovi pu ??‰aron“) shun („suĉi cicumon“) a ? xuan („en ma ?oj pendigi al litofosto“) . Sed neniu protestis kontra ? tio, ke „grandpieduloj“, kiuj turnas sin en la lito, estigas malagrablan aerbloveton.“


Al mokantoj el eksterlando, kiujn tio na ?zis, la franca kuracisto, praktikanta kuracisto en Pekino, ob ?etis : „Kiu deformigo estas pli ridinda ? Tiu, kiu por la iranto estigas certan malhelpon, a ? tiu, kiu al inoj ofte malebligas havi infanojn, per tio, ke ?i translokigas la renojn, kontuzas la hepaton kaj malvastigas la koron ?“ La doktoro celis la e ?ropan korseton. Kelkaj ĉinoj tiom estis en la sorĉo de la lotuspiedoj, ke erudito el la Ming-korto proponis eksporti la praktikon en la nordon, por mildigi la milite proksimen sturmantajn rajdopopolojn per beleco : „Barbaroj, kiuj fordonas sin al tiaj inoj“, verkis Qu Siju, „perdos sian kruelan kaj duran naturon.“ Ne longe post tio Ĉinion subhufigis la Mand ?u, popolo, kies inoj efektive neniam banda ?is siajn piedojn.


Post la liberi ?o. En Liuyi la tempo ne nur unufoje haltis. Tabuloj je la pordofostoj de la malnovaj pitoreskaj domoj el ligno kaj argilo ankora ? nun informas pri la ismo de la granda liberiganto : Mao. Li, la Mesio. Lia popolo : Blanka folio da papero, sur kiu lasas desegni sin la plej belaj signoj.“ La fama sentenco trovi ?as je la pordo de la maljuna Yang Zhaoshi. „Dufoje po tago mi tiam haltis anta ? la tabulo kaj raportis“, rakontas la 94-jara : „Matene, kiam mi iris al la laboro, kaj vespere, se mi revenis. Mi demandis al Mao, ĉu li estas kontenta kun mia laboro de la tago.“


Subite ĉiuj tiuj knabinoj kaj plenkreskulinoj havis ĉiutagan laboron tre fore de la teksilo, rajtis, ne, devis forlasi la lo ?oĉambron. Ili laboris en la kampoj, fandis ?talon, konstruis digon por la reteno de akvo. Brigado de kripligitaj piedetoj. Ĉar la revolucio parolis tiel : Kiu ne laboras por la starigo de la socialismo, tiu anka ? ne ricevas ion por man ?i. „La brigadestro sendis nin intence al la plej seka tero“, rakontas la maljuna Yang. Ili laboraĉis, por superi Britlandon, kaj por atingi la produktadan forton de Usono. Je la fino de tiaj tagoj kelkaj rampis sur ĉiuj kvar piedoj hejmen. La belulinoj, la fieraj, kiuj per unu fojo estis la hontego de la nacio.


Kio nur anta ? momento ankora ? validis kiel la simbolo de civilizacio kaj gracio, estis nun barbara kaj provincaĉa. Simbolo por la malforto de la malnova, malsana Ĉinio. „Oni banda ?is niajn piedojn, ĉar la imperiestro tion volis havi tiel“, ili diras, „kaj sub Mao oni mokis kaj malestimis nin pro tio. Zhou kaj Luo kaj Yang kaj ĉiuj aliaj etpieduloj akceptis eksplodojn de hato kaj publikajn humiligojn tiel kiel oni akceptas printempan pluvon kaj a ?tunan venton. Plej ofte. Sed foje iris la knabino al la ĉiujara fajrofesto, jen siblis grandpiedulino venene al ?i : „Lamaj kripluloj ! Vi ne povas zorgi eĉ por la propra man ?o.“ Nun la knabino ne plu povis reteni sin. „Se mi iras, miaj piedoj desegnas la linion de floroj“, ?i kontra ?diris, „sed per viaj plumppiedoj oni povas grati la rizoresta ?ojn el la poto.“


La plej terura estis, ke la komunistoj volis „liberigi“ la piedojn per perforto : Ili malpermesis malgrandajn ?uojn kaj devigis la inojn malfermi la rubandojn. Tio dolorigis terure. Ĉu ili tute ne sentis ?ojon pri la fino de la kruela kutimo ? Levado de la ?ultroj, tiam la informo : „Unufoje rompitaj, ĉiam rompitaj.“ Kiam ili estis malgrandaj infanoj, oni turmentis iliajn korpojn, nun oni fitraktis anka ? iliajn animojn.


Kaj nun ? „Vivantaj fosilioj“, diras Yang Yang. Por la kadroj ĉi tie la inoj ankora ? nun estas hontiga atesto por la provinceco de la loketo : Yang Yang, la verkiston, ili demandis, ĉu li „ankora ? estas sana en la kapo“, ĉar li verkis libron pri la lotuspiedoj, scivolemajn ?urnalistojn ili regule el ?etas el la vila ?o.


Ombroboksado. Ili ekzistas, inoj kiel Luo Shenshi, kiu malbenas la tagon, kiam oni metis la rubandon sur ?iajn piedojn. La patro Luo jen ku ?is sur la mortolito, konsolis la kriantan filinon. „Ĝi dolorigas dum la tuta vivo“, diras Luo. Åœi estas povra kiel almozpetanto, la vila ?kadroj anta ? nelonge – ?i ?uste promenis- detruis parton de la domo. La domo fari ?u pli moderna. Nun ?i dormas duone ekstere, na ?dekjara, vualita en multajn tavolojn da ĉifonoj, inter ligno por la forno, fulgokovritaj pajlmatoj, araneaj retoj. Åœi portas ?uojn, kies broda ?ojn ?i mem faris, anta ? kvardek jaroj. Åœi atendas la morton. Åœi dormas apud sia ĉerko. „Anta ? 25 jaroj mia filo ĉarpentis la ĉerkon, tiam mi elkraĉis vermojn, tiom longajn kiel rizonudelojn. De tiam mi ne plu man ?as nudelojn. Ĉiuj esperas, ke mi mortu. Sed mi simple ne morti ?as, mi fari ?as pli kaj pli a ?a. Al miaj filoj mi esta egala. Nun la ĉerko havas la vermojn. Mi dormas rekte apude. Tio estas praktika. Kiam mia fino venas, mi simple enrampos en ?in.“


Sed tio, kio vere surprizas, estas la nerompita fiero, kiu ankora ? nun plenigas multajn. Vi vidos, oni diris : La grandpieduloj en la vila ?o estas ofte terure malordemaj kaj kotaj, ni etpieduloj male ankora ? nun zorgas nin pri nia aspekto. „Ĉu pli bele ?“, diras Zhou Xiuying, nia knabino. „Kompreneble malgrandaj piedoj estas pli belaj.“ Denove kaj denove ni a ?das tiun frazon - kio, mi petas vin, estu bela je anasopiedo, je lotusboato, je rizokulerego ? Zhou tiam bon ?ancis, ?i trovis anka ? post la revolucio bonan edzon, eĉ ru ?armeanon. „Li enami ?is en miajn piedojn.“ Åœia filo Yang Yang, 38-a, diras : „Ĉu vi en la okcidento ne trovas erotika pikkalkanumajn ?uojn ? Anka ? objektivaj sciencistoj devas koncedi, ke malgrandaj piedoj estas pli belaj. Ni ĉinoj nur eltrovis tion jam anta ? mil jaroj.“


La edzo de la praonklino de Xiao apena ? plu havas dentojn, nun li hopadas gaje sur la korto, por montri kiel rapida kaj movebla lia karulino estis pli frue. 84-jare la vila ?belulino ankora ? nun plu havas glatan ha ?ton, blankajn kaj per oro enkadrigitajn dentojn kaj instepon kiel Mantou, ronda kunpremita bulko. Äœis la lasta jaro amba ? ankora ? faris gimnastikon sur la vila ?placo, kune kun la aliaj maljunuloj : „Ĉiun matenon ni renkonti ?is : ombroboksado, diskoteko, al mi ĉio ĉi plaĉis. Äœis iutage anka ? grandpieduloj ali ?is. „Ili vestis sin terure malordemaj“, rakontis Xiao : „Kaj tiam ili ĉe la dancado estis tiom mallertaj kaj plumpaj... jen mi do montris al ili kiel oni movas sin, kiel oni elegante dancas kaj iras.“ Rapide la paco sur la vila ?placo estis finita. Nun Xiao restas hejme kaj pripentras por po ?mono paperbiletojn kun trembrila oro : Mono por mortintoj, kiu estas bruligata anta ? tomboj.


La ora lotuso. Nun la vila ?o aspektas kvaza ? mordis granda monstro plurfoje en ?in. Primordataj domoj, al kiuj mankas jen angulo kaj jen anta ?vando. „renovigo de la loko“ nomas tion la vila ?kadroj. Lo ?oĉambroj staras nun nuda al ekstere. Sur la plankoj sidas viroj kun memfaritaj akvopipoj el bambuo kaj peco da pluvodefluilo. La inoj sidas plej ofte en la kortoj. Oni platigas ?in, la malnovan fortika ?on.


La lasta ?uisto, kiu kudris lotus ?uojn, mortis anta ? dek jaroj. Liaj klientinoj sekvas lin. Anta ? du jaroj vivis ankora ? tricent piedetuloj, nun estas jam nur cent da ili. Je kelkaj tagoj mortas du a ? tri da, diras Yang Yang.


En unu el la novaj domoj el cemento kaj lavbetono lo ?as la ligna ?isto Xu Chuanhou. Li rakontas : „ Mi vidis multajn kruelajn sortojn. Kelkaj el la piedetuloj dronigis sin, aliaj venis kun sangantaj piedoj de la laboro, kelkaj sidis kripligitaj hejme, malkapablaj iri. Mia avino, mia patrino, mia bopatrino, ili ĉiuj havis malgrandajn piedojn. Nun ili estas mortaj. Mi volis fari monumenton por ili, pli belan ol ili iam estis.“ Xu iris en la urbon kaj vidis tie montrofenestrajn pupojn.


En la vila ?o ili nomis lin poste „perversulo“. Kial ? Xu malfermas la pordon al sia dormĉambro. Apogite je la geedza lito staras du homgrandaj lignaj pupoj. Inoj kun densa hararo, blankaj viza ?oj, grandaj mamoj kaj tre bone rekoneblaj reliefi ?antaj mampintoj. Xu skulptis, pripentris, lakis ilin, kaj metis ilin en malvastajn ?trumppantalonojn kaj pulovrojn. Junajn, lindajn, lascivajn esta ?ojn. Kaj amba ? ili havas firme banda ?itajn piedojn, ekzakte tri colojn longaj. Estas la solaj orolotusaj piedoj, kiujn la vila ?o Unua junio iam vidis.


La knabino. Åœi sidas malsupre en la korto, havas nun 68 jarojn kaj diras : „Ĉu tio ne estas beda ?rinda ? Kiam ni iam ne plu estos, sur la mondo estas jam nur grandaj piedoj.


tradukis Dorothea & Hans-Georg Kaiser

 

Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT)

67 av. Gambetta
FR - 75020 Paris

Retadreso : kontakto_ĉe_satesperanto.org
Pri financa ?oj : financoj_ĉe_satesperanto.org
Retejo : http://satesperanto.org/
Tel : (+33) 09 53 50 99 58

Po ?tkonto n-ro 1234-22 K, La Banque Postale, Paris
IBAN : FR41 2004 1000 0101 2342 2K02 064
BIC : PSSTFRPPPAR
Konto de SAT ĉe UEA : satx-s
Konto de SAT ĉe PayPal : financoj_ĉe_satesperanto.org

Por renkonti ?i kun SAT-anoj en Parizo, informi ?u ĉe la sidejo de SAT-Amikaro

Se vi havas demandojn pri SAT, skribu al la SAT-oficejo en Parizo
a ? al via peranto

Pri teknikaj problemoj sur la pa ?o, skribu al pa ?o-aran ?ulo.

Privata ejo
Danke al spip

fabrikita en esperantio