Roza Luksemburg : Ĝenerala rezulto (el teoria verko)

Jen do la ĝenerala rezulto de l’batalo inter la kapitalismo k la simpla var-produktado : la kapitalo anstataŭ­iĝas al la simpla var-ekonomio, in­stalinte ĉi tiun je la loka de l’ natur­aĵa ekonomio. Se la kapitalismo viv­as el nekapitalistaj formaĵoj, ĝi vivas, pli precize, el ilia ruiniĝo, k se ĝi, por akumuli, absolute bezonas ilin, estas tial ke ili prezentas al ĝi la solan nutr­anton, je kies kostoj plenumiĝas la akumulado.

La akumulado de l’kapitalo havas do kiel kondiĉon la progresantan dis­solviĝon de l’antaŭkapitalismaj form­aĵoj.

La baza hipotezo de l’skemo de Marks - socio konsistanta sole el du klasoj - respondas do nur al la, historia tendenco k la teoria difino de l’kapitalista akumulado. Ĉi tiu tendencas anstataŭigi ĉie la simplan varproduktadon al la naturaĵa ekonomio, k la kapitalisman produkt­adon al la simpla var-ekonomio ; ĝi tendencas etendi la absolutan regadon de l’kapitalisma produktado al ĉiuj landoj k al ĉiuj branĉoj de la eko­nomia vivo.

Sed en tio la kapitalo trafas en senelirejon. Kiam la finrezulto estas akirita, - teorie almenaŭ, - la aku­mulado fariĝas neebla : la plusvaloro fariĝis neakirebla. Ĝuste kiam la skemo de Marks respondas al la realo, ĝi signas la halton, la historian limon de l’akumula procezo, sekve la finon de l’kapitalisma produktado. La ne­eblo akumuladi signifas, de l’kapital­ista vidpunkto, la neeblon plue dis­valvi la produktofortojn k, konse­kvence, la objektivan historian ne­ceson de la morto de l’ kapitalismo. Rezultas de tio la agoni-konvulsioj, per kiuj karakteriziĝas la lasta fazo de l’historia kariero de l’kapitalo : la imperiista fazo.

La skemo pri la plilarĝigita repro­duktado skizita de Marks ne respond­as do al la kondiĉoj de l’akumulado, tiom kiom ĉi lasta progresas : la aku­mulado ne estas enfermebla en la du grandaj sekcioj de l’socia produktado (produktiloj k konsumiloj), tiel kiel indikas la skemo. La akumulado ne estas nur rilato inter la branĉoj de l’ kapitalista ekonomio ; ĝi estas precipe rilato inter la kapitalo k la nekapi­talista medio, kie ĉiu el la du sekcioj de l’ kapitalismaproduktado povas efektivigi la akumuladon parte sende­pende de l’alia, k kie la movoj de ambaŭ interkruciĝas k interplektiĝas senĉese.

La komplikaj rilatoj rezultantaj el tio, la diferenco de ritmo k direkto en la marŝo de l’du sekcioj, iliaj materi­aj rilatoj k valor-rilatoj kun la nekapitalistaj formaĵoj ne lasas sin re­dukti al skema ekzakta esprimo.

La marksisma skemo pri l’aku­mulado valoras nur ĝis la momento, kiam la kapitalista superregado ating­is sian lastan limon, k, tiusence, ĝi havas la saman karakteron de scienca fikcio kiel la marksisma skemo pri la simpla reproduktado, kiu teorie formulis la deirpunkton de l’kapital­isma produktado. Inter tiuj du fikci­oj ekstremaj, la unua ĉekomenca k la alia ĉefina, troviĝas la ekzakta analizo pri la kapitalisma akumulado k ĝiaj leĝoj.

El la teoriaj laboroj de R. Luksemburg
(Ekstrakto laŭ ŝia verko "La akumulado de l’kapitalo", prezentado de Lucio Lora)

el Sennaciulo, 15a de januaro 1931