La 08an de Junio

Donacoj de mia patrino al suferantoj
Mia patrino 93-jara, kiu loÄ is sola post la morto de mia patro, mortis la 19an de majo. Åœia domo estas pli nova kaj granda, tial mi decidis translokiÄ i al Å ia domo. La problemo estis, kiamaniere forigi superfluajn aĵojn.
Mi ekpensis donaci tiujn aĵojn al suferantoj en la regiono Toohoku. Mi telefonis al mia konato, aktivulo de Japana Komunista Partio. Li tuj vizitis min kun virino, kiu notis, kiujn ni povos donaci. Åœi telefonis al la filio de Komunista Partio en la urbo IÅ­anuma en la gubernio Mijagi por scii, kiujn oni bezonas, kaj antaÅ­hieraÅ­ venis al mi 5 virinoj, kiuj pakis manÄ ilarojn, kuirpotojn, tranĉilojn, komputilojn, bakujojn, vestaĵojn, kovrilojn ktp., kaj hieraÅ­ venis 5 viroj kun Å arÄ aÅ­to, kiuj portis fridujon, lavmaÅ inon kaj aliajn jampakitajn aĵojn en la aÅ­ton, kaj hodiaÅ­ tiuj aĵoj estis transportataj al IÅ­anuma.
Ekde la komenco Japana Komunista Partio kolektas monon kaj sendas savotrupojn al la damaÄ ita regiono. Jam el mia urbo ne malmultaj iris al tiu urbo por helpi la loÄ antojn. Tion mi sciis pere de la organo de la partio, sed ĉifoja rapida kaj glata laboro de la partianoj estis surpriza. Certe mia patrino estas Ä oja, ke Å i povas helpi suferantojn tiamaniere. AnkaÅ­ mi, kaj mi adiaÅ­is kun granda dankemo al la ekiranta Å arÄ aÅ­to. Mi sentis kvazaÅ­ miaj gepatroj havus sian duan vivon en tiu urbo.
Mia patrino estis tre sana, pro kio mi povis libere agadi por Esperanto, vojaÄ ante al diversaj landoj. Åœi lernis Esperanton, kiam Å i estis juna kun mia patro. Åœi tre Å atis la francan kaj eĉ studis Ä in en Francio. Kiam Å i estis 89-jara, Å i relernis Esperanton per la koresponda kurso laÅ­ mia rekomendo. Åœi bone komprenas mian agadon kaj estis ideala patrino por mi.

Malbonega odoro
BaldaÅ­ venos varmega kaj humida japana somero. Mankos elektro, tial oni cerbumas, kiamaniere oni pasigu la someron sen klimatizilo. Sed en la damaÄ itaj regionoj aliaj, pli seriozaj problemoj okazas.
En kompanio NiÅ idate-reizoo, fridkompanio de fiÅ oj, oni finis forĵeti putrintajn fiÅ ojn kaj nun okupiÄ as pri la refunkciigo de fridujoj. En tiu tago la cunamo forprenis ĉiujn instalaĵojn kaj maÅ inojn novigitajn antaÅ­ 2 jaroj. 700 tunojn da friditaj sairoj kaj sepioj estis damaÄ itaj. (laÅ­ la ĵurnalo Asahi la 20an de majo)
LaÅ­ la marbordo de Toohoku troviÄ as multaj fiÅ havenoj, do troviÄ as multaj kompanioj, kiuj konservas multkvanton da fiÅ oj. La cunamo detruis ĉiujn instalaĵojn, do fiÅ oj en la fridujoj estas disĵetitaj sur la teron aÅ­ en la maron, kaj baldaÅ­ putris. En bildoj en televido kaj en ĵurnaloj oni ne povas flari odoron, sed ĉiuj vizitantoj al la damaÄ itaj regionoj unuvoĉe diras : La odoro estas netolereble malbonega, simila al kadavra fetoro.

Jen voĉoj de loÄ antoj :
– 1. Virino 60-jara, kiu loÄ as en rifuÄ ejo unu kilometron fore de la haveno : “Lastatempe la odoro estas tiel forta, ke ni ne povas sekigi lavataĵojn ekstere. Tamen ĉiuj klopodas restarigi la urbon, ni devas toleri Ä in†.
– 2. S-ino TomizaÅ­a Ikuko en infanvartejo : “Aperas multaj muÅ oj. Mi timas, ke muÅ oj damaÄ os sanon de la infanoj†.
– 3. S-ro Sugano Masakazu, prizorganto de la rifuÄ ejo : “Iuj suferas pro kapdoloro pro malbonega odoro. Ĉu ni povos vivi en ĉambroj kun fermitaj fenestroj ?â€

En la urbo Oohunato, en la tago de la cunamo estis konservitaj 15000 tunoj da fiÅ oj. Ekde aprilo oni komencis enterigi tiujn fiÅ ojn, sed pro manko de tereno kaj Å arÄ aÅ­toj la laboro estas ne glata kaj ankoraÅ­ restas 2000 tunoj. La urbo komencis distribui insekticidon.

Venena koto
La tero estas kovrita per koto, miksaĵo de ĉiuspecaj materialoj inkludnate dioksinon. Kiam estas seka tago, polvo flugadas. helpantoj el ekster la regiono Ä enerale uzas maskon, sed loÄ antoj kaj geknaboj malofte. Multaj tusas kaj iuj suferas pro pneÅ­monito.

Malbonhigiena
En iuj lokoj akvo ankoraÅ­ ne venas. En la urbo Rikuzen-Takada 40% de la familioj ne havas akvon. La loÄ antoj devas uzi provizorajn necesejojn. Volontuloj helpas purigi tiujn, sed oni timas, ke en varma somero gripo kaj toksiÄ o pro manÄ aĵoj disvastiÄ os.