Personoj en Handikapigaj Situacioj

Jen problemaro multaspekta, kiu iel, iam, iom aÅ­ pli krude, koncernas nin ĉiujn. Se vi ne naskiÄ is kun handikapo, se vi bonÅ ance eskapis al akcidento (labora, strata, sporta...) aÅ­ al evoluiga malsano, tre verÅ ajne vi ne eskapos la konsekvencojn de maljuniÄ o. Kiu el ni, se li ne estas rekte koncernata, ne konas proksimulojn aÅ­ najbarojn atingitaj de diversaj formoj de handikapoj ? Entute handikapigaj situacioj estas neeviteblaj karakterizoj de la homeco.

Kompreneble, la diversaj handikapigaj situacioj necesigas specifajn helpojn laÅ­ la graveco kaj la naturo de la kriploj : ĉu movaj, ĉu sensaj (vido, aÅ­dado) ĉu psikaj aÅ­ intelektaj, ĉu plur-handikapigaj situacioj.

Tiaj situacioj estas travivitaj tre malsame laÅ­ ke vi estas persone koncernata, ke vi estas gepatroj de « handikapuloj  » aÅ­ ke vi apartenas al asociaj aktivuloj, akompanantoj aÅ­ edukistoj, aÅ­ kuracist-flegistoj aÅ­ eĉ oficistoj kadre de organizoj kiuj zorgas pri tiaj problemoj

La problemoj metitaj de handikapigaj situacioj estas diverse traktitaj laÅ­ la landoj. Ĉiu Å tato havas sian propran leÄ aron kiu provas difini la kondiĉojn laÅ­ kiuj « handikapuloj  » estu helpataj. En kelkaj lokoj tiuj helpoj estas sufiĉe efikaj, aliloke bedaÅ­rinde ne .

Historie, la unua etapo post ekkonsciiÄ o ke estas io farenda estas apartigo de tiaj personoj kiuj estas viktimoj de mankoj aÅ­ kriploj : aparta edukado, aparta laboro, aparta socia vivo kaj loÄ ado. Kun la tempo aperas pli homecaj politikoj kiuj celas al pli kaj pli plena integriÄ o de la personoj en handikapigaj situacioj en la socio de ĉiuj : adaptiÄ o de la publikaj kaj privataj lokoj , adaptiÄ o de la organizoj kaj de la teknikaĵoj, kompensoj (financaj kaj per personaj helpaj servoj kiuj permesas ke la persono restu en sia propra hejmo). Venas la ideo ke la persono en handikapiga situacio rajtas je :
— lernejo kaj kulturo
— laboro
— socia vivo
entute ke li aŭ Ši rajtas je ĉiuj eblecoj kiujn povas profiti ne handikapitaj personoj.

En Francio, kiel cetere en multaj aliaj landoj, asocioj de « handikapuloj  » kaj de familianoj jam delonge instigis la Å taton kaj publikajn povojn al pli granda atento pri la handikapigaj situacioj kaj pri la neceso helpi . Äœenerale tiuj asocioj fakiÄ as pri unu formo aÅ­ alia de handikapo .

Asocio APAJH (Asocio Por Adoltaj kaj Junaj Handikapitoj ) fondita en 1962, ĉar Ä i devenas de la publika lernejo (Nacia Edukado), elektis apartan vojon kun triobla veto :
— Arigi ĉiujn personojn kiuj sin sentas koncernataj de la handikapigaj situacioj : handikapuloj, familianoj, profesiuloj, civitanoj ne rekte koncernataj
— Esti je la servo de ĉiuj personoj en handikapigaj situacioj, kiu ajn estas ties handikapoj
— Lukti por la agnosko de la plena civitaneco de la personoj en handikapigaj situacioj kaj ilia akceso je ĉiuj civitanaj rajtoj

La asocio akompanis kaj instigis al evoluo de la franca leÄ aro Ä is la leÄ o de februaro 2005 kiu finfine celis al Ä isdatigo de la situacio farita al la personoj en handikapigaj situacioj. Tamen plibonigenda..
Ĉar Ä i restas apartiga leÄ o kaj Ä ia efiko estos forte ligota en la estonteco al la nepre necesa kreskiÄ o de la financaj rimedoj por Ä ia efektiviÄ o kaj paralele de la kompleta Å anÄ o de la rigardo al personoj en handikapigaj situacioj.

La debaton enkondukos Gerardo Lieblang