Elekti kolorojn : grizaj Verda kaj ruĝa Blanka kaj nigra
Ĝisdatigita lundon la 9an de septembro 2024 . Ĝis nun estas 2952 tekstoj   Rss  Indekso  Privata spaco  Kontakto
Informoj | Libroj | Dokumentoj | SAT-organo | Frakcioj | SAT-kulturo | Fakoj | Ligoj | Ar ?ivo | Venonta kongreso | Membriĝi
UNUA PAÄœO

En la sama rubriko

puce D. Sherriff : La Priorganiziga Teorio de Daniel de Leon (artikolo)
puce Gary Mickle : La nova dekstrularo (artikolo)
puce I.N.O. : La Lappo-fa ?istoj en Finnlando
puce Intervjuo kun franca patro kaj ties filo post la atenco en Parizo : Ili havas armilojn, sed ni florojn...
puce Jean-Patrick Annequin : Pensi la Komunumon hodia ?
puce Kabe : Ordona cirkulero de la sultano al la turkaj gazetoj
puce Marteno Lutero King : Revon havas mi
puce MEDEF (Tutlanda organizo de francaj mastroj) - franca registaro, konstitucio de E ?ropo, kapitalista tutmondigo,
puce Mikis Teodorakis : Herooj komparataj kun krimuloj (artikolo)
puce Mortulaj ?ipoj kaj la amastombejo Mediteraneo
puce Ni certigu la malsukceson de ekstremdekstro la 7an de julio !
puce Roland Peters : Transversa fronto inter dekstro kaj maldekstro (artikolo)
puce T-ĉemizo Internacia solidareco
puce Victor PORI : Kiuj estas la veraj "novkuloj" ?

D. Sherriff : La Priorganiziga Teorio de Daniel de Leon (artikolo)


La laboristaro de la neangle parolantaj sklavujoj mal­multon scias a ? a ?dis pri Daniel De Leon, la amerika marx­isto. Li naski ?is la 14. dec. 1852 k. mortis la 11. majo 1914. Fama lektoro en usona kolegio li eksimpatiis al la labor­ista movado en 1886. Balda ? poste li marxisti ?is k. ani ?is al la Socialist-Labor Party al kiu li apartenis, k. por kiu li senlace k. fidele laboris, ?is sia morto.


Lenin diris pri De Leon, ke li "estis la plej grava social­isto post Marx", k, en tiu ĉi diro trovi ?as granda vero. De Leon profunde sciis la marxismon, sed iomete malsame je Lenin, li ĉefe priatentis la marxan ekonomion. Kom­preneble, tiu ĉi emo flanke de De Leon nur estis kre­a ?o de la socikondiĉaro en Usono, (kiu, tute malsame je la rusa socikondiĉaro kiu estas plejparte ligata al fe ?dalaj kondiĉoj k. kiuj malaperos sub soveta kon­trolo, sen enmiksi ?o de kapitalistoj en la okcidenta senco), kiu estas lando de alte evoluinta kapitalismo.


La kondiĉoj en Rusio postulis priatenton al la politikaj principoj de marx­ismo - se oni povas uzi tian esprimon sen mis­kompreni ?o - kiuj mont­ras la absolutan necesecon pri konkiro de politika po­tenco flanke de proletaro, kiu tiamaniere subpremos la posedantajn klasojn k. ties sekvantaron, k. kiu pri­zorgos la evoluon ekono­mian ?is socialisma nivelo, kiam la neceseco je "poli­tika Åœtato" malaperos. Tiu­ ĉi prizorgo pri proletara konkiro de politika potenco necesis pro la malalta in­dustria nivelo en Rusujo. Jen la granda prava ?o de marx­ismo, bone komprenata, kiel Lenin k. aliaj rusaj k.doj ?in bone komprenas. Sed ni konsideru la alian flankon : Kiel apliki la marxismon en lando sen fe ?dalaj ligiloj, kun mo­derna industrio ĉe altega nivelo, kun kapitalista klaso tiom parazita, ke tiu ĉi industrio de ili "posedata", estas gvidata de arego da pagataj organizantoj k. administrantoj servantaj la intereson de la "posedantoj", k. kies politika ?tato kore­spondas tiun ĉi kondiĉon, havanta nenion por evolui ?is pli alta nivelo, k. kiu koncernas sin nur pri la subpremado de la proletaro ? - Kel apliki la marxismon en tiaj kondiĉoj ?


Daniel de Leon solvis tiun ĉi problemon, formulante la ideon pri Industria Unionismo. Pritraktante la temon de la nuna organizmaniero proletara, De Leon diris : "Unu impreso, kiun mi frue sentis, en mia rilato al la Movado, estas : La Socialista Respubliko, alivorte, la emancipi ?o de la labor­anta klaso, ne okazos pli frue ol ?is la tempo k,.penso estos donitaj la ? certaj linioj de observado, de studado k. de ak­tiveco, kiujn mi trovis, estas malzorgataj, almena ? ne sufiĉe ?atataj". (El "Du Pa ?oj el Roma Historio").


Tiuj ĉi vortoj, aperintaj en la supre menciita verko, kiu desegnas la paralelon inter la plebgvidantoj en antikva Romo k. la modernaj judasoj en la nuna laboristara movado, enkondukas nin en la teorio pri Industria Unionismo. La elstaranta ?o de la priparolita teorio konsistas el tio, ke ?i sin bazas definitive kontra ?a al la nuna organizmetodo - sin kontra ?batalas. Ekzemple, multaj k.doj vidas k. sentas la perfidon de la nunaj judasoj k. klasharmoniigistoj k. kredas
al tio, ke por forigi ?in k. ilin nur necesas eloficigo. Nu, eble tio ĉi ta ?gus se la movadoj (t. e. la organiz­a ?oj) elkiuj ili aperas estus revoluciaj a ? revoluciig­eblaj. Tiaj homaĉoj estas nur krea ?oj de speciala kondiĉaro, la speciala kon­diĉaro ne estas la krea ?o de tiaj fihomoj. La spe­ciala kondiĉaro estas : la fak-union-movado k. ties vivigado, spite la fakto, ke la movado mem apart­enas senpere al la mal­nova gildorganiza ?aro de mezepoko k. al la kondiĉoj apartenantaj al socio ekkapitalismi ?anta. - La hodia ?a produktsistemo tute malsimilas al tiu, kiu ekzistis anta ? 50, 100 a ? 200 jaroj. Kiel vivigadi organiza ?ojn, kiuj ta ?gis al, k. sub tiaj kondiĉoj ? Eĉ la kapitalistoj ne estas tiel idiotaj, ke ili faru tion. Ili mar ?is kun industria evoluo. Kial ne ni ?


Tion demandis Daniel de Leon.


L
a tuta laborista klaso vendas sian labor­forton, pro tio ĉiu laboristo, malgra ? funkcio, raso, koloro, k. sekso havas la saman intereson : tiu ĉi intereso estas LA NENIIGO DE LA KAPITALISMA SISTEMO KAJ LA STARIGO DE L’ SOCIALISMA SOCIO. Oni ne tion povas fari per belaj, vanaj vortoj. Oni ne povas fari per vivigado de antikvaj klasharmoniigoj, neantaj la klas­luktadon, organiza ?oj, kiuj, super la perfida klasharmoniiga principo, organize disigas la laboristaron per fakoj inter si luktantaj. De Leon, kun sia nekoruptebla volo kun sia granda scio, instruis nin, ke tute komplete ni industrie organizu niajn fortojn la ? la postuloj de la klasluktado en moderna socio, instruis nin, ke la plej grandaj k. plej dan ?eraj malamikoj de la Revolucio estas tiuj ĉi fiuloj k. la movado al kiu ili apar­tenas k. kiu ilin naskigas. "La fakunion-movado", diris De Leon, "bredas laborfakirojn tiel, kiel marĉo bredas moskitojn".


Sed tiu ĉi flanko ne estas la nura kiu trovi ?as en la de­mando pri industria Unui ?o. La industria Unui ?o sin or­ganizas la ? la modernaj produktprocedoj, la ? industrio, la ? la postulo de klasluktado, celas tian sociformon kiu "pri­zorgos la administradon de a ?oj anstata ? regadon de homoj" (Engels). [1] Tiurilate De Leon diris : "Industria Unui ?o estas la Socialista Respubliko sin pretiganta. Pro tio la Industria Unui ?o estas samtempe la batalilo por detrui la fortika ?on de l’ kapitalismo k. la sekvanto de l’ kapitalisma socistrukturo mem." Rilate la politikan flankon li diris : "Netaksebla estas la valoro, digna la pozo de l’politika movado. Äœi donas al la laboristmovado la eblon klarigi sian celon, siajn as­pirojn k. siajn metodojn, libere, senka ?e k. en plensuna lumo, kiam alie, sia agitado estus kondamnata al limigita sfero de l’rattruo. La politika movado fari ?as la amaso atingebla al la propagando de l’ Laboro, ?i levos la laboristan mov­adon super la kategorion de „konspira ?o", paraleligas ?in al la kondiĉoj de nuna epoko, kiu, unuflanke, neas la forton de konspira ?o pri aferoj, kiuj ne nur koncernas la amason, sed pri kiuj la amasoj mem devas esti inteligentaj agantoj ; k. aliflanke, postulas la plej liberan paroleblon. Mallonge k. precize la politika movado sin klinas al la metodoj de civilizita diskutado. Äœi donas ?ancon por paca solvo de la grava afero pridiskutata".


Kaj laste, sed ne pli malgrave a ?skultu Lenin’on pri Daniel de Leon : "La amerikano Daniel de Leon la unua formulis la ideon pri soveta registaro, kiu kreskis la ? lia ideo. Estonta socio estos organizata la ?sovete ; anstata ? geografiaj limoj por nacioj fari ?os sovetaj. Industria Unui ?o estas la grava afero : Tion ni konstruas." (Robert Minor, en "New York World"). Denove : "Lenin diris, ke li legis el angla ?urnalo komparon de siaj propraj teorioj kun tiuj de amerikano Daniel De Leon. Pro tio li pruntepetis kelkajn el la De Leon’aj pamfletoj de Rein­stein (kiu apartenis la partion starigitan de De Leon en Ame­riko), legis ilin por la unua fojo, k. estis mirigata vidi kiom klare k. frue De Leon estas sekvinta la saman pensa ?aron kiel la rusujanoj. Lia teorio, ke reprezentado devas esti la ?industrie, ne la ?aree jam estis la ?ermo de l’sistemo soveta. Ĉe in­ternacia kongreso Lenin vidis De Leon’on. Li faris nenian ajn impreson, griza maljunulo, tute ne kapabla alparoli tian a ?dantaron, sed tamen pli grava homo ol li aspektis pro la fakto ke liaj pampletoj estas skribitaj anta ? la sperta ?o de la 1905a rusa Revolucio. Kelkaj tagoj poste Lenin enkondukis areton da frazoj de De Leon, ?ajne pro honoro al lia memoro, en nova prova ?o por la programo de l’ komunistpartio.


D. Sherriff (1100)


el Sennacieca Revuo, julio 1924


[1Ĉu ne Proudhon ? - Red.

 

Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT)

67 av. Gambetta
FR - 75020 Paris

Retadreso : kontakto_ĉe_satesperanto.org
Pri financa ?oj : financoj_ĉe_satesperanto.org
Retejo : http://satesperanto.org/
Tel : (+33) 09 53 50 99 58

Po ?tkonto n-ro 1234-22 K, La Banque Postale, Paris
IBAN : FR41 2004 1000 0101 2342 2K02 064
BIC : PSSTFRPPPAR
Konto de SAT ĉe UEA : satx-s
Konto de SAT ĉe PayPal : financoj_ĉe_satesperanto.org

Por renkonti ?i kun SAT-anoj en Parizo, informi ?u ĉe la sidejo de SAT-Amikaro

Se vi havas demandojn pri SAT, skribu al la SAT-oficejo en Parizo
a ? al via peranto

Pri teknikaj problemoj sur la pa ?o, skribu al pa ?o-aran ?ulo.

Privata ejo
Danke al spip

fabrikita en esperantio