Longe mi volis skribi pri la situacio de laboristoj en la nukleaj centraloj, sed tempomanko malhelpis min. La 13an de aÅgusto aperis redakcia artikolo pri tiu temo en la ĵurnalo Akahata (ĵurnalo de Japana Komunista Partio), kaj mi trovis Ä in tre bona, tial anstataÅ mia verkota aritikolo, mi tradukos Ä in.
Jam 5 monatoj pasis post la akcidento en la nuklea centralo n-ro 1 de FukuŠima de la Elektro Kompanio Tokio (TEPCO). En la tereno oni trovis lokojn treege malpurigitaj per radioaktiveco kaj krome oni havas multajn aliajn malfacilaĵojn, tial la laboro por renormaligi la reaktorojn estas treege malfacila.
Laboro en tia radioaktivigita stato povos kaÅzi al tieaj laboristoj malsanon akutan aÅ aperontan post longe. Al laboristoj, kiuj ricevis pli da radioaktiveco ol la normo difinita en la LeÄ o pri laborista sano, estas malpermesite plu labori. Se oni ne povus aranÄ i Ä ustan kontrolsistemon pri la sano de la laboristoj, regi la reaktorojn mem fariÄ us pli malfacile.
Viktimoj estas jam kalkulitaj
Ekde la komenco nukleaj centraloj estas administrataj en nenormala strukturo, nome, administrataj de malmultaj funkciuloj de la elektraj kompanioj kaj multegaj laboristoj dungitaj de subkontraktaj kompanioj. AntaÅ la akcidento en la nuklea centralo n-ro 1, sub 1000 funkciuloj de TEPCO, pli ol 9000 laboristoj laboris.
Dum la reaktoroj estas en la normala funkciado, oni ne bezonas tiom multe da laboristoj, ĉar oni povas kontroli la reaktoron kaj la sistemon en la centra oficejo, sed kiam oni faras regulan ekzamenon ĉiun 13an monaton, oni bezonas multajn laboristojn. Por tio oni kolektas portempajn laboristojn. Ĉefe tiuj laboristoj faras danÄ erajn laborojn kiel kontrolon kaj riparadon de la mezuriloj kaj tuboj kaj foĵetadon de akumulita radioaktiva koto en la reaktoroj.
En la simpozio organizita de la Ligo de advokatoj, s-ro Ŭatanabe Hirojuki, membro de la asembleo de la urbo IÅaki en la gubernio FukuÅ ima, najbara urbo de la centralo, kaj apartenanta al Komunista Partio, klarigis la situacion de tiuj laboristoj :
TEPCO pagas po 50000 / 100000 enojn (500 / 1000 eÅrojn) por la unutaga laboro por unu laboristo, sed inter TEPCO kaj la kompanio, kiu dungas tiujn laboristojn, troviÄ as kelkaj perantaj kompanioj, kiuj respektive enpoÅ igas parton de la pagita mono, tiel ke la laboristoj ĉe la fino de tiu kompania ĉeno ricevas nur 6500 / 12000 enojn (65 / 120 eÅrojn). Ili plendas : “Kvankam ni laboras en tre severa kondiĉo en radioaktiveco, oni donas al ni neniun kompenson†.
Eĉ nun TEPCO kolektas laboristojn kaj laborigas ilin sammaniere kiel antaÅ la akcidento. La 24an de marto pluraj laboristoj estas eksponataj al radioaktiveco pli ol la normo en la subtera flako. TEPCO estis ordoninta la laboristojn eniri en tiun lokon, ne mezurinte anticipe la kvanton de radioaktiveco tie kaj ne atentigante al ili danÄ eron de tiu laboro. Äœi ne konsideris la sekurecon de laboristoj tiel grava.
Post la akcidento, la registaro plialtigis la limon de eksponaÄ o de laboristoj okaze de la urÄ a situacio. Äœi celas esceptigi FukuÅ ima-on el la LeÄ o pri laborista sano, pretekstante la mankon de inÄ enieroj kaj laboristoj.
Post la akcidento multaj laboristoj eksponiÄ is al radioaktiveco, sed oni tre malrapide esploras pri la enkorpa eksponiÄ o. TroviÄ as pli ol 500 kompanioj, kiuj intervenas en la dungado de laboristoj, tial TEPCO ne havas sufiĉan informon pri la laboristoj. 144 laboristoj malaperis, kaj pli ol 800 laboristoj ne havas Å ancon ekzameni sin pri eksponiÄ o. Vere ili estas forĵeteblaj laboristoj.
Äœis la malkonstruo de la reaktoroj, oni establu certan sistemon
Por la malkonstruo de reaktoroj, oni bezonas multe da tempo kaj multe da inÄ enieroj kaj laboristoj. En la tuta Japanio estas mankantaj tiuj laboristoj, do la registaro kaj TEPCO establu certan sistemon.
Neniam manku ekzameno de eksponiÄ o pri ĉiuj laboristoj, plibonigo de laborkondiĉaro sen ekspluato de perulaj kompanioj, kuracado kaj kompenso de eksponataj laboristoj. Estas ne permesebla la sabotaĵo de TEPCO. La devo de la registaro estas devigi TEPCON teni la laborkondiĉaron bona kaj atenti sekurecon kaj sanon por laboristoj. (Fino)
Mi iom aldonas. Estas malfacile varbi homojn al la danÄ era laboro en nukleaj centraloj, tial dubindaj homoj kaj kompanioj kaÅ ite petitaj de elektraj kompanioj varbas homojn en malriĉulaj kvartaloj en grandaj urboj kiel Tokio kaj Osako. La frapfrazo estas “Vi povas gajni monon por kelkminuta laboro tage†. Tio estas vera. Laboristoj en nukleaj centraloj ope laboras, portante mezurilon pri radioaktiveco, kaj eniras en iun lokon. Se la mezurilo alarmas post 3 minutoj, tio estas la fino de tiutaga laboro. Tiamaniere laboristoj laboras Ä is la kvanto de eksponiÄ o atingos la limon. Eble TEPCO pagas al tiuj iom da kompenso kiel larmo-monon (namida-kin en la japana lingvo) kaj forpelas ilin. Kion ili povos fari ? Ili estos senlaboruloj, kaj certe volas labori en alia nuklea centralo. En tiu okazo, se iliaj nomoj estas jam informitaj al aliaj centraloj, ili ne rajtas labori, tial ili volas labori pseÅdonime, por ke ili povu denove labori en alia centralo. Mi supozas, ke tiuj malaperintoj el FukuÅ ima certe laboras en alia centralo, denove pseÅdonime. Atomenergia produkto de elektro dependas de tia nigra, neÄ usta bazo, subpremante homajn rajtojn de malriĉaj homoj.
Tiu ĉi artikolo legeblas en franca traduko sur la retejo de SAT-Amikaro :
– http://www.esperanto-sat.info/artic...
Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT)
67 av. Gambetta
FR - 75020 Paris
Retadreso : kontakto_ĉe_satesperanto.org
Pri financaĵoj : financoj_ĉe_satesperanto.org
Retejo : http://satesperanto.org/
Tel : (+33) 09 53 50 99 58
PoÅ tkonto n-ro 1234-22 K, La Banque Postale, Paris
IBAN : FR41 2004 1000 0101 2342 2K02 064
BIC : PSSTFRPPPAR
Konto de SAT ĉe UEA : satx-s
Konto de SAT ĉe PayPal : financoj_ĉe_satesperanto.org
Por renkontiÄ i kun SAT-anoj en Parizo, informiÄ u ĉe la sidejo de SAT-Amikaro
Se vi havas demandojn pri SAT, skribu al la SAT-oficejo en Parizo
aÅ al via peranto
Pri teknikaj problemoj sur la paÄ o, skribu al paÄ o-aranÄ ulo.