LE DRAME DE MARILYN (el la vualtitaj gazetoj)

La mallonga vivo de Marilyn Monroe apenaÅ­ lasas meti sin en unu kadron. LaÅ­elekte Å ia vivo lasas kompreni sin aÅ­ kiel vivo de seksidolo aÅ­ kiel vivo de malgaja, profunde soleca ino. Ekzistas almenaÅ­ du Monroe-damoj, la privata kaj la publika : La usona elstarulino adorata de tuta Ameriko vivis en malfeliĉaj geedzecoj, kun la profesia basballudisto Joe di Maggio kaj la verkisto Arthur Miller. Åœia deziro pri infano neniam plenumiÄ is, Å ia konsumado de tablojdoj kreskis. Äœis nun volviÄ as legendoj ĉirkaÅ­ Å ia morto, kiu eble estis nek murdo nek suicido, sed devenis de nedezirata venenigo per medikamentoj.

De Å ia ludo antaÅ­ la kamerao, de Å ia prezentiÄ o en la ĵetita lumo, ĉiuj estis ravitaj. Nur poste Å ia beleco ekaperis, kiun la fotografo Bert Stern priskribis kiel „fuÄ ema tia, kia la pensado, intensa kiel la lumo.“

En la kinofilmo „My week with Marilyn“, kiu jam en aprilo de tiu ĉi jaro eksonoriligis la kvindekan mortotagon de Å i, troviÄ as interesa sceno : Monroe (ludata de Michelle Wiliams) faras filmon en Britlando kun la teatra stelulo Laurence Olivier – „La princido kaj la dancistino“. Åœi havas tagon liberan de laboro, kaj Å i estas, tiom kiom tio Å ajnas ebla, Å i mem. Tiam aperas aro de adeptoj, kaj Å i diras kun vigla flankrigardo : „Mi ludos nun foje la Marilynon.“

Tiam Ši alŠaltas sian internan lumadon, formas la faman kisbuŠon, montras sian ne malpli faman kokssvingadon kaj apogas sin lascive al pordofosto. Ŝi estas tento kaj senkulpo en unu persono, la ino de la najbareco, kaj la filmdiino. Ŝi estas tiu, kiu Ši estu por la aliaj, kaj Šajne dum longa tempo mem volis esti nur projekciaĵo.

Tio eble estas la malbeno de Marilyn Monroe. En sia mallonga vivo, Å i ne povis fuÄ i de la bildo, kiun Holivudo kaj ec Å i mem kreis de si. En filmoj kiel „Blondinoj preferataj“, „Kiel oni kaptas milionulon ?“ La malbenita sepa jaro“, aÅ­ „Kelkaj deziras Ä in varmege“, Å i estis la infaneca ino, la naiva blondulino, kiu instigis en ĉiu viro la protektinstinkton. Tia rolo estis kvazaÅ­ abonita de Å i. Filmoj kiel ekzemple „Niagara“, en kiuj Å i estas videbla kiel Femme fatale, estis la granda escepto de la regulo.

La rolon de la eterna blondulino Å i volis fuÄ i kun sia propra filmfirmao kun la nomo : „Marilyn Monroe Productions“ Åœi celis aliajn rolojn. Åœi volis pruvi, kiel bona Å i estis kiel aktorino de karakteraj roloj. Kaj Å i estis bona. AlmenaÅ­ pri tio ĉiuj havas nun la saman opinion. Tamen Marilyn Monroe ĉiam denove estis prezentita kiel iom stulta ino servpreta. Åœia ununura elirvojo : Åœi priservis tiun kliÅ on senhonte kaj tiel preskaÅ­ absurdigis Ä in. Pri si mem Å i diris : „Sekrete mi ĉiam havis la senton, ke mi ne estas tute aÅ­tentika, io tia kiel bone farita falsaĵo... En mia kazo tio montras sin tiom forta, ke mi de tempo al tempo pensas, ke mi estas nur artprodukto.“

Jen Monroe, la artprodukto. Kiam Andy Warhole multobligis Å ian vizaÄ on kiel serografion, la stelulino por la industria surmerkatigo estis kompleta. La memoraĵa komerco Ä is nun sukcese daÅ­riÄ as. En aprilo oni vendis sepdek jarojn aÄ an lernejan ateston en Beverly Hills por 21 25o dolaroj. Por tri rentgenaj bildoj el la jaro 1954 pagis kolektantoj antaÅ­ kelkaj jaroj en Las Vegas 45 000 dolarojn.

Per Å ia imagado grandioze lasas ludi sin, ankaÅ­ en la franca kriminalkomedio. „Who killed Marilyn ?“, kiu precize je la Ä usta tago en jaÅ­do en niaj kinejoj estis ekprezentata. AnkaÅ­ Å ia delikate elspire flustrata kanto : „Happy birthday, Mr. President“, iam kantita honore al John F. Kennedy, estas citata en tiu filmo de fromaÄ a modelino, kiu pensas esti la postsekvintino de Marilyn. Sed eĉ tiu filmo serĉas la miton, ne la inon post Ä i.

Plej proksimiÄ is al Å i eble viro, kiu kutimis rigardi pli precize ol la aliaj, la aktorinstruisto Lee Strasberg, kiu parolis la paroladon je la tombo de Marilyn Monroe. Li diris tiam : „Ŝi posedis lumforton el sopiro, brilo kaj deziro,kiu faris Å in tiom precipa kaj samtempe vekis la deziron en ni partopreni je Å ia rekteco kaj naiveco.“