Hans-Georg Kaiser
LE DRAME DE MARILYN
(el la vualitaj gazetoj)
La seksdiino, la granda usona akto 24 ne rajtas morti. Åœi vivas plu en fotoj kaj leteroj kaj taglibroj kaj registaraj raportoj.
Oni honoras la grandan damon de la filmo kun precipaj po ?tmarkoj. Sao Tome esperas je dolaroj. Mortaj artistoj estas ofte la pli bona negoco.
Kaj tamen ?i volis, ke ni amu ?in.
Kiel ?i estis en vero kaj private, la kultfiguro ? Vi estus surprizita. Banala ?i estis ja en neniu kazo, a ? ĉu eble tamen ?
Kaj ĉu vi ankora ? scias ? La amaventuro kun la adorata Kennedy. Happy birthday for president Kennedy !
Prezidantoj kaj malhelha ?taj brazilanoj preferas blondinojn. Kelkaj ?atas ?in varmega. Germana kritikisto trovis la filmon kriige komika...“
Na ? pliaj po ?tmarkoj el Gambio. Kaj ne hezitu, ĉar tia kolekto je pli malfrua tempo NENIAM PLU riceveblos !
La lasta fototermino kun Bert Stern,
kaj tiam ?i estis tridekjara fizike morta.
Ĉu pro tro da dormtablojdoj ?
Ĉu pro tro da Holivudo ?
Ĉu tial, ĉar oni tro ĉasis ?in ?
Ĉu pro tro da Marilyn ?
Kaj ĉu savo estis ebla ?
Åœi ja ne estus devinta akcepti la damnitan ludon,
sed ĉu ?i vere komprenis tion ?
Mi pensas, ke jes, ?i venis de tute sube.
Åœi laboris anta ? sia kariero en armilfabriko.
Multaj humiligis ?in, ne nur la „kara“ prezidanto.
"Ŝi mortis en terura maniero, kiu ne estis suicido“,
skribis la biografo Donald Spoto.“
Oficistoj portis la kadavron de Marilyn Monroe
al jurmedicina instituto en Los-An ?eleso.
Ĉu steloj estis en la ĉielo, kiam oni forportis ?in ?
Stefan Sto ?
Eterne blonda
Marilyn Monroe neniam ricevis Oskar-premion. Sed eĉ kvindek jarojn post ?ia morto la holivuda blondino per sia populareco metas multajn prezkronitajn koleginojn en la ombron.
Tre multaj jam provis solvi la enigmojn pri tiu ino. La nombro de la biografioj kaj bildovolumoj estas ne plu superrigardebla. Je preska ? ĉiu memortago estas la ?dire malkovrata ankora ? neniam anta ?e vidita arkivmaterialo, kiu ?etu novan lumon sur ?in. Marilyn Monroe, kiu mortis je la 5-a de a ?gusto anta ? kvindek jaroj nur 36-jara, okupas nin ankora ? nun. Tiu stelulino estis unika en la kvindekaj jaroj en Holivudo – eĉ se „Oskaro“ ne disponeblis por ?i.
La mallonga vivo de Marilyn Monroe apena ? lasas meti sin en unu kadron. La ?elekte ?ia vivo lasas kompreni sin a ? kiel vivo de seksidolo a ? kiel vivo de malgaja, profunde soleca ino. Ekzistas almena ? du Monroe-damoj, la privata kaj la publika : La usona elstarulino adorata de tuta Ameriko vivis en malfeliĉaj geedzecoj, kun la profesia basballudisto Joe di Maggio kaj la verkisto Arthur Miller. Ŝia deziro pri infano neniam plenumi ?is, ?ia konsumado de tablojdoj kreskis. Ĝis nun volvi ?as legendoj ĉirka ? ?ia morto, kiu eble estis nek murdo nek suicido, sed devenis de nedezirata venenigo per medikamentoj.
De ?ia ludo anta ? la kamerao, de ?ia prezenti ?o en la ?etita lumo, ĉiuj estis ravitaj. Nur poste ?ia beleco ekaperis, kiun la fotografo Bert Stern priskribis kiel „fu ?ema tia, kia la pensado, intensa kiel la lumo.“
En la kinofilmo „My week with Marilyn“, kiu jam en aprilo de tiu ĉi jaro eksonoriligis la kvindekan mortotagon de ?i, trovi ?as interesa sceno : Monroe (ludata de Michelle Wiliams) faras filmon en Britlando kun la teatra stelulo Laurence Olivier – „La princido kaj la dancistino“. Ŝi havas tagon liberan de laboro, kaj ?i estas, tiom kiom tio ?ajnas ebla, ?i mem. Tiam aperas aro de adeptoj, kaj ?i diras kun vigla flankrigardo : „Mi ludos nun foje la Marilynon.“
Tiam ?i al ?altas sian internan lumadon, formas la faman kisbu ?on, montras sian ne malpli faman kokssvingadon kaj apogas sin lascive al pordofosto. Åœi estas tento kaj senkulpo en unu persono, la ino de la najbareco, kaj la filmdiino. Åœi estas tiu, kiu ?i estu por la aliaj, kaj ?ajne dum longa tempo mem volis esti nur projekcia ?o.
Tio eble estas la malbeno de Marilyn Monroe. En sia mallonga vivo, ?i ne povis fu ?i de la bildo, kiun Holivudo kaj ec ?i mem kreis de si. En filmoj kiel „Blondinoj preferataj“, „Kiel oni kaptas milionulon ?“ La malbenita sepa jaro“, a ? „Kelkaj deziras ?in varmege“, ?i estis la infaneca ino, la naiva blondulino, kiu instigis en ĉiu viro la protektinstinkton. Tia rolo estis kvaza ? abonita de ?i. Filmoj kiel ekzemple „Niagara“, en kiuj ?i estas videbla kiel Femme fatale, estis la granda escepto de la regulo.
La rolon de la eterna blondulino ?i volis fu ?i kun sia propra filmfirmao kun la nomo : „Marilyn Monroe Productions“ Ŝi celis aliajn rolojn. Ŝi volis pruvi, kiel bona ?i estis kiel aktorino de karakteraj roloj. Kaj ?i estis bona. Almena ? pri tio ĉiuj havas nun la saman opinion. Tamen Marilyn Monroe ĉiam denove estis prezentita kiel iom stulta ino servpreta. Ŝia ununura elirvojo : Ŝi priservis tiun kli ?on senhonte kaj tiel preska ? absurdigis ?in. Pri si mem ?i diris : „Sekrete mi ĉiam havis la senton, ke mi ne estas tute a ?tentika, io tia kiel bone farita falsa ?o... En mia kazo tio montras sin tiom forta, ke mi de tempo al tempo pensas, ke mi estas nur artprodukto.“
Jen Monroe, la artprodukto. Kiam Andy Warhole multobligis ?ian viza ?on kiel serografion, la stelulino por la industria surmerkatigo estis kompleta. La memora ?a komerco ?is nun sukcese da ?ri ?as. En aprilo oni vendis sepdek jarojn a ?an lernejan ateston en Beverly Hills por 21 25o dolaroj. Por tri rentgenaj bildoj el la jaro 1954 pagis kolektantoj anta ? kelkaj jaroj en Las Vegas 45 000 dolarojn.
Per ?ia imagado grandioze lasas ludi sin, anka ? en la franca kriminalkomedio. „Who killed Marilyn ?“, kiu precize je la ?usta tago en ja ?do en niaj kinejoj estis ekprezentata. Anka ? ?ia delikate elspire flustrata kanto : „Happy birthday, Mr. President“, iam kantita honore al John F. Kennedy, estas citata en tiu filmo de froma ?a modelino, kiu pensas esti la postsekvintino de Marilyn. Sed eĉ tiu filmo serĉas la miton, ne la inon post ?i.
Plej proksimi ?is al ?i eble viro, kiu kutimis rigardi pli precize ol la aliaj, la aktorinstruisto Lee Strasberg, kiu parolis la paroladon je la tombo de Marilyn Monroe. Li diris tiam : „Ŝi posedis lumforton el sopiro, brilo kaj deziro,kiu faris ?in tiom precipa kaj samtempe vekis la deziron en ni partopreni je ?ia rekteco kaj naiveco.“
Monroe-cita ?oj
Mi supozas, ke mia amo, se tio esta la ?usta vorto, estis anta ? ĉio la grandioze ebriiga sento esti avidata,amata kaj dorlotata.“ (Post ?ia edzineco kun James Dougherty)
„Kiel sekssimbolo oni devas porti pezan ?ar ?on. Anta ? ĉio tiukaze,se oni estas laca, vundita kaj seniluziigita.“ (en privata skribo)
„Grandaj mamoj, granda posta ?o, granda cirko.“ (pri la kariero)
„Holivudo estas loko, kie ili donas al vi mil dolarojn por kiso, sed nur kvindek cendojn por via animo. (en intervjuo)
„Sekrete mi ĉiam havis la senton, ke mi ne estas tute a ?tentika, io tia kiel bone farita falsa ?o... En mia kazo tio montras sin tiom forta, ke mi de tempo al tempo pensas, ke mi estas nur artprodukto.“ (en intervjuo)
Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT)
67 av. Gambetta
FR - 75020 Paris
Retadreso : kontakto_ĉe_satesperanto.org
Pri financa ?oj : financoj_ĉe_satesperanto.org
Retejo : http://satesperanto.org/
Tel : (+33) 09 53 50 99 58
Po ?tkonto n-ro 1234-22 K, La Banque Postale, Paris
IBAN : FR41 2004 1000 0101 2342 2K02 064
BIC : PSSTFRPPPAR
Konto de SAT ĉe UEA : satx-s
Konto de SAT ĉe PayPal : financoj_ĉe_satesperanto.org
Por renkonti ?i kun SAT-anoj en Parizo, informi ?u ĉe la sidejo de SAT-Amikaro
Se vi havas demandojn pri SAT, skribu al la SAT-oficejo en Parizo
a ? al via peranto
Pri teknikaj problemoj sur la pa ?o, skribu al pa ?o-aran ?ulo.