Letero 055a

De Cecilo VolanÄ o al Sofio Karneo

Vi pravis, kara Sofio ; viaj antaÅ­diroj pli prosperas, ol viaj konsiloj. Kiel vi divenis, Dansnio estis pli forta ol vi, ol mia konfesisto, ol mi mem ; jen mi retroviÄ as je la sama deirpunkto. Nu, mi ne prilamentu ; nur via nekono de la plezuro ami Dansnion povus veki riproĉadon vian kontraÅ­ mi. Ja facilas al vi dekreti la farotaĵon, nenio malhelpas vin ; sed se vi jam spertus, kiel doloriga estas la aflikto de nia amato, kiel lia Ä ojo iÄ as la nia, kiel malfacile estas diri “Ne†kiam oni emas diri “Jes†, vi ne mirus ; mi mem ankoraÅ­ ne povas klarigi tion, kvankam mi forte, tre forte sentis Ä in. Ekzemple, ĉu vi imagas, ke mi kapablus vidi ploradon de Dansnio, ne mem plorante ? Mi ja asertas, ke tio ne eblas ; male, kiam li estas kontenta, same mi tia estas. Diru kion vi volas : vortoj ne Å anÄ as la vivon, kaj mi certas, ke mi pravas.
Mi volus vidi vin sur mia loko… ne, tion mi ne intencis diri, ĉar mian lokon al neniu mi konsentus cedi ; sed mi volus, ke ankaÅ­ vi amus iun ; nek por min pli bone kompreni, nek por malpli riproĉi ; sed simple, por ke vi pli feliĉus, aÅ­ por pli Ä uste diri, ekfeliĉus.

Niaj iamaj ridoj kaj petoloj estis, sciu, nur infanludoj ; el ili nenio postrestas. Sed amo, ha ! amo ! Simpla vorto, simpla rigardo, simpla ĉeesto lia alportas feliĉon. Kiam mi vidas Dansnion, mi deziras plu nenion ; kiam mi lin ne vidas, nur lin mi deziras. Mi ne scias klarigi, sed Å ajnas, ke ĉio agrabla similas lin. Kiam li forestas, mi pensas pri li ; kiam tute sola mi trankvile povas pensi nur pri li, mi ankoraÅ­ estas feliĉa ; mi fermas la okulojn, kaj tuj image vidas lin, memoras liajn dirojn, kvazaÅ­ aÅ­das lin ; tio vekas mian sopiradon, kaj mi sentas ardokirlojn tiajn, ke mi ne povas plu resti sur la sama loko ; estas kvazaÅ­ turmento, kaj tamen tiu turmento vekas nedireblan plezuron.

Mi eĉ opinias, ke kiam oni enamiÄ is, tio etendiÄ as al la sento de amikeco. Por vi mia amikeco plu daÅ­ras, same kiel en la monaÄ¥inejo ; sed nun tion mi sentas ankaÅ­ por sinjorino de Mertejo. Åœajnas al mi, ke mi amas Å in pli kiel mi amas Dansnion, ol kiel vin. Kelkfoje mi volus, ke Å i estus li. Eble la kaÅ­zo estas, ke kun Å i ne temas pri infanaÄ a amikeco, kiel inter ni ambaÅ­ ; eble ankaÅ­, ke vidante Dansnion kaj la markizinon tiel ofte kune, mi konfuzas ilin. Nu, fine, vere estas, ke ili ambaÅ­ plene feliĉigas min, kaj en tio ne povas esti granda malbono. Tial, mi nur dezirus resti tia, kia nun ; nur la antaÅ­vido de mia edziniÄ o afliktas min, ĉar se s–ro de Ä´erkuro estas tiel, kiel oni rakontis al mi — kaj pri tio mi ne dubas — mi ne scias, kia mi iÄ os. AdiaÅ­ mia Sofio ; mi plue milde amas vin.

El… la 4an de Septembro 17**.