Gazetartikolo 2009

Eksternacia interkontaktiÄ o de laboristoj kaj progresemuloj

Ĉu vi konas asocion, kies membroj interrilatas per unusola lingvo – malgraÅ­, ke ili devenas de la plej diversaj lingvaj medioj kaj lingvoregionoj de la mondo kaj malgraÅ­, ke ili plimulte ne apartenas al la socia elito de siaj respektivaj loÄ lokoj ? Tia estas Sennacieca Asocio Tutmonda [ĉi tie nacilingva traduko], mallonge SAT.

SAT, fondita en 1921, estas tutmonda laborista kaj Ä enerale maldekstrema asocio kun kleriga agado. Kiel tutmonda asocio kun individua membreco – kaj kun tiuj membraro kaj celdifino – Ä i estas unikaĵo. RuÄ aj fadenoj tiriÄ antaj tra Ä ia historio ekde 1921 estas laborista solidareco kaj memorganizita kleriga agado funkciantaj per senperaj baznivelaj kontaktoj. Tiuj kontrastas kun la internaciismo en ties kutime renkontata elformiÄ o (kontaktoj inter nacinivelaj organizaĵoj, kiujn gvidas tiufakaj "specialistoj" kun konoj de fremdaj lingvoj). SAT solvas tiun laste menciitan problemon, la lingvan, per la lingve neÅ­trala Esperanto. Unu el la fondintoj de SAT, EÅ­geno Lanti, klarigis pri tio : "La spirita kontaktiÄ o inter la diverslandaj proletoj fakte okazas nur pere de poliglotaj intelektuloj. Tial la agado de SAT, celanta kunigi, intimigi senpere la laborulojn tutmondajn, estas esence revolucia."

Pro sia interindividua karaktero kaj malhavo de strukturo respegulanta la naciajn dividojn en la mondo, SAT karakterizas sin kiel "sennaciecan", kaj superas per tiu kvalito je unu Å tupo la "internaciismon". Tiu fakto klarigas Ä ian nomon : Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT).

SAT okazigas ĉiujare en alia lando kongreson. Partoprenite de 70 partoprenantoj, la ĉi-jara 82-a deruliÄ is en Milano inter la 18-a kaj 25-a de julio 2009. Kiel ĉiam, la kongreslingvo estis Esperanto, kompreneble kun sporada uzo de la itala por interkomunikiÄ o kun reprezentantoj de la loka socio (akompanita de interpretado).

Kio estas tiu Esperanto ? Esperanton proponis en 1887 d-ro L. L. Zamenhof, juda okulkuracisto vivanta en la (nun pola) okcidenta parto de la rusa imperio. Li volis evoluigi kaj kun kolegoj elprovi facile lerneblan, regulan lingvon, kiu poste estu enkondukita kiel internacia dua lingvo por ĉiuj. Tian lingvon oni hodiaÅ­ kutime nomas "planlingvo". Äœi estas lingvo, kiun la iniciatinto – aspiranta forviÅ i la limojn inter la popoloj – nomis jen "internacia" jen "sennacieca", lingvo neÅ­trala en tiu senco, ke Ä i estas nenacia kaj ne etna. Li celis per tio kontribui al konfliktmildigo kaj al paco. Unu atentindan trarompon Esperanto jam atingis : Ä i fariÄ is transgeneracia vivanta lingvo, kiun centmiloj en la tuta mondo lernis. Ili estas parte organizitaj en asocioj. SAT havas ĉ. 600 membrojn. La pli granda Universala Esperanto-Asocio [ĉi tie nacilingva traduko] (UEA) havas ĉ. 6000 individuajn membrojn en 120 landoj. Esperanto konstante demonstras sian uzeblecon. Äœi kaj plenumas praktikajn servojn por siaj parolantoj kaj ebligas al ili multe pli kosmopolitan, transnacian vivstilon, ol ili povus atingi sen Ä i.

Ĉi tiun kongreson organizis ARCI Esperanto, unu el pluraj laboristaj Esperanto-asocioj ligitaj kun SAT, kiuj agadas en unuopaj landoj aÅ­ lingvoregionoj. ARCI Esperanto estas samtempe branĉo de la agado de ARCI, t.e. Associazione Ricreativa e Culturale Italiana (Itala Kultura kaj Distra Asocio). AliÄ as al ARCI ĉirkaÅ­ 1.150.000 personoj, subdividitaj en ĉirkaÅ­ 6000 lokaj grupoj, kiuj okupiÄ as interalie pri kulturo (arto, kino/televido, literaturo/poezio, muziko, teatro/danco), turismo, rajtoj, socia engaÄ iteco, civila servo kaj internacia solidareco. ARCI, tradicie proksima al la maldekstrularo, partoprenas en la monda socia forumo. Ĉi tiu kongreso multe kontribuis al la firmigo de rilatoj inter SAT kaj ARCI per reciproka agnosko de la sinkompletigaj diversaj ecoj kaj de komuna sennacieca agadspirito de la du asocoj, el kio rezultos, laÅ­ diversaj dumkongresaj diskutoj, kelkaj interesaj kunlaboroj. ARCI siavice organizis kelkajn pli distrajn partojn de la kultura-kleriga programo de la kongreso : ekskursoj al la Boromeaj Insuloj sur Lago Majora [Lago Maggiore], pertrajne de Domodossola al Locarno (Svisio), kaj rondirado jen al renesancaj jen al romiaj situejoj en Milano mem.

Al tiu kleriga programo apartenis ankaŭ prelegoj pri la sinteno de Gramsci al Esperanto, nekonataj (Esperantlingvaj) verkistoj de Ukrainio, klasbataloj en Usono, etikaj bankoj (ARCI aktive partoprenas en la itala Banca Popolare Etica), forumoj pri Latinameriko, Mezoriento kaj Malagasio (dum kiuj la ĉeestantaro povis aŭdi malagasinon priskribi lastajn eventojn en tiu granda insulo kaj respondi demandojn tuŠantajn diversajn temojn, pripensi kaj debati pri la evoluo de la Latin-Amerika politika situacio kaj pri la diversaj eblaj solvoj al la konflikto Palestin-Israela - ambaŭ lastaj temoj instigis la

membrojn disvolvi rektajn kontaktojn kun loÄ antoj de tiuj mondpartoj por akiri pli da informoj ĉi-temaj), de Anna Löwenstein pri sia nova historia romano en Esperanto pri la romia imperiestro Nerono, Morto de artisto [ĉi tie eventuale nacilingva traduko]. Inter la distraj vesperaj aranÄ oj estis koncertoj de la grupoj la Vojirantoj kaj Reverie, kiuj plej trafe ilustris la tre aktualan temon de la Kongreso : "Migri senlandlime, vivi sennaciece", memorigante al la kongresantoj la migrad-malhelpan politikon de Italio kaj de multaj aliaj mondpartoj, en mondo, kies vivkondiĉoj iÄ as pli kaj pli malfacilaj.

SAT klopodas funkcii kiom eble bazdemokratiece. Pro tio, signifan parton de la tempo kaj energio de la kongresanoj okupas kvar tutmatenaj Ä eneralaj membrokunvenoj, en kiuj membroj informiÄ as kaj sin esprimas pri ĉiuj aspektoj de la asocia agado kaj prezentas demandojn kaj donas komisiojn al la Plenum-Komitato, la supera decidorgano.

Por kelkaj subgrupoj de SAT, respektive organizaĵoj ligitaj kun SAT, la SAT-kongreso prezentas oportunan okazon por okazigi ĉiujaran membrokunvenon. Tiel kunvenis ekzemple

ARCI Esperanto, kaj ankaÅ­ pluraj "frakcioj" de SAT – kiuj fakte estas platformoj de similtendencanoj kaj ekzistas i.a. por rilati kun analogaj grupoj ekster SAT : la Pacista, la Komunista, la Liberecana kaj la Sennaciista Frakcioj de SAT. La Pacista Frakcio agadas favore al la Konvencio de Oslo kontraÅ­ la pafaĵoĵetoj el bomboj, instigante al intervenado, por ke kiel eble plej multaj Å tatoj subskribu kaj ratifu tiun konvencion. Membroj de la Komunista Frakcio kunvenis ĉi-foje kun Alessandro Rizzo, opozicia kvartalkonsiliano kaj membro de la alternativ-maldekstra partio "Demokrata Maldekstro". Ĉe la sennaciistoj temas pri anoj de ideofluo, kiu ampleksas universalismon, radikalan kontraÅ­naciismon kaj praktikan utiligon de Esperanto kiel instrumenton de edukado al eksternacia pensado.

Unu el la kulminaj punktoj de la kongreso estis podia diskuto (kiun abunde partoprenis la publiko) inter Probal DaÅ gupta, la prezidanto de UEA, kaj Jakvo Schram, prezidanto de la Plenum-Komitato de SAT. Äœi helpis prilumi la malsaman alirmanieron de la du asocioj al Esperanto : dum UEA unuavice propagas Esperanton tra la mondo, SAT esence uzas Ä in por siaj celoj (laÅ­ la statuta difino "klasbatalaj", kvankam estas periode floranta debato pri tio, ĉu tiu difino plu sufiĉas aÅ­ taÅ­gas). Novaĵo estas, ke la UEA-prezidanto ekdeviis de la Ä is nun jen kaj jen rimarkebla tendenco en UEA ĉirkaÅ­preni kaj eĉ voli enkorpigi en si SAT. Probal DaÅ gupta alvokis SAT "esti SAT", kompreninte Ä ian specifan ne-Esperantomovadan rolon.

MalgraÅ­ la bonega etoso kaj, kompare kun pasintaj pli tempestaj kongresoj, pli harmonia disvolviÄ o de la milana kongreso, la ĉeestantaj SAT-membroj ne havis la eblon forgesi pri unu problemo, kiu pensigas la asocion de kelkaj jaroj : malaltiÄ anta membronombro, speguliÄ anta ankaÅ­ en la malabunda partopreno en la kongreso : 70 partoprenantoj estas multe malpli ol en pasintaj jardekoj. Kialoj de tia situacio estas diversaj kaj ankoraÅ­ ne Ä isfunde esploritaj, sed tamen konstateblas ankaÅ­ revigliÄ o de la Ä enerala etoso interna, kaj disfloriÄ as novaj projektoj, inter kiuj elstaras la atingoj de la

Eldona Fako Kooperativa de SAT, kiu disvolvas de kelkaj jaroj sian agadon kaj refoje ĉi-jare eldonis du novajn gravajn klerigajn verkojn aparte aktualtemajn : Kompendio de la Kapitalo de Karlo Markso de Carlo Cafiero, kiu estas utila sinteza klarigo de la unua libro de La Kapitalo de Karlo Markso, kaj Plano B - Mobilizo por savi civilizacion de Lester R. Brown, kiu estas sinteza sed kompleta priskribo de la tutmonda Ä enerala krizo (ekologia, sociala, ekonomia, ktp) kaj la eblaj solvoj por Ä in limigi. La estonteco de SAT aspektas sufiĉe promesoplena, des pli ke la laboro farota estas granda en streĉiÄ anta tutmonda situacio : la lastatempe kreskinta memkonscio de SAT kune kun reemfazo de Ä iaj deoriginaj celoj kreis etoson, en kiu Ä i idee pli malkatenas sin de la Esperanto-movado. Tio pli reliefigas Ä in kiel memstaran debatpartneron.

MontriÄ as, ke kelkaj tradiciaj ecoj kaj motivoj de SAT bone agordiÄ as kun kelkaj nun populariÄ antaj maldekstraj agadformoj kaj motivoj :
– preteco de diversaj partie organizitaj tendencoj nedogmeme kaj malsekteme rilati inter si,
– retforma, bazdemokratie organizita kunlaboro de la diverstendencanoj, kaj
– kontraÅ­naciismo, kiu poiome – apud aferoj kiel kontraÅ­rasismo kaj kontraÅ­seksismo – estiÄ as unu el la kolonoj de maldekstra agado, tia, kia Ä i estis ekde la unua tago en SAT.

Same kiel disvolviÄ anta floro allogas laboremajn abelojn, SAT dum sia kongreso allogis ses novajn membrojn, kio proporcie al la nombro de kongresintoj estas ja rimarkinda signo de la kamaradeca etoso kaj bonkvalito de la tuta programo.

La fama moto "Laboristoj de la tuta mondo unuiÄ u !" denove en 2009 – kvankam etskale – iÄ is realo en Milano, fortigante esperon je la kapablo de la homaro estonte starigi pli justan kaj senklasan mondon.