Elekti kolorojn : grizaj Verda kaj ruĝa Blanka kaj nigra
Ĝisdatigita lundon la 9an de septembro 2024 . Ĝis nun estas 2952 tekstoj   Rss  Indekso  Privata spaco  Kontakto
Informoj | Libroj | Dokumentoj | SAT-organo | Frakcioj | SAT-kulturo | Fakoj | Ligoj | Ar ?ivo | Venonta kongreso | Membriĝi
UNUA PAÄœO

En la sama rubriko

puce Atentigo de l’ eldonisto kaj anta ?parolo de l’ redaktinto
puce Letero 168a
puce Letero 125a
puce Letero 126a
puce Letero 127a
puce Letero 128a
puce Letero 129a
puce Letero 130a
puce Letero 131a
puce Letero 132a
puce Letero 133a
puce Letero 134a
puce Letero 135a
puce Letero 136a

Letero 125a


De vicgrafo de Valmono al markizino de Mertejo


Jen fine venkita estas tiu admirinda virino, kiu a ?dacis imagi sin kapabla rezisti al mi ! Jes, amikino, al mi, tute al mi ?i apartenas ; hiera ? ?i komplete fordonis sin.


Mi estas ankora ? tro plena de mia feliĉo por aprezi ?in, sed min surprizigas la stranga ĉarmo, kiu min tutprenis. Ĉu povus esti vere, ke virto plivalorigas virinon eĉ en la momento de ?ia malvirti ?o ? Sed mi forpelu tiun mian infanecan ideon : ?i estas je la nivelo de fabela rakontaro. Preska ? ĉiuj virinoj pli malpli hipokrite rezistas al la unua falo, kaj tiun ĉarmon mi certe jam trovis anta ?e. Äœin anka ? ne naskis amo : mi ja foje sentis en mi, apud tiu mirinda virino, iun staton de malforteco elvokantan amon, tiun etaniman pasion, sed mi ĉiam sciis venki ?in kaj repreni miajn sanajn principojn. Kvankam la hiera ?a sceno transportis min pli foren, ol mi anta ?vidis, kvankam mi tiam partoprenis la ebrian konfuzon, kiun mi kreis, mi nun forlasas tiun neda ?ran iluzion. Kaj tamen, la ĉarmo plurestas ! Mi eĉ konfesas, ke mi ja sentas mildan plezuron, ellasante min al ?i, kvankam tio maltrankviligas min : ĉu, je mia a ?o, regus min kiel lernejknabon sento nekonita kaj kontra ?vola ? Ne ; anta ? ĉio mi devas ?in esplori por ?in venki.


Cetere mi eble jam ekvidis ties ka ?zon ; almena ? plaĉas al mi tiu ideo, kaj mi deziras ?in vera !


En la ina amaso, kie mi rolis kiel amanto, senescepte ĉiuj virinoj tiel forte deziris cedi, kiel mi forte deziris venki ; ĉe la granda plimulto ia afektata defendo ne sukcesis forgesigi ilian unuan inviton, kaj mi kutimis nomi prudaj tiujn, kiuj faris nur la duonon de la pa ?o.


Ĉe tiu lasta virino, male, mi renkontis komencan malfavoron, fortigitan de la komentoj kaj konsiloj de virino malica, sed klarvida ; poste naturan grandan timemon, kun prudenta pudoro kaj virtemo, amba ? regataj de ?ia religio, post jam du jaroj de fideleca sukceso ; fine brilajn sintenojn gvidatajn de ĉiuj ĉi motivoj kun la sola celo nepre eskapi al mia persekutado.


Ne do temas pri simpla rezigno, kiu estus al mi pli profite avanta ?a, ol fieriga, kiel en aliaj aventuroj miaj ; temas ja pri venko kompleta, akirita post kampanjo malfacila kaj per manovroj plej lertaj. Ne miru do, ke tiu sukceso, ?uldata nur al mi mem, i ?as altvalora por mi ; ankora ? nun mi sentas la ?uegon de mia triumfo ; tio pruvas, ke tiu ?uego estas nur la sento de mia gloro. Mi ?atas tiun koncepton, kiu savas min el la humiliga penso, ke mi iel povus dependi de tiu konkerita sklavo. Mi ?uldas nur al mi mem la plenon de mia feliĉo, kaj la potenco de mia ?uo ne dependas de unu virino ekskluzive de ĉiuj aliaj.


Tiu prudenta pripenso gvidos mian sintenon en tiu grava okazo. Estu certa, ke mi ne lasos min enkateni ?i ; tiun novan ligi ?on mi la ?dezire kaj la ?place scios rompi. Sed mi jam parolas pri rompo, dum mi ankora ? ne klarigis kiamaniere mi nun rajtas elvoki rompon. Legu do, kaj taksu kiom riskas virtulino deziranta savi perditulon. Mi tiel atenteme prizorgis miajn dirojn kaj observis la respondojn, ke mi certe prezentos al vi la tuton la ? kontentiga ekzakteco.


Vi vidos per la du ĉi-kunaj leterkopioj [1], kian peranton mi elektis por viziti mian belan, kaj kiel fervore tiu sankta persono klopodis por kunigi nin. Mi krome eksciis, per letero interkaptita kiel kutime, ke la sufero kaj humili ?eto pro mia forlaso iel malfirmigis la singardemon de mia piulino, plenigante ?ian koron kaj kapon per sentoj kaj ideoj interesaj, kvankam frenezetaj. Do post tiu necesa anta ?klarigo, sciu, ke hiera ?, ?a ?don la 28-okan, tagon elektitan de mia senkompata virtulino mem, mi prezenti ?is al ?i, kiel sklavo timema kaj pentema, kaj poste eliris kiel venkinto brile kronita de la ?roj.


Mi alvenis je la sesa vespere, ĉe la pordo de la bela enfermi ?into, kiu de sia reveno akceptis neniun. Åœi provis ekstaron, kiam min anoncis servisto ; sed ?iaj tremantaj genuoj malebligis tion : ?i tuj residi ?is. Ĉar la servisto estis iom aran ?anta la apartementon, ?i ?ajnis senpacienca. Ni do plenigis tiun interludon per la kutimaj komplimentoj ; sed por nenion perdi el tiu altvalora tempo, mi zorgege observadis la scenejon kaj anta ?vidis la lokon de mia venko. Pli oportunan mi ne povus elekti, ĉar tie trovi ?is sofo ; sed mi rimarkis, ke kontra ?e staris portreto de ?ia edzo ; mi konfesas mian timon, ke unu sola hazarda rigardo al ?i de tiu stranga virino tuj detruus la verkon de mia tiel zorga kaj tiel longa klopodo. Fine ni restis solaj, kaj mi ekparolis.


Mi mallonge diris, ke pastro Anselmo certe informis ?in pri la motivo de mia vizito. Poste mi plendis pri ?ia rigoro, insistante pri ?ia malestimo por mi. Åœi kompreneble defendis sin ; kiel vi certe pensas, mi apogis min per ?ia singardemo kaj timo kontra ? mi, per ?ia skandala fu ?o, per ?ia rifuzo akcepti, eĉ legi miajn leterojn, ktp. Åœi komencis pravi ?on, evidente ja facilan ; mi do tuj interrompis ?in, pardonigante min per milda diro :
— Tiom tu ?is via ĉarmo mian koron, kiom impresigis via virto mian animon. Mi havis la a ?dacon kredi min inda je amba ? kaj do provis aliri al vi. Mi ne riproĉas, ke vi malkonsentis, sed mi volas puni min pro mia eraro.
Åœi restis en embarasa silento, do mi pluparolis :
— Mi deziris, Sinjorino, pravi ?i anta ? vi, au almena ? ricevi vian pardonon pro mia supozita kulpo, por senpasie fini mian vivon, nun al mi senallogan, de kiam vi rifuzis feliĉigi ?in.
Åœi tiam provis respondi :
— Mia devo ne permesis, ke mi…
Sed ?i ne povis plu paroli, pro la malfacilo de tiu falsa aserto pri devo. Mi sekve tre milde diris :
— Ĉu vere do min vi fu ?is ?
— Tiu mia foriro i ?is necesa.
— Ĉu anka ? necesas, ke vi forpelu min ?
— Necesas.
— Ĉu por eterne ?
— Mi devas.
Mi ne bezonas aldoni, ke dum tiu dialogeto la voĉo de mia milda piulino estis malfirma, kaj ?ia rigardo mallevita. Por iom akrigi tiun senviglan scenon, mi ekstaris kun ?ajna malkontento :
— Via firmeco, Sinjorino, tute liberigas min. Nu, ja, ni disi ?os ; ni eĉ estos pli disaj, ol vi imagas, kaj vi havos longan tempon por feliĉi pri via faro.
Iom surprizita de tiu nova tono, ?i volis rebati :
— Tiu decido, kiun vi faras…
Mi koleris :
— … estas nur konsekvenco de mia malespero ; vi volis mian malfeliĉon ; mi montros, ke vi sukcesis pli, ol dezirinde.
— Vian feliĉon mi deziras.
La sono de ?ia voĉo ekanoncis fortan emocion. Mi tiam ekfalis je ?iaj genuoj, kaj per mia drameca tono, konata de vi, mi ekkriis :
— Ha ! kruela, ĉu povas ekzisti por mi feliĉo ne dividata de vi ? Kie trovi ?in for de vi ? Ha ! nenie, nenie !
Mi konfesas, ke tion dirante, mi esperis grandan helpon de miaj larmoj ; sed ĉu pro nekapablo, ĉu pro senĉesa atentemo al miaj diroj, mi tute ne sukcesis plori.


Feliĉe mi memoris, ke por submeti virinon, ĉiuj rimedoj egalvaloras, se ili sukcesas ; ke sufiĉas mirigi ?in per granda ?ajno por atingi impreson fortan kaj da ?ran. Mi anstata ?igis mian mankantan sentesprimon per terurigo, gardante la saman sintenon kaj nur ?an ?ante la voĉtonon :
— Jes, mi ?uras tion ĉe viaj piedoj : a ? mi posedos vin, a ? mi mortos.


Tiam renkonti ?is niaj rigardoj. Mi ne scias, kion ?i vidis a ? pensis vidi en la mia, sed ?i ekstaris kaj eli ?is el miaj premantaj brakoj. Mi ja neniel retenis ?in, ĉar mi plurfoje rimarkis, ke scenoj de senespereco falas mokindaj se tro longaj, a ? lasas nur tragikan elireblon, al kiu mi tute ne intencis. Tamen dum ?i forsavis sin de mi, mi dramece pludiris, malla ?de sed tamen sufiĉe forte, ke ?i a ?du :
— Nu, morto venu !
Mi tiam ekstaris, restante silenta, kaj mi kvaza ? hazarde ?etis al ?i sova ?ajn rigardojn ?ajne frenezajn, sed tamen klarvide observemajn. Åœiaj sinteno malfirma, spiro rapida, muskolaro streĉa, brakoj tremantaj kaj duon-levitaj, ĉio pruvis, ke la celita efiko estis atingita ; sed ĉar en amo la fino postulas senperan proksimecon, ja necesis proksimi ?o, ĉar ni estis foraj unu de l’ alia. Por tion atingi mi ?ajnigis retrankvili ?on, por kvietigi la efikon de mia forta ago, tamen konservante ties signifon. Mia nova diro estis :
— Ja malfeliĉa mi estas ; mi volis vivi por via feliĉo, sed mi konfuzis ?in ; mi nun volas foroferi ?i al via trankvileco, kaj plu perturbas ?in !
Poste, ?ajnigante memkontrolon :
— Pardonu, Sinjorino ; mi ne kutimas la ?tormojn de l’ pasio, do ne regas ties efikon. Mi pentas mian allason ; tio estas la lasta fojo. Kvieti ?u, kvieti ?u, mi petegas.
Dum tiu parolado, mi iom post iom proksimi ?is. La bela timantino respondis :
— Se vi deziras kvieti ?on mian, vi mem trankvili ?u.
— Nu, ja, mi promesas.
Mi aldonis per voĉo malforta kaj mieno malcerta :
— Mia sufero estas ega ; ?i almena ? ne da ?ru ; mi venis por redoni viajn leterojn ; mi petegas : reprenu ; tio estas mia lasta dolora forofero ; nenion lasu al mi, kiu povus ?anceli mian kura ?on.
Tirante elpo ?e la altvaloran leteraron :
— Jen la falsa pruvo de via asertita amikeco ! Äœi estis mia ligo al vivo ; reprenu ?in, mem donante la signalon de nia poreterna disi ?o.
Tiam la timanta amantino sin tute allasis al sia maltrankvilo :
— Nu, Sinjoro de Valmono, kion vi intencas diri ? Ĉu vi hodia ? ne agas propravole ? proprarezone ? ĉu ne vi mem elektis la necesan sintenon, kiun mi mem la ?deve prenis ?
— Via sinteno determinis la mian venontan.
— Kia ?i estos ?
— La sola, kiu disigonte min de vi, finos mian propran suferon.
— Nu, respondu, kia ?i estos ?
Tiam mi premis ?in en miajn brakojn, sen ia forpu ?o ?ia. Komprenante la potencan forton de ?ia emocio tra tiu forgeso de ĉia deca sinteno, mi riskis entuziasmon :
— Adorinda virino, vi ne havas ideon pri la amo, kiun vi vekas ; vi neniam scios, kiom amegata vi estis, kiom tiu sento estis al mi pli kara, ol la vivo mem ! Estu ĉiuj viaj tagoj feliĉaj kaj trankvilaj ! Estu ili beligataj de la tuta beato, kiun vi rifuzis al mi ! Almena ? pagu tiun sinceran bondeziron per beda ?reto, per unu larmo, kaj ja kredu, ke mia lasta forofero estos al mi pli facila, ol mia foriro for de vi. Nun adia ?!
Tiel parolante, mi sentis bategi ?ian koron kaj povis observi la ?an ?on de ?ia viza ?o. Larmoj malfacile kaj pene fluantaj tamen sufokis ?in. Mi tiam decidis ?ajnigi foriron. Åœi tiam forte retenis min, vigle dirante :
— Ne, a ?skultu !
— Lasu min.
— A ?skultu, mi ordonas !
— De vi mi devas eskapi, eskapi.
— Ne ! ?i kriis.
Kaj ?i tiam svenis en miajn brakojn. Ĉar mi ankora ? dubis pri la fina sukceso, mi ?ajnigis timegon ; sed mi samtempe ?in kondukis, a ? pli ?uste portis al la anta ?vidita glorejo kaj ?i veki ?is jam venkita kaj posedata de sukcesa konkerinto.


Äœis tiam, bela amikino, vi konsentos pri la perfekteco de la metodo mia ; mi skrupule obeis al la ?ustaj principoj de tia milito, kiu tre similas al la vera, kiel ni ofte rimarkis. Ju ?u do min kvaza ? mi estus Turenno [2] a ? Frederiko [3]. Mi devigis al batalo heziteman malamikon nur dezirantan gajni tempon ; per subtilaj manovroj mi elektis kaj la lokon kaj la armearan ?on ; mi lasis la malamikon kredi sin sekura, por pli facile ataki ?in en ?ia defendejo, kien mi ?etis teruron anta ? l’ atako ; mi prizorgis gravan avanta ?on en kazo de sukceso kaj eblecon de elturni ?o en kazo de malvenko ; fine mi atakis nur kun certeco pri ebla retreto okaze de malsukceso, por konservi kaj ?irmi la anta ?ajn akirojn. Ĉio farebla estis farita ; nun mi nur timas moli ?i kiel Hanibalo en la delicoj de Kapuo. Jen la postaj okaza ?oj.


Mi anta ?imagis, ke tia granda evento okazos kun la kutimaj ploroj kaj senesperi ?o. Mi observis nur iom pli da konfuzo, kaj ian enmemi ?on ; mi atribuis amba ? al pieco, kaj senzorga pri tiuj banala ?oj, la ? mi neda ?rontaj, mi sekvis la simplan rektan vojon de konsolado, certa ke kiel kutime la sensoj helpos la sentojn, kaj ke unu ago pli efikos, ol multaj paroloj. Sed mi trovis reziston vere timigan, ne tiom pro la intenso, kiom pro la aspekto.


Imagu virinon sidantan, rigide senmovan, kun mieno sen ?an ?a ; ?i kvaza ? a ?dis nenion, a ?skultis nenion, pripensis nenion ; el ?iaj fiksaj okuloj facile fluis larmoj senĉesaj. Tia restis sinjorino de Turvelo dum mia parolado ; sed kiam mi intencis veki ?in per kareso, per la plej banala gesto, tiun ?ajnan apation tute forpelis teruro, sufoki ?o, konvulsioj, ploregoj kaj de temp’ al tempo ekkrioj, sed nenia komprenebla vorto.


Tiuj krizoj okazis plurajn fojojn, pli kaj pli fortaj ; la lasta eĉ estis tia, ke mi senkura ?i ?is, kaj pensis, ke mia venko estos senutila. Mi ekdiris la banala ?ojn proprajn al tiaj kazoj, ekzemple :
— Nu, ĉu vi senesperi ?is, ĉar vi naskis mian feliĉon ?
Tiam la adorinda virino sin turnis al mi kun viza ?o ankora ? konfuza, kvankam parte retrovinta sian paradizecan esprimon :
— Via feliĉo, ĉu ?
Imagu mian respondon !
— Vi do feliĉas danke al mi, ĉu ?
Mi akumulis protestojn, la ?dojn, mildajn vortojn. Tiam ?iaj membroj malstreĉi ?is ; ?i mole allasis sin en la brakse ?o, lasante al mi sian manon, kiun ekteni mi a ?dacis, kaj ?i diris :
— Tiu ideo, mi sentas, min konsolas kaj kura ?igas.
Kiel vi pensas, mi opiniis, ke jen estas la sola bona vojo, kaj mi tuj prenis ?in. Kiam ?i ekrezistis al dezirata dua plezurego, mi komence hezitis, pro la ?usa okazinta ?o ; sed mi helpis min per tiu ideo pri mia feliĉo, kaj tio balda ? favore sukcesis ; ?i milde respondis :
— Vi pravas ; mian vivon mi nun rajtos toleri nur, se ?i feliĉigos vin ; mi tute fordonos min al tio ; de nun mi apartenas al vi, kaj mi neniam prezentos al vi beda ?ron a ? rifuzon.
Kun tia naiva kaj admirinda simpleco ?i donacis sian korpon kaj animon, kaj partoprenante mian feliĉon, ?i duobligis ?in. Nia ebrio estis kompleta kaj reciproka, kaj por la unua fojo la mia pluda ?ris post la plezuro. Mi retiri ?is el ?iaj brakoj nur por fali je ?iaj genuoj, promesante eternan amon, kaj mi devas konfesi, ke mi tiam estis sincera. Eĉ post nia disi ?o, mi ne ĉesis pensi pri ?i, kaj mi bezonis barakti por tempe forgesi ?in.
Ha ! Kial vi ne ĉeestas, por kompensi tiun ĉarmon per tiu de via rekompenso ? Post tiu prokrasto rekompensos kontrasto, ĉu ne ? kaj mi esperas plenumi, kiel mi skribis en mia lasta letero, la aran ?on proponitan inter ni. Vi povas konstati, ke miaj aferoj estos sufiĉe evoluintaj je via reveno, por ke mi obeeme povos donaci al vi parton de mia tempo. Rapidu do forigi vian plumpan Belroko kaj forlasi vian mielaĉan Dansnio por okupi ?i nur pri mi. Nu, kia faro en tiu kamparo malhelpas vian respondon ? Mi preska ? vin riproĉus ! Nu, indulgo sufiĉas al kiu feliĉas, kaj mi scias, ke restari ?ante en la vico de viaj amindumantoj, mi nepre obeu viajn kapricojn. Memoru tamen, ke mi, nova amanto, volas apud vi konservi ĉiujn rajtojn de anta ?a amiko.


Adia ? kiel anta ?e ; adia ?, an ?elo ; mi al vi sendas ĉiajn amokisojn.


P.S. — Sciu ke Prevano, post unumonata enkarceri ?o, devis forlasi sian regimenton ; la informo hodia ? trakuras Parizon. Tiu kruela puno pro kulpo nejusta certe kronas vian sukceson !


El Parizo, la 29an de Oktobro 17**.


[1Leteroj 120a kaj 123a (NdA)

[2Turenne : fama Franca tiuepoka generalo (NdT)

[3Frédéric : ver ?ajne Frederiko la Dua de Prusujo (NdT)

 

Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT)

67 av. Gambetta
FR - 75020 Paris

Retadreso : kontakto_ĉe_satesperanto.org
Pri financa ?oj : financoj_ĉe_satesperanto.org
Retejo : http://satesperanto.org/
Tel : (+33) 09 53 50 99 58

Po ?tkonto n-ro 1234-22 K, La Banque Postale, Paris
IBAN : FR41 2004 1000 0101 2342 2K02 064
BIC : PSSTFRPPPAR
Konto de SAT ĉe UEA : satx-s
Konto de SAT ĉe PayPal : financoj_ĉe_satesperanto.org

Por renkonti ?i kun SAT-anoj en Parizo, informi ?u ĉe la sidejo de SAT-Amikaro

Se vi havas demandojn pri SAT, skribu al la SAT-oficejo en Parizo
a ? al via peranto

Pri teknikaj problemoj sur la pa ?o, skribu al pa ?o-aran ?ulo.

Privata ejo
Danke al spip

fabrikita en esperantio