Letero 135a

De prezidant-edzino de Turvelo al s-ino de Rozmondo

Mi estas provanta skribi al vi, kaj ne ankora ? scias, ĉu mi kapablos da ?rigi. Ha ! Dio ! Kiam mi pensas, ke ?uste troa feliĉo ?enis min por fini mian lastan leteron ! Nun troa senesperi ?o ka ?zas tiun malhelpon, lasante al mi la povon senti mian suferon, sed ne la kapablon esprimi ?in.
Valmono… Valmono ne plu amas min, Valmono neniam amis min, ĉar amo ne povas tiel forsveni. Li min trompas, perfidas, ofendas. Ĉiujn eblajn malfeliĉojn kaj humiligojn mi travivas, kaj fare de li.
Ne kredu pri simpla suspekto miaparte : mi estis ja for de tia ideo ; sed nun mi ne havas eĉ la savigan eblecon de pridubo : mi vidis lian perfidon. Kiel li povus pravi ?i ? Sed tion li eĉ ne provos ; pravi ?i neniel gravas por li… Ha ! Malfeliĉa mi ! Miaj riproĉoj kaj larmoj ne tu ?os lin ; li tute ne zorgas pri mi !…

Ja vere estas, ke li min foroferis, eĉ fordonis… al kiu ? Al fivirino… sed kion mi diras ? Åœin malestimi mi ne rajtas ; ?i estas malpli perfida, ol mi mem estas al mia devo de honesteco ; ?i estas malpli kulpa ol mi. Ho ! Kiel doloriga estas sufero, kiam aldoni ?as rimorso ! Mi sentas mian turmenton plii ?i. Adia ?, kara amikino ; kvankam mi estas plej senmerita je via kompato, tamen vi konservos iom da ?i por mi, kiam vi scios kiel kruele mi suferas.

Mi ?us relegis mian leteron, kaj ekvidas, ke ?i nenion klarigas ; mi do devas trovi la kura ?on rakonti tiun kruelan eventon. Hiera ? por la unua fojo post mia reveno mi devis vesperman ?i eksterhejme. Valmono alvenis je la kvina ; neniam li ?ajnis tiel milda. Li diris, ke mia eliro ĉagrenas lin. Kiel vi pensas, mi rezignis pri ?i. Tamen, post du horoj liaj mieno kaj sinteno subite ?an ?i ?is. Ĉu mi nevole misparolis ? Nu, li asertis, ke li memoras pri afero postulanta lian foriron ; li eliris, tamen montrinte mildan beda ?ron, kiun mi kredis sincera.

Retrovi ?inte sola, mi ju ?is pli ?entile konsenti al mia anta ?a invito, ĉar libera mi nun estis. Mi finis mian tualetadon kaj enveturi ?is. Beda ?rinde mia koĉero pasigis mian veturilon anta ? la operejo dum la svarmo de la eliro. Mi ekvidis je kelkaj pa ?oj, en l’ apuda vico, la veturilon de Valmono. Mia koro ekbatis, ne pro timo, sed nur pro la deziro, ke mia veturilo anta ?eniru. Äœi ne povis, sed la lia retroiris, ?is apudi la mian. Mi tuj ekpa ?is : kia miro ! Apud li mi vidis tre konatan ĉiesinon ! Mi tuj retiri ?is, kiel vi pensas ; tio sufiĉis por vundi mian koron ; sed nekredeble al vi estos, ke tiu sama ino, ?ajne instruita post hontinda konfido lia, ne ĉesis rigardi min tra la veturila fenestro, kun skandalaj ridegoj.

Malgra ? mia tiama ruina stato, mi lasis min konduki al la vesperman ?a invito ; sed mi ne povis resti : je ĉiu momento mi estis preska ? svenonta, kaj precipe ne povis deteni miajn larmojn.

Reveninte hejmen, mi tamen tuj skribis al s-ro de Valmono kaj portigis la leteron. Li ne estis hejme. Dezirante je ajna kosto eliri el tiu mortiga stato, mi resendis mian serviston, kun ordono, ke li atendu ; sed anta ? noktomezo li revenis, dirante ke la Valmona koĉero, reaperinta sola, asertis ke lia mastro forestos dum la tuta nokto. Hodia ? matene mi pensis, ke nur restas al mi peti de Valmono, ke li redonu miajn leterojn kaj neniam reaperu ĉe mi. Sed miaj tiucelaj ordonoj estis vanaj : jam estas preska ? tagmeze, kaj li nek venis, nek eĉ sendis mesa ?on.
Mi nun havas nenion por aldiri, kara amikino ; jen vi scias la tutan eventon, kaj mian sekvan korstaton. Mia sola espero estas, ke mi ne tro longe plu afliktos vian bonvoleman amiksenton al mi.

El Parizo, la 15an de Novembro 17**.