Letero 168a

De s-ino de Volanĝo al s-ino de Rozmondo

Disvastiĝas ĉi tie, kara kaj digna amikino, onidiroj tre mirigaj kaj tre malfavoraj rilate s-inon de Mertejo. Certe mi tute ne kredas ilin, kaj pretas veti, ke temas pri kalumniaĉo ; sed mi tro bone scias, kiel malicaj klaĉoj eĉ plej neverŝajnaj tamen kreskadas kaj kiel ilin oni malfacile forviŝas. Tiuj do tre maltrankviligas min, eĉ se mi juĝas ilin facile detrueblaj. Mi precipe dezirus tujan bremsadon, antaŭ plia etendiĝo. Mi hieraŭ eksciis nur tre malfrue vespere tiujn ekaperantajn abomenaĵojn ; kiam mi sendis informiĝanton al s-ino de Mertejo, li revenis dirante, ke ŝi foriris por du tagoj al kamparo ; kaj ke li tute ne scias, kiun ŝi vizitas. Ŝia ĉefservistino, kiun mi venigis, respondis, ke ŝia mastrino ordonis atendadon ĝis venonta ĵaŭdo ; neniu alia servisto scias ion plian. Mi mem ne havas ideon : mi memoras pri neniuj geamikoj ŝiaj, restantaj tiel malfrue vintre en kamparo.

Mi ĉiel esperas, ke antaŭ ŝia reveno vi povos doni klarigojn utilajn al ŝi ;
tiuj fiklaĉoj kreskas el la cirkonstancoj de la morto de s-ro de Valmono ; ilin vi certe konas, se ili veras ; aŭ vi facile povos priinformiĝi. Tion mi petas de vi kiel favoron. Jen la nuna ankoraŭ flustrado, sed kiu certe baldaŭ iĝos publika bruego.

Oni do rakontas, ke la kverelon inter s-ro de Valmono kaj kavaliro Dansnio naskis s-ino de Mertejo, kiu trompis ilin ambaŭ ; ke laŭ la ordinara evoluo de tiaj aferoj, ambaŭ rivaloj komence batalis, kaj nur poste interklariĝis, kaj sekve sincere reamikiĝis ; ke por fine konigi s-inon de Mertejo kaj plene pravigi sin, s-ro de Valmono transdonis al s-ro Dansnio amason da leteroj el regula korespondado kun la markizino, en kiu ŝi mem plej malkaŝe rakontas pri si skandalegajn anekdotojn.

Oni aldonas, ke Dansnio, en sia indigniĝo, montris la leterojn al ĉiuj petantoj, kaj ili nun trakuras Parizon. Oni citas aparte du : iun, en kiu ŝi rakontas ĉiujn aventurojn kaj fiprincipojn de sia tuta vivo, plej abomeninda ; alian, kiu plene senkulpigas s-ron de Prevano, kies aferon vi memoras ; en tiu teksto pruviĝas, ke li nur cedis al plej rekta propono de s-ino de Mertejo, kaj ke la rendevuo estis tute antaŭkonsentita de ŝi.
Mi feliĉe havas fortajn motivojn, por opinii tiujn klaĉojn tiel malĝustaj, kiel fiaj. Ni ambaŭ scias, ke s-ro de Valmono certe ne interesiĝis al s-ino de Mertejo ; mi havas motivon por pensi la samon pri Dansnio ; tio laŭ mi pruvas, ke ŝi povas esti nek la aŭtoro, nek la celo de la kverelo. Se oni krome supozas s-inon de Mertejo en konsento kun s-ro de Prevano, kian intereson ŝi trovus en sceno imprese malagrabla kaj danĝerega per la kreo de plej senkompata malamiko, el tiu viro scianta tutan parton de ŝiaj sekretoj kaj apogata de multa amikaro. Tamen rimarkinde estas, ke de tiam aŭdiĝis nek unu voĉo favore al Prevano, nek unu protesto lia.

El tiuj pripensoj mi emas opinii, ke la aŭtoro de tiu nigra klaĉado estas li, kiu tiel malame venĝas sin, kaj kiu vidante sin detruita, esperas per tiu rimedo almenaŭ veki dubojn kaj eble okazigi utilan deturnon. Iu ajn estu la fonto de tiuj fiaĵoj, plej urĝas ŝtopi ĝin. Ili verŝajne falus de si mem, sen la posta interparolo de s-roj Valmono kaj Dansnio, kaj sen la transdono de leteroj.

Pro mia senpacienco pri kontrolo de tiuj faktoj, mi ĉi matene sendis informiĝanton al s-ro Dansnio ; ankaŭ li estas for de Parizo. Liaj servistoj diris al la mia, ke li nokte forkuris, pro letero hieraŭ ricevita, en lokon sekretan. Li ŝajne timas la konsekvencon de lia afero. Nur vi, kara kaj digna amikino, do povas doni al mi la detalojn interese necesajn por s-ino de Mertejo. Mi rediras mian peton por urĝa sendo.

PS : la malsaneto de mia filino estis sensekva ; ŝi prezentas al vi sian respekteman saluton.

El Parizo, la 11-an de Decembro 17**.